Voorwoord

Het is de taak van de exacte natuurwetenschappen de natuurlijke orde te onderzoeken, voorzover deze zich in de bekende natuurkundige en chemische wetten meedeelt. Evenzo is het het verlangen van de wetenschap om door te dringen in nog onbekende gebieden en door experimenten en concluderen steeds nieuwe bouwstenen aan de kennis van de mensheid toe te voegen. Met steeds gecompliceerdere instrumenten en scherpzinniger methoden probeert het moderne onderzoek zowel in de wereld van het kleinste als in die van het grootste binnen te dringen. Het werkveld daarvan reikt daarmee van het atoom tot het universum, en het heeft zowel kwantitatief als kwalitatief een niveau bereikt, dat door begrippen als atoomenergetica, elektronica, rakettechniek, ruimtevaart en dergelijke voldoende gekarakteriseerd lijkt te zijn.

In gelijke mate maken alle andere takken van natuurwetenschap, ja zelfs de geestes- en cultuurwetenschappen gebruik van de resultaten van het recente onderzoek, om menig raadsel op te lossen, waar het verloop van het natuurlijke gebeuren en daarmee ook het menselijke leven ons voor stelt. Alleen, zelfs aan de meest geniale onderzoekssystemen zijn natuurlijke grenzen gesteld, omdat ze zich altijd alleen op de waarneembare natuurlijke wereld kunnen richten en daarbij alleen maar gevolgen kunnen vaststellen, terwijl de oorzaken daarvan als voorheen verborgen blijven. Daarom geldt ook tegenwoordig nog het woord uit Goethes ‘Faust’ over de vergeefsheid om met aardse middelen dichter bij de zin van de natuurlijke orde te komen: ‘Geheimzinnig bij klaarlichte dag als ze is, laat de natuur zich niet van haar sluier beroven, en wat ze je niet wil openbaren, dwing je haar niet af met hendels en schroeven’.

Inderdaad staat ook de huidige wetenschap, steeds wanneer zij grote ontdekkingen doet, voor steeds nieuwe, onopgeloste vragen, zodat een atoomfysicus van wereldfaam de uitspraak deed: ‘Steeds als wij de deur openduwen, vinden we daarachter tien nieuwe gesloten deuren!’ het is juist de microwereld van het atoom, die het onderzoek de moeilijkste problemen biedt, waarbij men op uiterst subtiele processen van dermate immateriële aard stuit, dat men hiervoor de treffende uitdrukking ‘geestelijke toestanden van de materie’ heeft geformuleerd.

Hoezo treffend? Omdat de wetenschap daarmee onbewust de oergrondslag van al het uiterlijke natuurlijke gebeuren noemt: de geestelijke energie, die in en achter de dingen heerst en planmatig bezielde krachten, gericht op het bereiken van een zinvol doel, laat verschijnen. Terwijl de huidige definitie van het begrip ‘energie’ eenvoudigweg luidt: ‘het vermogen om arbeid te verrichten’, laat het desbetreffende Griekse woord ‘energeia’ een veel diepere betekenis zien. Want het stamt van het Griekse ‘en’ = ‘binnenin’ en het werkwoord ‘ergein’ = ‘activeren’. Wat anders dan een geestelijke wil zou zelfs de (schijnbaar) dode materie, de anorganische stof zodanig kunnen activeren, dat de structuur van het atoom zich aan ons als een geweldig fenomeen van levende beweging openbaart? Wat anders dan de geest is in staat het onnoembare aantal intelligente handelingen te verrichten, die uit de kleinste oerbouwstenen van de materie het hele universum in zijn wonderbaarlijk structuur teweeg brachten? En waar bestonden of bestaan er wetten zonder een wetgever?

Hier vormt het natuurgeestelijke wereldbeeld, zoals Jakob Lorber ons dat mocht doorgeven, een sleutel zonder weerga voor een diep begrip van het innerlijke wezen van de natuurlijke orde. Wat de wetenschap ons als waardevolle resultaten van haar onderzoeksvlijt biedt, wordt hier vanuit het blikveld van de geest in zijn diepste grondslagen uitgelegd en verhelderd. Deze scheppingsleer stilt op gelukkig makende wijze het oeroude verlangen van iedere zoeker naar waarheid, die zoals in de Faust de vurige wens koestert ‘dat ik begrijp, wat de wereld in haar diepste innerlijk bijeenhoudt’. Maar daarmee wordt de wetenschap weer tot religie, evenals in tijden van verdwenen geestelijke culturen, toen de mensheid nog meer met de natuur verbonden was en op zijn minst gevoelsmatig het heersen van geestelijke krachten achter de dingen beleefde. De weg van intellectueel begrijpen, die de mens sindsdien is gegaan, was echter niet tevergeefs. Weliswaar leidde deze via de omweg van het materialisme in eerste instantie tot een verduistering van hetgeen als oerkennis in het onderbewustzijn van ieder mens sluimert. Maar hij liet het onderzoek ook nieuwe problemen tegenkomen, die rechtstreeks naar de sfeer van de zuivere geest leiden. En zo beleven wij in deze tijd het feit, dat de grote ontdekkingen van de moderne natuurwetenschap tot het onttronen van verkeerde, vroeger onaantastbare leerstellingen hebben geleid. Zo zal het misschien juist de wetenschap en niet de kerkleer zijn, die de toekomstige generatie het begeerde ‘Godsbewijs’, d.w.z. het ontwijfelbaar aantonen van een hoogste, alomvattende geest in de schepping, zal leveren. Dan zullen wetenschap en religie een synthese vormen, die de krachten van gemoed en verstand van de mens tot een harmonische eenheid samenvoegt.

De inhoud van dit boekje moet er niet tot dienen, de lezer een volledige weergave van de universele scheppingsleer van Lorber te geven. Gezien de oneindige verscheidenheid, waarmee het leven ons in duizenden verschillende vormen en ontwikkelingsniveaus van de natuurlijke wereld tegemoet treedt, zou dat binnen dit kleine kader een vergeefse onderneming zijn. Wat nagestreefd wordt, is, de dieper gravende lezer vertrouwd maken met enkele natuurgeestelijke basiselementen en begrip aan te kweken voor die zienswijze op de aanschouwelijke materiële wereld, die als enige vanuit een centraal blikveld tot een samenvattend geestelijk overzicht over alle natuurlijke gegevenheden leidt. Hiertoe worden in kleine hoofdstukken voorbeelden aangehaald uit alle drie de natuurrijken, waarbij echter aan allemaal één gemeenschappelijk ding te gronde ligt: het denkbeeld van constante ontwikkeling van het zielenleven van alle geschapen wezens tot aan hun voleinding in de goddelijke geest. Voor het grootste deel zijn deze voorbeelden ontleend aan het gehele werk van Jakob Lorber, in het bijzonder aan het ‘Grote Johannes Evangelie’, het boek ‘Aarde en maan’ alsook aan enkele andere natuurgetuigenissen. Verdere aanvullende bijdragen werden geleverd door natuurgeestelijke beschrijvingen van Gottfried Mayerhofer in zijn werken ‘Lebensgeheimnisse’ en ‘Schöpfungsgeheimnisse’. De in de tekst ingevoegde, tussen haakjes geplaatste teksten zijn toelichtende verwijzingen van de uitgever.

Omdat het dieper begrijpen van alle samenhangen in het natuurgebeuren de kennis van het bestaan van een aan de materiële wereld voorafgegane, geestelijke oerschepping vooronderstelt, is aan het begin van dit boek een inleiding geplaatst, die daar betrekking op heeft: het artikel ‘De geestelijke scheppingsorde’ van onze zeer verdienstelijke medewerker en Lorber-commentator dr. Walter Lutz - in verkorte vorm ontleend aan zijn boek ‘Die Grundfragen des Lebens’ - wil de lezer in beknopte vorm met het waar vandaan, waarheen en waarom van al het geestelijke en zielenleven vertrouwd maken.

Moge dit kleine geschrift ertoe bijdragen het wereldbeeld van de geest voor nieuwe waarheidszoekers te ontsluiten, maar ook de kennis te verdiepen van hen, wier geestelijk denken reeds in de inhoud van de voorgaande deeltjes een vruchtbare stimulans heeft gekregen.

De uitgever.

Het ware kennen van de natuur

Woorden van de Heer

‘Wie de natuur alleen maar uiterlijk bekijkt en onderzoekt, heeft meer welbehagen aan de vormen van de materie dan aan hun geestelijke inhoud, die door de starre vormen slechts als in een geheimschrift wordt weergegeven. De ware aandacht voor de werken van God is echter het beschouwen ervan met de ogen van de geest. Alleen daaruit put de ziel een werkelijk begrip van de dingen, en pas dat schenkt de mens een vreugde, die onvergankelijk is. Wie de geestelijke wereld wil bevatten, zal die in eerste instantie ook alleen zien door de vormen van de natuurlijke wereld te begrijpen, en daarna steeds meer door het leren kennen van de activiteit en wederkerige betrekkingen van alle vormen. Geestelijk schouwen is in eerste instantie enkel een begrijpen van de uiterlijke en innerlijke analoge processen, tot het uiteindelijk in een helder weten overgaat dat aan de ziende mens het bewijs levert, dat zijn ziel één is geworden met haar eeuwige geest uit God.

Een goed gefundeerd begrip van de natuur in al haar verschijningsvormen kan een zuiver gemoed er bij voorkeur toe dienen om tot het ware, één geheel vormende kennen van God te komen, zonder welke er voor de mens geen heil bestaat. Wie God werkelijk wil vinden, moet Hem ook in de wijsheid van Zijn werken leren kennen. Wie echter verkeerde begrippen heeft over Gods schepping, kan onmogelijk tot een waar inzicht komen. En wie God niet naar waarheid kent, kan Hem ook niet echt liefhebben!

Zonder het verkrijgen van de waarheid blijft het duister in de ziel, die dan aan de materie gaat hangen, omdat haar het innerlijke licht ontbreekt. Daarom is gebrek aan kennis van de geestelijke inrichting van de natuur en haar scheppingsdoel altijd de oorzaak van afgoderij, schijngeloof en tenslotte goddeloosheid geweest. Alle ontdekkingen van natuuronderzoekers zullen het stempel van onvolmaakt dragen, zolang ze niet toegepast worden door mensen, die de krachten van de materie vanuit hun diepste geestelijke grondslag kennen en daardoor pas tot werkelijke heersers over de natuur worden.

De mens kan God alleen langs de weg van het kennen van alle geschapen dingen en hun liefdevolle, wijze orde geestelijk schouwen en vervolgens boven alles liefhebben. Wie God liefheeft, zal ook in zijn naaste het evenbeeld van God net zo eerbiedigen als in zichzelf. Als de mens tot de juiste kennis komt, moet hij zich niet tevreden stellen met het louter te weten, maar hij moet dit in zijn levende geloof opnemen en leven volgens hetgeen hij heeft ingezien. Als hij dat doet, dan zal de zuivere wetenschap hem een hoog en onvergankelijk voordeel schenken.

De oude boom der kennis zal opnieuw gezegend worden, en daarmee samen zal de boom des levens weer zijn oude kracht verkrijgen. In die tijd zal Ik vele mensen opwekken voor een nieuwe, gereinigde wetenschap. Mijn zuivere levensleer zal zich daar gemakkelijk mee verenigen en zo de mensen een volledig levenslicht op aarde geven.

Maar onthoudt één ding: Stuur eerst Mijn levende Woord vooruit! Leer de mensen eerst wat ze moeten doen om deel te krijgen aan het rijk Gods. Als jullie daarmee de harten van de mensen hebben gewonnen, moeten jullie hun ook de geestelijke orde van de natuurlijke wereld verklaren, om hun begrip tot de oerwaarheid terug te brengen. Als jullie zo handelen, zullen jullie het beste resultaat van jullie werk oogsten’.

(Uit het ‘Grote Johannes Evangelie’)

De geestelijke scheppingsorde

dr. Walter Lutz

Hoe heeft God de wereld geschapen en waaruit, d.w.z. het voor onze zintuigen waarneembare heelal opgebouwd? Over dit geheim hebben in alle tijden al vele mensen nagedacht. Enkele eeuwen voor Christus stelde de Griek Democrites de leer op, dat alle structuren van de natuur uit ontelbare nietige stofdeeltjes bestaan. Hij noemde deze fundamentele oerdeeltjes ‘atomen’, d.w.z. ondeelbaar, omdat hij van mening was dat deze zeer kleine bestanddelen niet verder gedeeld konden worden. Democrites stelde zich deze atomen voor als nietige bolletjes en geloofde, dat als gevolg van hun uiteenlopende grootte en door hun mechanische, wetmatige ordening en verschuivingen langzamerhand alle structuren van de natuur ontstaan waren.

Deze leer werd in de 18e eeuw ook door de natuuronderzoekers van het avondland overgenomen en vormde de grondslag van de zogeheten materialistische verklaring van de wereld. De vertegenwoordigers ervan leerden, dat er vele soorten atomen moesten zijn, die men ‘elementen’ noemde. Zulke elementaire atomen (bijvoorbeeld zuurstof, waterstof, goud, ijzer enzovoort) zouden zich volgens bepaalde natuurwetten helemaal vanzelf met elkaar verbinden, zonder dat er een scheppende God nodig was, die de zichtbare wereld geschapen had en volgens een goddelijk plan verder ontwikkelde. De geleerde Ernst Häckel uit Jena verdedigde deze natuurleer het meest vastberaden en verklaarde, dat er geen goddelijk-geestelijke basiskracht bestond en dat er geen planmatig doel gevonden kon worden, dat aan het verstand beantwoordt (deze materialistische denkrichting van de natuurwetenschappen wordt tegenwoordig het sterkst uitgedrukt in het atheïstische natuuronderzoek van het Sovjetsysteem).

Daarentegen leidden in de afgelopen tientallen jaren diepere onderzoekingen van geestelijk gewekte wetenschappers tot geheel andere inzichten over bouw en wezen van de materiële wereld. Zij ontdekten, dat de door Democrites en de moderne chemie vastgestelde atomen niet een gelijkvormige, met ‘massa’ gevulde bolvorm vertonen, maar dat deze scheppingselementen als een stelsel van zon en planeten uit nog veel kleinere oerbestanddelen zijn samengesteld. Deze nieuw ontdekte allerkleinste oerbestanddelen noemde men ‘elektronen’ of krachtvonken. Men ontdekte, dat in het centrum van ieder atoom verscheidene ‘positieve’ krachtvonken (protonen) verenigd zijn, die met een planmatig ordenende kracht een aantal daar omheen cirkelende ‘negatieve’ krachtvonken in planmatige banen houden. Alles, wat zich aan onze zintuigen vertoont, zelfs de hardste steen, het schijnbaar dode metaal, lost zich door de grote ontdekkingen van de moderne wetenschap op in een oneindig divers, regelmatig door elkaar bewegen van talloos vele energie- of levensvonken. Gehoorzamend aan een hogere wil, vormen zij zich in bepaalde rangschikkingen tot al die verscheidene wonderbaarlijke structuren van de schepping.

Met name gevorderde geleerden vonden bovendien, dat deze kleinste levenskrachten met een bepaalde intelligentie (kenvermogen) en met een min of meer uitgesproken wil toegerust moesten zijn. Want zou het niet te begrijpen zijn, dat deze elementen elkaar over en weer ‘liefhebben of haten’, aantrekken en afstoten, overheersen of gehoorzaam zijn, en zich met hun allen min of meer voegen naar een hogere, verstandige, ordenende wil. Zo verdedigden geleerden als de bioloog Hans Driesch of de botanicus Francé de opvatting, dat er in alle structuren van de schepping, van het atoom tot de mens, een fundamentele geestelijke kracht heerst, die al deze structuren vorm geeft en in stand houdt. Volgens hen dient de hele natuur beschouwd te worden als het werk van geestelijke krachten, of beter: ze bestaat in feite alleen uit geestelijke krachten (het is veelbetekenend, dat het moderne onderzoek voor bepaalde verschijnselen in de wereld van het atoom reeds de uitdrukking ‘geestelijke toestanden van de materie’ formuleerde!).

Wat zeggen nu de geschriften van Jakob Lorber over deze inzichten van de natuurwetenschappen van de moderne tijd? De lezer zal ontdekken, dat Lorber door de inspiratie van het innerlijke Woord (d.w.z. de stem van de eeuwig goddelijke geest in de mens, zijn ‘hoger ik’) reeds meer dan honderd jaar geleden al die waarheden in eenvoudige bewoordingen profetisch onthuld heeft. Evenals het innerlijke wezen van de Godheid is volgens deze leer ook elk van de ontelbare levensvonken (atomen) iets geestelijks. Het is in staat te kennen, te willen, werkzaam te zijn en al zijn krachten in een vorm te verenigen. Van daaruit kan het naar alle kanten zijn invloed uitoefenen, evenals het ik van de mens - dus precies datgene, wat de gevorderde geesten van de huidige tijd door exacte wetenschappelijke waarnemingen mochten vaststellen.

Uit deze betekenisvolle onthullingen is op te maken, dat de oerlevensvonken of oerelementen van de schepping als gedachten in God ontstaan. Door zijn wijze, scheppende wil worden ze als het ware afgezonderd tot een zelfstandig bestaan als schepsel, waarin zij als bouwstenen voor de verheven doeleinden van de Schepper van de kosmos moeten dienen. Alleen zijn deze oervonken niet slechts dode, mechanisch bewogen ‘bouwstenen’, maar als wezenlijke gedachten van God zijn zij levende intelligenties kleine oergeesten (aangezien hun innerlijke geest uit de Geest Gods is). Als zodanig zijn zij ertoe geroepen om door bereidwillig te dienen in de scheppingsorde en door zich te verbinden met andere oerlevenskiemen steeds volmaakter te worden en tenslotte in liefde, wijsheid en macht steeds meer te gaan lijken op de goddelijke Algeest.

Ook al begrijpen sommige onderzoekers van tegenwoordig het geestelijke in de natuur beter dan jaren geleden, toch ontbreekt hun nog volkomen een heldere voorstelling van de samenhang tussen het geestelijke en het natuurlijk-stoffelijke. Zij kunnen niet verklaren, hoe door een geestelijke, scheppende oermacht (God) uit geestelijke oerelementen (vonken van levenskracht) de zichtbare en tastbare wereld (materie) kon ontstaan. Daarentegen knopen de leringen, die ons over deze dingen door het zeer geïnspireerde werk van Lorber worden geboden, aan bij zeer oude, geopenbaarde kennis, die ieder volk in zijn kinderjaren vroeger eigen was en voor een deel tegenwoordig nog altijd in het geloof van veel natuurvolken op de hele aarde doorschemert. Zoals de geschiedenis van de religie vaststelt, hadden alle oude gecultiveerde volken in hun oertijden soortgelijke geestelijk opvattingen. Ook de bijbel spreekt over aartsengelen, engelen en geesten en noemt die ‘dienaren Gods’, door wie de Meester de gehele schepping beheert.

In de geschriften van Lorber horen wij: Omdat Hij behoefte had aan liefhebbende en samen met Hem actieve wezens schiep God in het begin van onze scheppingsperiode uit Zijn talloze wezenlijke gedachtekrachten, de ‘oerelementen’ of ‘oerlevensvonken’, een aantal grote geestelijke wezens, en wel overeenkomstig Zijn eigen goddelijke oervorm (vgl. het bijbelse ‘naar Zijn evenbeeld’).Bepaalde oergeesten, die bijzonder rijk en krachtig van aanleg waren, (de ‘aartsengelen’, de ‘elohim’ = de ‘lichten’ uit de Genesis van Mozes) werden door Hem toegerust met de kracht om als geweldige machtscentra talloze andere levensvonken uit de overvloed van de Schepper naar zich toe te trekken en daarmee overeenkomstig de wil van God in hun eigen levenssferen legioenen ‘ondergeesten’ tot bestaan te roepen. En zo kwam in de loop van aeonen de hele oneindige ruimte tot leven.

De behoefte van de Godheid aan meevoelende en mede actieve wezens kon echter alleen vervuld worden door volkomen vrije, zelfstandige en aan God gelijkwaardige wezens te scheppen. Want in een onzelfstandig schepsel denkt, voelt, wil en handelt immers steeds de Oergeest rechtstreeks zelf. Dit hoge doel van de geestelijke schepping vereiste echter, dat deze toekomstige ‘kinderen Gods’ niet op grond van één enkel scheppingswoord in goddelijke voleinding uit de hand van de Schepper voortkwamen. Alleen een geleidelijke wording, een trapsgewijze, dor moeite en inspanning te bereiken rijping van de wezens tot gelijkheid aan God kon zowel aan God als aan de schepselen een duurzame zaligheid van geven en nemen garanderen. Slechts de voortdurende ontwikkeling van geestelijke kiem tot levende vrucht geeft aan die spanningen en aanzetten de levende activiteit, die een basisvoorwaarde is voor de ware levensgelukzaligheid.

De oergeesten werden door God dus zo geschapen, dat zij hun volle zelfstandigheid en ware gelijkenis met God pas langzamerhand via een liefdevolle en wijze, machtige opvoeding door eigen inspanning konden verwerven. En wel door het vrij aannemen van de grondwet van de goddelijke levenssfeer: ‘Heb God lief boven alles en je medebroeder als jezelf!’. Want alleen binnen deze goddelijke orde is in alle eeuwigheid een blijvend bestaan van een samenhangende scheppingssfeer denkbaar. Vanaf het eerste begin heerste in deze geestelijke oerschepping de wet van de vrije wil, met de mogelijkheid God te volgen of zich tegen Hem te verzetten. Daarom waren er aan het einde van die onnoembaar lange ontwikkelingsperioden van de oergeesten ook een groot aantal geesten, die van de duidelijk aangegeven weg van de goddelijke orde afweken en daarmee de weg van de verderfelijke antiorde insloegen.

De eerste van hen was de grootste van de oergeschapen geesten - de ‘lichtdrager’, in het Latijn ‘Lucifer’ genoemd’. In deze eerstelingsgeest, de grote verzamelplaats van al het leven, was al tot dan toe vanuit God gestroomde wezenlijke licht (leven) verenigd, opdat de uitgegane volheid van het wezen van de Godheid in hem tot rijpheid zou komen. Intussen begon deze grootste geest, nog lang voor zijn eigen voleinding, zich tegen iedere leidende orde van God te verzetten. Doordat hij de in hem wonende aandrang van de eigenliefde volgde, verviel hij - en samen met hem zijn hele gevolg van ondergeschikte geesten - tot de uiterste aanmatiging en zelfzucht. Maar omdat er op het fundament van een meedogenloze eigenliefde geen leven kan bestaan, had deze omkering van de levensorde verderfelijke gevolgen voor de lichtgeest en zijn aanhang.

Doordat ze zich van God afkeerden, beroofden zij zichzelf van de voor alle wezens van God uitgaande, voedende levensstromen. Hij krachten verdwenen, hun wezen schrompelde ineen en verdichtte zich, en hun hele levenssfeer verviel tot een soort op dood lijkende verstarring (vandaar ook de naam ‘satan’ = geest van verdichting, saturatie! uitg.). Zo ontstond er uit voorheen lichte etherwezens de schijnbaar levenloze ‘kosmische stof’, de oernevel van de materie (zoals uit onzichtbare waterdamp door verlies van warmte zichtbare nevelwolken ontstaan). Dit was voor de oergeesten een tragisch gericht, maar de goddelijke Vormer van wezens verstootte zijn dwalende schepselen daarom niet. Zijn vaderlijke liefde ontfermde zich over de gevallenen, en uit de talloze zich verder verdichtende oernevels schiepen Zijn wijsheid en macht de nieuwe, materiële kosmische schepping. Met de hulp van talloze zuiver en trouw gebleven oergeesten ontstond daarmee een wonderbaarlijke nieuwe orde voor de grote doeleinden van goddelijke ontwikkeling en heil.

Overeenkomstig de wet van de zwaartekracht, d.w.z. de wederkerige, naar leven hakende aantrekking van massa’s, heeft iedere geest voor zijn bestaan ook de in andere geesten verzamelde levenskrachten uit God nodig, als het ware als voeding, zonder welke hij steeds zwakker en in een soort bewusteloze toestand zou raken. Hoewel dus de luciferische legerscharen elkaar als gevolg van hun zelfverheffing in eerste instantie ontvluchtten (vgl. de afstanden van de spiraalnevels in de kosmos!), drong de eigenliefde van die geesten hen ter wille van die voedende krachten steeds weer als kudden bij elkaar (vgl. het samenballen tot zonnen en andere hemellichamen!). Dit verschijnsel van het daardoor veroorzaakte afstoten en opnieuw aantrekken zijn geestelijke basiseigenschappen van alle levende wezens, die uit de elementen van lucifer afkomstig zijn. De natuurkunde noemt deze ‘middelpuntvliedende kracht’ en ‘gravitatie’ (‘zwaartekracht). Vanuit het standpunt van het geestelijke wereldbeeld zijn de voor het materialistische denken volslagen raadselachtige natuurkrachten dus op zeer eenvoudige en zinvolle wijze te begrijpen.

De materialisatie van lucifer in het heelal als de ‘grote scheppingsmens’ kon echter niet een rustpunt en einddoel in het goddelijke scheppingsplan zijn. Want in de materie is het vrije leven van de vroeger zo heerlijke oergeest star gebonden en verbannen. Het is als het ware dood en in de grafkamer van het diepste gericht gelegd. Onze voorstellingen van Gods liefde, wijsheid en almacht doen het echter vast en zeker lijken, dat de Schepper van al het leven de door hem geschapen oerwezens ondanks hun val naar een voleinding vol heil wil en zal brengen. Inderdaad is het één van de meest lichtende gedachten van de scheppingsleer volgens Lorber, dat in de gehele zichtbare natuur een wonderbaarlijke opstanding van de materie te zien is. Deze leer van de herverlossing van de materie verklaart op overtuigende wijze het gehele, van het mineralenrijk tot aan de mens opklimmende natuurlijke leven, ja, op alle hemellichamen, en geeft een ware sleutel tot de diepste scheppingsgeheimen.

Omdat de oorzaak van de verstarring van Lucifer het verlaten van de goddelijke liefdesorde was, kan ook de opstanding uit het gericht van de materie alleen langs geestelijke weg plaatsvinden: door het vrijwillig omkeren van de helse anti-orde van eigenliefde en zelfzucht naar de hemelse orde van zuivere liefde voor God en broeders. Door Lorber werd ons geopenbaard: Omdat het oer-ik van Lucifer, het principe van het kwaad, tot nu toe hardnekkig in de tegenstelling tot God bleef hangen, moest de goddelijke Vader in de stoffelijke schepping de langdurige verlossing van Lucifer met kleine en zeer kleine deeltjes in gang zetten. Het leven wekkende liefdeslicht van God bevrijdt dus de ene levensvonk na de andere uit de starre omhulsels van de materie, om hen weer tot de zuiver geestelijke toestand terug te brengen.

In eerst eenvoudige, daarna steeds rijkere levensvormen onderwerpt God de opnieuw gewekte luciferische levensvonken door middel van Zijn trouw gebleven geesten aan een zinvolle scholing. Door ervaring en oefening in de structuur en het gebruik van hun materiële omhulsels brengt Gods geest hen tot het vrij aannemen van hoger inzicht en daardoor uit de oude, satanische anti-orde naar de eeuwig-goddelijke levensorde. De beloofde ‘kroon des levens’ is, dat aan de door inspanning en zelfoverwinning gerijpte geestelijke wezens nu de volle vrijheid, zelfstandigheid en alle macht van ware kinderen Gods gegeven kan worden.

In overeenstemming met de voortschrijdende bevrijding en verzelfstandiging bevindt de gehele inhoud van onze aarde en alle overige hemellichamen zich van het middelpunt tot de hoogste etherregio in een niveau-gewijs, meer of minder streng gericht (vgl. het verschil tussen de aggregatietoestanden en de verschillende dichtheden van de elementen). De laagste vorm van bestaan van de stevig geworden levenssubstantie noemt men het (schijnbaar dode) mineralenrijk. Daarop volgt als tweede niveau het plantenrijk in het water en op de aarde, met zijn overgangen naar het dierenrijk. In dit laatste rijk moet de zielesubstantie het meest divers zijn, opdat de vrijere individuele intelligenties tot een steeds grotere eenwording gebracht kunnen worden. Daarom verenigen talloze kleine dierenzielen van allerlei soort zich na het verlaten van hun materiële vorm tot een grotere dierenziel van volmaaktere aard, en dat gaat zo door tot aan de hoogst ontwikkelde diersoorten. Als laatste eenwording van zulke dierenzielen komen dan pas de zielestructuren tevoorschijn, die door de grote optelsom van hun intelligente vermogens reeds geschikt zijn om mede een mensenziel te ontwikkelen.

De geleidelijk opklimmende gang van de wezens door de natuurrijken dient niet enkel voor het kwantitatief verzamelen van intelligenties, maar hoofdzakelijk tot loutering en veredeling van deze oerelementen van het leven. Aan de oervonken, die zich uit satan losmaken, is dus vanuit God een zuiver geestelijke levensvonk als verzamelpunt en leider toegevoegd. Overal - zowel in het atoom als in het hemellichaam, zowel in een plantaardig, een dierlijk als in een menselijk lichaam - houdt het werk van de geestvonk in, deze losgemaakte oerlevensvonken al naargelang hun wilsbereidheid als het ware in schoolklassen te ordenen. De voor onderricht ontvankelijke delen worden door de geest samengevoegd en overeenkomstig het plan van de schepping ertoe aangezet gemeenschappelijk een geschikt ‘woonhuis’ - lichaam of lijf genoemd - te bouwen en tot hun heil te gebruiken. De nog hardnekkig satanische oervonken, die vanwege hun zelfzucht nog niet uit de materie losgemaakt kunnen worden, worden door de leidende zuivere geest tot bouwstenen van dit lichamelijke woonhuis van de zielesubstanties gemaakt. Overal overeenkomstig de basisregel van de driedeling in geest, ziel en lichaam! Het hoogste niveau van de materieel-geestelijke ontwikkeling is de volgens die drie-eenheid gevormde mens, die daarmee bij de drempel naar een zuiver geestelijke verdere ontwikkeling is aangekomen.

Zo begint de verlossing door gemeenschapsvorming reeds bij het atoom, dat (zoals de door de wetenschap ontdekte atoomsplitsing leert) beslist niet ondeelbaar is, maar een heel microkosmisch stelsel in het klein is. Rond het met levenskracht geladen, ordenende centrum, de atoomkern, cirkelt met onvoorstelbare snelheid een grotere of kleinere schare krachtvonken, die samen met hun middelpunt of verzamelpunt van leven reeds en geordende gemeenschap vormen. De (volgens Lorber van God afkomstige) geestelijke, centrale vonk is evenals in de grote zonnestelsels duidelijk de beheersende macht, die de (volgens Lorber van Lucifer afkomstige) merendeels nog weinig bereidwillige planetaire vonken met geestelijke kracht in hun volgens de orde verlopende banen houdt. Deze eenvoudige ronddraaiende beweging rond het zuiver geestelijke middelpunt is dus het eerste, wat de samen met Lucifer gevallen oerlevenskiemen op hun weg van terugkeer naar de goddelijke orde leren. Modern onderzoek heeft ook een eigenaardig overspringen en vooruitgaan van de negatieve planetaire vonken (elektronen) van de buitenste cirkels naar de meer inwendige, tot aan hun uiteindelijk vereniging met de positieve kern, kunnen vaststellen (dit is de ‘schillentheorie’ van prof. Heisenberg, welke verklaart, waarom binnen het proton (de atoomkern) ook elektronen aanwezig zijn, die niet meer elektrisch negatief zijn, maar reeds ‘neutraal’ zijn geworden. Dat wil geestelijk gezien zeggen: ze hebben hun weerstand opgegeven en zich ingevoegd in het positieve machtscentrum! - uitg.).

Door de grote ontdekkingen over de structuur en het wezen van atomen zijn ook over het wezen van de materie als geheel volkomen nieuwe opvattingen verkregen. Men heeft ingezien, dat er helemaal geen ‘stof’ in de oude, star mechanische zin bestaat. Want het schijnbaar stoffelijke atoom ontpopte zich als een stelsel van louter krachtvonken (wereld van energie), waarin nergens meer iets stoffelijks te ontdekken valt. Zo stort door de eigen ontdekkingen van de wetenschap het vroeger voor zo vanzelfsprekend gehouden materialistisch-mechanische wereldbeeld ineen. Steeds meer moeten de verdedigers van deze ontgoddelijkte leer het wetenschappelijke veld ruimen. Op grond van scherpe waarnemingen en gevolgtrekkingen wint tegenwoordig voortdurend de opvatting terrein, dat die wonderbaarlijke atomaire krachtengemeenschap geen dood, blind aan bepaalde natuurwetten gehoorzamend mechanisch stelsel is, maar - zoals Jakob Lorber meedeelt - een geestelijk levend ‘iets’ is, een uiterst eenvoudig, uit de kosmische ether ontstaan diertje, begiftigd met een bepaalde intelligentie en wilskracht.

Het recente atoomonderzoek gelooft reeds, de atomen op grond van hun gedrag een problematisch ‘weten’ toe te kunnen kennen. Zo beschouwt de fysicus Hermann Weyl uit Zürich het elektron als een ‘levend agens’, iets wat met het ik van de mens overeen zou stemmen. Men mag dus aannemen dat de wetenschap van vandaag en van de toekomst juist door het nauwe deemoedspoortje van het atoom langzamerhand in het rijk van de geestelijke wereldbeeld zal doordringen.

Geest, kracht en stof

Het begrijpen van de in alle dingen werkzame drie-eenheid van geest, kracht en stof is de sleutel tot iedere diepere natuurbeschouwing. Het geestelijke denkbeeld, de levende substantie en de dragende vorm vormen van het atoom tot aan de reuzenzon het wezen van iedere geschapen structuur. Gedachten over deze grondbeginselen vormen de inhoud van de navolgende onthullingen, ontvangen door Jakob Lorber en Gottfried Mayerhofer - uitg.

Om de natuurgeestelijke orde vanuit zijn fundament te begrijpen, moet ieder mens duidelijkheid verkrijgen over de begrippen ‘ziel’ en ‘geest’ en het wezen van beide op de juiste wijze van elkaar weten te scheiden. De ziel is het opnameorgaan voor de eindeloos vele ideeën van de goddelijke Oergrond, waaruit zij als een ademtocht is voortgekomen. Ze is de drager van de vormen, de omstandigheden en handelingen; deze zijn allemaal in zeer kleine omhulsels in haar gelegd. Zo is de gehele oneindigheid vervuld van de ideeën van de Godheid, en deze kunnen op kleinere schaal ook aangetroffen worden in de kleinste monade, die de bezieling en het levend worden van een scheppingsidee is. Een bepaalde mate van idee en vorm, samengevat in één wezen, vormt een ziel. Omdat de ziel echter een samenvatting van een groot aantal uiteenlopende specifica is, d.w.z. van substantiële intelligentiedeeltjes, kan zij, samengesteld als ze is, ook weer in haar delen gesplitst worden (opm.: dit is gebeurd met de ziel van Lucifer/satan, wiens zieledeeltjes gezamenlijk de inwendige structuur van de materiële schepping vormen - uitg.).

De geest is op zichzelf eigenlijk geen vorm, maar is dat wezen, dat de vormen schept. Pas wanneer die geschapen zijn, kan hij in die vormen nu zelf als vorm effectief optreden. Dat betekent: iedere kracht, die zich als zodanig wil meedelen, moet een kracht tegenover zich stellen. Pas als gevolg van dat steunpunt kan de kracht haar invloed uitoefenen en zich manifesteren. De geest is dus hetzelfde als het licht, dat in zichzelf weliswaar eeuwig licht blijft, maar pas merkbaar kan optreden, wanneer er dingen zijn die erdoor verlicht worden. Geest is het licht, dat zichzelf vanuit zijn eigen warmte van eeuwigheid tot eeuwigheid verwekt, waarbij de warmte gelijk is aan de liefde en het licht gelijk aan de wijsheid.

Vormen kunnen gescheiden of verbonden worden, en nieuwe vormen kunnen in talloze soorten tot stand gebracht worden. Het licht, dat de geest is, is echter onscheidbaar en doordringt voortdurend alles wat in staat is licht op te nemen.

Tussen de begrippen materie (als gebonden stof) en ziel als substantie bestaat een geweldig verschil. Ieder zonnestofje is nog altijd materie. Substantie is echter een specificum van de ziel en manifesteert zich in de stoffelijke, materiële vorm alleen als kracht of levensuiting. Wat bijvoorbeeld bij een magneet zichtbaar is, is materie. Wat daarentegen ín de magneet als aantrekking en afstoting werkt, is substantie: een onzichtbare kracht, die de materie vervult. Evenzo is hetgeen bij alle elektrische apparaten zintuiglijk waarneembaar is materiële stof; de elektrische vonk echter - hoewel deze zich in ruimte en tijd meedeelt - is een op de ziel gelijkende substantie of kracht, die verborgen in de materie rust. Als die evenwel door prikkeling wordt opgewekt, uit ze zich ogenblikkelijk als een alles doordringende kracht, die het vermogen heeft almaar toe te nemen.

Een ander voorbeeld zijn explosieven (kruit, dynamiet en dergelijke). De korreltjes daarvan gedragen zich rustig en vallen net als iedere andere materie van boven naar beneden. Als de inwonende substantie daarentegen geactiveerd wordt door iets wat er (geestelijk gezien) op lijkt, dan scheurt ze bliksemsnel haar omhulsel in atoomkleine stukken en treedt vervolgens de sfeer van haar vrijheid binnen. Vuur is verwant aan deze substantie en vormt dus het vereiste activeringsmiddel. Evenzo bezit water die substantiële kracht, die door een hoge graad van warmte geactiveerd wordt. Op haar hoogtepunt zal deze kracht ieder afgesloten vat, hoe sterk het ook is, kapot doen springen en zich vervolgens in haar vrijheid uitbreiden. Zo is er in iedere materie een substantiële zielekracht aanwezig, en het komt alleen maar aan op de prikkel waardoor deze gewekt kan worden om zich werkzaam te openbaren.

De natuuronderzoekers hebben in de materie weliswaar bepaalde fundamentele krachten ontdekt. Alleen, als zij, die zelf levende wezens zijn, een stap verder waren gegaan en de overheersende plaats voor de alles vervullende levenskracht hadden ingeruimd, zou hun wetenschap allang een geweldige stap voorwaarts hebben gedaan. Dan zouden het niet nodig hebben gehad om ‘dode’ krachten te wegen en te ontleden. Want dan zouden ze vertrouwd zijn geraakt met die grondvoorwaarde van alle bestaan, waarin zij alle materie en ook zichzelf in het licht van de waarheid zouden kunnen leren kennen. Binnen welke logica kan een werkzame kracht als dood beschouwd worden! Iets zou alleen als dood beschouwd kunnen worden, zolang het uit iedere werkzame sfeer verbannen is. Als er echter in en op de materie werkzame krachten worden ontdekt, zijn ze levend en ook intelligent; want zonder intelligentie, van welke aard ook, is evenmin een planmatige werkzaamheid voorstelbaar als een intelligentie zonder kracht.

Daar, waar niets dan louter geordende werkingen gezien worden, moeten ook even zovele krachten zijn. En omdat de uitwerkingen daarvan planmatig zijn, moeten er evenveel intelligenties als krachten aanwezig zijn. Daaruit wordt begrijpelijk, dat de materie uit ziele-intelligenties bestaat, die overeenkomstig de orde en de behoefte tijdelijk door hogere intelligenties vastgehouden kunnen worden. Als de tijd van hun gevangenschap echter ten einde is, dan ontwaken de individuele intelligenties en verenigen ze zich als oersubstantie (etherische vorm) weer tot die wezens, waarin zij in het oerbegin als gedachte van de Schepper gevormd werden.

Om aanschouwelijk te maken, wat er onder natuurgeestelijke intelligenties, d.w.z. zielesubstantie verstaan dient te worden, moeten jullie eens naar een tarwekorrel kijken! Deze draagt de volgende intelligentie-specifica in zich: ten eerste zijn er deeltjes van liefde als de eigenlijke voeding in de zaadkorrel. Een tweede specificum is het spirituele substraat, als gevolg waarvan er uit tarwe alsook uit andere vruchten alcohol verkregen kan worden. Een andere intelligentie is koolstof, die bij verbranden zichtbaar wordt en bij een te grote hoeveelheid het zaad reeds op het veld branderig en zwart kan laten worden. Weer een ander specificum is zuurstof, waardoor er uit graansoorten (door gisting) bier bereid kan worden. Een ander specificum is etherische zwavel, die oorzaak is van de brandbaarheid van de zaadkorrel; evenzo de oliestof, waardoor er uit de korrel een goed smakende olie gehaald kan worden. Weer een andere substantie is suiker, die in het zaad van de tarwe rijkelijk vertegenwoordigd is. Verder de gummiachtige slijmstof, waaruit zetmeel gewonnen kan worden. En tenslotte een aanzienlijke hoeveelheid van het zuiverste en eenvoudigste waterstofgas-specificum, dat dan ook het voornaamste bestanddeel van de holle plantenstengel vormt, zonder welke stof geen enkele plant omhoog zou kunnen groeien.

Al deze elementen zijn levende substanties met een zielenkarakter, die door boven hen gestelde geestelijke intelligenties en de krachten daarvan geleid worden om planmatig een levensvorm op te bouwen. Maar ook het mineralenrijk, dat door de wetenschap als levenloos (anorganisch) wordt aangeduid, is vervuld van levende substantie, die aan ieder gesteente en metaal hun specifieke eigenschappen geeft.

De individuele intelligenties zijn steeds dezelfde, of dat nu in mineralen, planten of dieren is, alleen met het verschil dat in metalen en stenen zich nog weinig intelligenties verenigd manifesteren, terwijl in de plantenwereld en met name in het meer ontwikkelde dierenrijk een veel groter aantal werkzaam is. Waar het mineraal wellicht acht tot tien intelligenties telt, zijn dat bij sommige planten al vele duizenden en bij sommige dieren vele miljoenen. De intelligenties, die in een mensenziel uit alle atomistische deeltjes van de aarde en uit alle sterren van de grote ‘kosmische mens’ (de kosmos) zijn samengevoegd, zijn bijna ontelbaar te noemen.

Zo verschijnt de materie aan het menselijke oog als dode stof en is ze in werkelijkheid toch alleen maar een tijdelijke gevangenis van ingesloten intelligenties, die als substantie weer opgelost en van de ene levensvorm naar andere opnieuw verbonden worden ten behoeve van hun rijping tot een nieuw, vrij, geestelijk leven. - (Lorber)

Kracht is in haar uiting waarneembaar bij een wezen of ding, dat van plaats of van vorm moet veranderen, conform een andere, voor de zintuigen niet waarneembare oorzaak. Het op elkaar dringen van het ene ding en het andere is niets anders dan de in het ding aanwezige kracht om zich aan de inwerkende elementen te onttrekken. Als tegenstelling van beweging is het de kracht van de rust of traagheid (de wil om te blijven staan of liggen).

Zodra er bijvoorbeeld een uiterlijke kracht op een steen inwerkt, om die zijn rust te ontnemen, verzetten alle ziele-elementen in de steen zich daartegen. De delen van de steen, die tot nu toe bewegingloos strak aaneengesloten rustten, beginnen in vibratie (trilling) te raken. In de schijnbaar levenloze, harde steen is een leven geactiveerd, dat zich aan de waarnemer als beweging voordoet. Het resultaat is, dat de steen de plaats, waar hij tot nu toe lag, moet opgeven of zelfs zijn vorm moet veranderen. Zijn elementen liggen niet meer zo stevig tegen elkaar aan als voorheen; want de inwerkende kracht kreeg de overhand over zijn tot dan toe heersende toestand van traagheid. Zo is een harde druk of een hevige slag in staat zijn innerlijke leven zodanig te wekken, dat het zijn inwendige structuur oplost en de bestanddelen daarvan in stof verandert.

Tegenover de kracht van de rust (om te blijven liggen) staat steeds een andere: de kracht om alles wat materieel bestaat te vernietigen en daaruit weer iets nieuws te vormen. Deze kracht uit zich in allerlei vormen en richtingen. Maar hetgeen de kracht teweegbrengt is een hogere potentie (geest), die zich alleen als kracht manifesteert. Als op zichzelf staand beginsel bestaat kracht in feite niet! Ze is geen zelfstandige levensfactor, maar altijd en overal enkel het product van rust en beweging. Door toedoen van deze twee grondbeginselen bestaat het gehele universum; door die beginselen is de wereld geschapen, wordt ze in stand gehouden en steeds weer in nieuwe vormen veranderd.

De rust kunnen we ook met ‘stof’ aanduiden, en de daarop inwerkende kracht is de levensactiviteit van de geest als activeerder van de kracht en voornaamste factor van al het leven. Zonder geest geen leven, zonder leven geen stof! Kracht kan alleen daar werken, waar er een voorwerp tegenover staat. In de materie met haar onderdelen is het de rust (traagheid), die zich belemmerend tegen de beweging verzet en daardoor als kracht merkbaar wordt.

Het begrip ‘stof’ als beginsel dient niet gelijkgesteld te worden aan de materie van de aarde. Zuivere stof bestaat alleen in de wijde etherruimte buiten de atmosfeer. Want daar zijn alle bestanddelen (als fijnstoffelijke atomen) aanwezig, die voor het scheppen van alle hemellichamen en hun dampkringen nodig zijn. Alleen daar is echte ‘stof’, terwijl de materie reeds uit stevig samengevoegde elementen bestaat. Hier is de stof al zodanig gebonden, dat het scheiden in zijn primitieve oerbestanddelen niet meer mogelijk is. (Ook niet door atoomsplitsing! - uitg.). Alleen in deze zeer nauwe versmelting maken ze een geheel uit, dat zich tegen iedere kunstmatige scheiding verzet. Zodra deze elementen aan de krachten van hogere levenspotenties zijn blootgesteld, worden ze tot veranderingen en wisseling van vormen gedwongen. Nadat hun bestaan in de vroegere gedaante is opgehouden, manifesteren ze zich opnieuw als een ander bestaan. -

Geest, de oergrond van al het geschapene, is de door de wil van de Schepper bezielde, levend werkzame macht, die de vermogens in zich heeft om alles uit alles te maken. Men kan geest ook het meest innerlijke leven noemen, en deze potentie is de drager en ondersteuner van ieder scheppingsidee. Alles, wat de geest voor zijn doel wil gebruiken, doordringt hij met zijn eigen kracht, opdat het geheel zich tot een bouwsel uit één geheel samenvoegt en het opgevatte idee zich in de realiteit manifesteert. Het opwekken van de in de materie rustende geestelijke ziele-elementen is de eigenlijke drijfveer van de hele schepping. De aandrijvende kracht is echter, wat men de leidende geest in ieder wezen en ding kan noemen: geest in alle niveaus opklimmend tot God, de enige oer-scheppende, die alles in zich verenigt wat geest in hoogste instantie kan zijn.

Het logisch werken van de geest is herkenbaar als natuurwet. Wanneer iets voor een consequent bestaan is geschapen, kan het scheppende oerbeginsel onmogelijk de vernietiging, maar alleen de voleinding ervan willen. Zo moet ook God, de scheppende geestelijke macht, welbehagen hebben in Zijn werken (vgl. ‘En God zag, dat het goed was’ in Genesis - uitg). Deze genegenheid is uitdrukking van de goddelijke liefde. Derhalve is de Oergeest of de hoogste scheppende Potentie - juist omdat Hij scheppende geest en werkzaam leven is - ook de hoogste liefde. En deze liefde roept de mens toe: ‘Vergeet jullie oorsprong niet! Jullie zijn Mijn schepselen als geestelijke wezens. Streef ernaar om door Mijn geest in jullie tot ware kinderen van Mijn liefde te worden!’ - (G. Mayerhofer)

Wat is materie?

Voor een juist begrip van dit hoofdstuk wordt verwezen naar de desbetreffende uiteenzettingen van dr. Walter Lutz, die in beknopte bewoordingen dit oerfundamentele thema trachten te verhelderen. Een diepgaander begrijpen van alle samenhangen is evenwel alleen te verkrijgen door met name het ‘Grote Johannes Evangelie’ van Lorber te bestuderen. Op deze plaats kunnen daaruit slechts enkele wezenlijke tekstgedeelten worden weergegeven. - uitg.

Gods gedachten en scheppingsideeën in hun onuitputtelijke, eindeloze overvloed zijn de eigenlijke oersubstanties en oerstoffen, waaruit alles bestaat, wat er in de geestelijke en stoffelijke wereld is gemaakt. Hij denkt ze in het heldere licht van zijn goddelijk bewustzijn en wil, dat ze werkelijkheid worden - en dan zijn ze al, wat ze vanaf het oerbegin moeten zijn. Als het Gods liefde behaagt om Zijn gedachten tot een vast en zelfstandig bestaan te laten komen, stelt Zijn wijsheid Zijn wil als wet boven deze gedachten en ideeën. Daardoor worden ze wezens, als het ware buiten Zijn bestaan, en moeten ze net zolang blijven bestaan als God ze onder Zijn doelmatig bestuur in stand houdt.

Alles, wat nu wereld en materie heet, is iets wat omgekeerd, uit de geestelijke orde van God getreden is. Dit komt doordat het oorspronkelijk als tegengestelde prikkel voor het wekken van de vrije wil van de ideeën, die door God als zelfstandige wezens buiten Zich geplaatst zijn, in hen gelegd moest worden. De prikkel om zich niet aan de hun gegeven goddelijke orde te houden, die met het oog op hun zelfstandig worden reeds in de eerste geschapen geesten gelegd werd, trok vele van deze geesten uit deze orde. Hun steeds machtiger wordende verzet moest hen tenslotte steeds harder maken (proces van verdichting door zelfzucht en eigenliefde). Op deze wijze werd de basis gelegd voor de materiële kosmische schepping. Alle materie was vroeger iets puur geestelijks, dat uit vrije wil buiten de orde trad en zich overgaf aan de prikkel tot anti-orde.

De materie is dus niets anders dan iets gericht, uit zichzelf verhard geestelijks. Of duidelijker: ze is een grof, zwaar omhulsel of huid van de gevallen geesten, die daarin een nieuwe mogelijkheid krijgen om al naargelang hun loutering terug te keren in de oorspronkelijke, vrije geestelijke toestand. De omhulling echter (die de schijn wekt dat materie stevig is) is een door Gods wil bepaalde fixering (het onveranderlijk ronddraaien van atomen!), die op zichzelf geen enkele ziele-intelligentie bezit. Ze is slechts een noodzakelijk middel, waardoor een daarin opgesloten ziele-intelligentie zich in dat isolement mettertijd weer tot een vrij, zelfstandig wezen kan ontwikkelen.

Als een zodanig ingesloten zieledeeltje een bepaalde rijpe zelfstandigheid bereikt, scheurt het zijn omhulsel stuk (niet de atomen, maar het verband tussen zijn cellen!), verenigt zich ogenblikkelijk met andere reeds vrijgekomen zielenpotenties en schept voor zichzelf uit verwante elementen van lucht, water en aarde onmiddellijk weer een nieuw omhulsel (vgl. de vorming van zaad en ei). - De materiële wereld is voor ruim tweederde ziel, en eenderde is zielloos omhulsel, dat de drager is van een steeds geconcentreerder en rijper zielenleven. De materie van het omhulsel, d.w.z. de als natuurwet vast geworden wil van God, is een verlossingsinrichting, waarin de in de val van satan mede gevallen afzonderlijke geesten via tamelijk lange wegen weer hun vrijheid kunnen bereiken.

Alle materie - van de hardste steen tot de ether hoog boven de wolken - is zielesubstantie in vast geworden toestand. Het is echter haar bestemming om weer tot het zuiver geestelijke bestaan terug te keren, wanneer ze door deze afzondering (leven in een omhulsel) een bepaalde zelfstandigheid van haar leven heeft bereikt. Om die zelfstandigheid door een steeds groter wordende eigen activiteit te bereiken, moet de zielesubstantie alle mogelijke levensniveaus doorlopen (de drie natuurrijken van mineraal, plant en dier). Daarbij moet ze zich steeds weer opnieuw in een materieel lichaam kleden, waaruit ze dan weer nieuwe levenssubstantie naar zich toe trekt en zich deze eigen maakt.

Iedere materie is deelbaar en de delen ervan zijn door ruimten van elkaar gescheiden. Geen geleerde kan vaststellen in welke eindige, kleinste deeltjes de materie opgedeeld kan worden, want voor menselijke begrippen kan ze tot een vrijwel oneindig minimum opgedeeld worden. Een klein stukje muskus bijvoorbeeld zal in zeer korte tijd de hele ruimte vullen, waar het in gelegd wordt. En nog na vele jaren zal het noch in omvang noch in gewicht merkbaar minder worden, hoewel zich iedere seconde miljoenen deeltjes van het stukje hebben losgemaakt. Als echter alle materie deelbaar is, moet ze noodzakelijkerwijze een samengesteld geheel zijn. Deze eindeloos kleine deeltjes zijn oorspronkelijk niets anders dan een gedachtekracht uit God. Deze kracht krijgt vorm, en de vorm ontvangt leven uit het leven van de Schepper, die de nieuw tot leven gewekte vorm vrij laat gaan. Hij geeft haar vervolgens een eigen intelligentie, waardoor de geschapen levensvorm zich van zichzelf als zelfstandig wezen bewust wordt (onder ‘intelligentie’ dient hier het instinctieve vermogen om te reageren verstaan te worden, dat zich op het natuurkundige vlak als aantrekking of afstoting, chemisch als affiniteit = bindingskracht enz. meedeelt. Tevens dient het begrip ‘bewustzijn’ niet met het zelfbewustzijn van de mens met zijn ik-gevoel verwisseld te worden. Dat echter zelfs atomen een soort ‘bewustzijn’ bezitten, heeft reeds de exacte natuurwetenschap onderkend uit bepaalde gedragingen van deze oerelementen van de materie - uitg.).

Zelfs de meest grove materie is geest, zij het ook als ziel in een gerichte, d.w.z. vast geworden toestand. Als men door drukken of stoten de materiegeesten wekt, die als het ware dood in hun natuurlijke vormen rusten, zullen ze onmiddellijk hun aanwezigheid laten voelen. Zolang de in de materie gevangen natuurgeesten en natuurzielen niet (van buitenaf) geactiveerd worden, rusten zij en laten ze zich tot veel vormen maken. Als ze echter te sterk uit hun traagheid gewekt worden, beginnen ze onmiddellijk van hun macht blijk te geven. Kijk maar naar de zachte, tere lucht, hoe die als storm en onweer met bliksem en donder tot een vernietigend element wordt! Sla maar eens stenen hard tegen elkaar, dan zullen de geketende geesten weldra hun omhulsel onder vurige verschijnselen (vonken) stuk laten springen en die in stof veranderen. Zet het volgzame water maar eens onder druk, dan zullen eerst een klomp ijs krijgen. Als jullie het ijs echter aan een nog veel grotere druk zouden kunnen onderwerpen, zou het zich plotseling onder hevig geraas in vuurdamp oplossen en al zijn omhulsels vernietigen.

Maar wie woedt daar zo grimmig? Dat zijn de in de materie gevangen zielenpotenties, die op hun verstoorde rust antwoorden met hevig vibreren - vaak triljoenen keer per seconde (rust = de wet van de traagheid). Zo doet de aanwezigheid van de geesten in de materie zich gemakkelijk kennen. Want als ze tot een buitengewoon grote activiteit gedwongen worden, kan men steeds, al naar de mate van hun opwinding, een zwak schijnsel of een sterk stralen waarnemen. Hoe sterker de geprikkelde toestand, des te intenser uiten de natuurgeesten hun activiteit in een materiële vorm, die hen insluit (de opperste activering is wel de atoomontploffing, vandaar de op een zon lijkende bliksem, die daarbij tevoorschijn komt - uitg.).

Alle materie is een tijdelijk opnamevat voor een bepaalde hoeveelheid van een geestelijk levenselement. Hiervan ontwikkelt zich steeds een bepaald deel, dat zich vrijmaakt en in een hogere levensvorm overgaat. Als eenmaal alle in een wereld neergelegde gedachten en ideeën van de Schepper in een zelfstandig, zuiver geestelijk leven volgens de orde van God zijn overgegaan, dan is een materieel hemellichaam niets meer dan een huls, die geen nieuw, krachtig leven meer kan dragen en doen rijpen. Dan wordt de lege huls opgelost en komt er in plaats daarvan een met nieuwe levenskiemen gevulde geestelijke aarde. Alles in ruimte en tijd wordt ouder, wordt zwak en vergaat; alleen de denkende en scheppende geest blijft eeuwig.

Alles wat ‘ziel’ is in de materie is gericht en vast geworden, en staat onder de dwingende wet van de natuurlijke orde. Alleen de mens is een vrij geschapen (met een vrije wil toegerust) geestelijk wezen met het vermogen om de anti-orde te onderkennen en vrijwillig datgene weg te doen, wat ook in zijn zieledeeltjes nog tot de wereld en haar materie behoort. Deze materie is daarbij een noodzakelijk middel tot dat doel, maar kan nooit doel op zichzelf zijn. Daarom zal eens alle materie opgelost worden, wanneer ze haar grote scheppingsbestemming heeft vervuld. –

Ether - de drager van de oerstof

Stof is het fijnere of grovere omhulsel, dat een goddelijke levensgedachte omsluit en deze gedachte zich zodoende als afzonderlijk wezen zelfstandig doet manifesteren. Het medium, waar deze scheppingsideeën als het ware in ingebed zijn, is de wereld van de voor de mens onzichtbare ether - een levende krachtsubstantie, waarvan de trapsgewijze verdichtingsprocessen alle levende structuren van de natuurlijke wereld tevoorschijn roepen en verder ontwikkelen. ‘Ai-ther’ betekent in de oertaal ‘eeuwige beweging’, en waar beweging is, is ook leven. Over het wezen van deze drager van de oerstof gaan de volgende uiteenzettingen. - uitg.

God is in zichzelf eeuwig en oneindig en alle ruimte is van Hem vervuld. De oneindigheid is vol eeuwig nieuwe scheppingsgedachten uit God, en deze gedachten zijn de stof, waaruit alles wat de schepping bevat ontstaan is en verder ontstaat.

De hele kosmos is doordrongen van een immaterieel, levend medium, dat ‘ether’ wordt genoemd. Daarin verkeren de talloze goddelijke gedachten en ideeën, als elementen en bouwstoffen van de natuurlijke wereld, in een nog meer ongebonden toestand dan in de atmosferische lucht, die dit eveneens allemaal in opgeloste toestand bevat. Daar zijn het nog vrijere krachten (substantievormers) en nog veel meer verwant aan het oervuur en het oerlicht. Het is de bestemming van de etherische krachten om de lucht van de aarde te voeden, die op haar beurt weer het water voedt, terwijl het water de aarde voedt met alles, wat daarop leeft en beweegt (deze substantiële zielenkrachten zijn de vier elementen van de ouden: ether als geestelijk vuur, ether als elektriciteit van de lucht, ether als magnetisme van het water en ether als chemische bindende kracht van de aarde - die allemaal wederkerig op elkaar inwerken - uitg.).

Ether zelf is nog lang niet zuiver geestelijk, maar hij heeft meer innerlijke overeenkomst met de substantie van de ziel. Dit echter slechts in zoverre, dat het een ruimtelijk krachtmedium is, waar doorheen talloze oerkrachten vanuit God elkaar ontmoeten, zich verbinden en tenslotte gezamenlijk werkzaam zijn. Ook alle drie de wezenlijk rijken van de natuur vormen ondanks hun oneindige verscheidenheid een geheel en werken gezamenlijk aan één enkel hoofddoel: het vrij maken van de in de materie gevangen geest. Toch is het onderscheid in alle natuurlijke vormen op aarde duidelijk merkbaar. In de ether en ook in de lucht is dit verschil voor de mens niet herkenbaar, hoewel de talloze soorten etherische krachten en de door hen voortgebrachte oerstoffen hier nog nadrukkelijker van elkaar gescheiden zijn dan in de zichtbare materie.

Wie het universum met een geestelijke blik beschouwt, zal in de oneindige etherruimte niets anders ontdekken dan etheratomen; dat zijn de allerfijnste bestanddelen van stoffen, die voor het aardse oog nooit herkenbaar zullen zijn. Deze zeer fijne etherdeeltjes bergen in hun centrum allemaal een qua inhoud geestelijke loot van het wezen van God, die hun daardoor het eeuwige voortduren (ai-ther!) en de altijddurende drang tot ontwikkeling, instandhouding en vooruitgang inprent. In ieder atoom woont een geestelijk deeltje van het goddelijke Ik, en deze omstandigheid is de grondslag voor de zogeheten alwetendheid en alomtegenwoordigheid van God in alle geschapen dingen en wezens.

Een etheratoom is naar aardse begrippen een onweegbaar ding zonder lichaam. Toch is het op zichzelf afgesloten en begrensd, omdat het zonder grenzen (omhulsel) weer in iets anders zou moeten oplossen. Omdat het in de ruimte bestaat, bezit het ondanks zijn nauwelijks te bevatten kleinheid evenals ieder ander lichaam toch lengte, breedte en hoogte. In dit atoom werkt de drang om zich verder te ontwikkelen, die een element van de goddelijke wil is. En omdat ieder etheratoom verschillend moet zijn van andere, om alle elementaire stoffen voort te brengen die nodig zijn voor het scheppen van werelden, ontwikkelt zich tussen hen de krachtige neiging om zich met elkaar te verbinden, voorzover ze dragers van soortgelijke of verwante oergedachten zijn (aantrekking, chemische affiniteit). Op deze manier vormen zich uit atomen trapsgewijze steeds hogere levensvormen, van de tere lichtende nevel van de kometen tot de grootste zonnewerelden, van het infusiediertje tot het menselijke lichaam als drager van het hoogste organische leven.

De eerste animale levensvormen van de etherwereld zijn de oneindig kleine bewoners van de ether. Deze zijn daar ongeveer wat in de materie de atomen zijn: zó buitengewoon klein, dat op een microscopisch klein punt reeds verscheidene triljoenen ruim voldoende plaats vinden. Deze diertjes (lichtatomen) ontstaan door het samenvloeien van ontelbare lichtstralen, die - uitgaande van alle zonnen - elkaar overal in de onmetelijke ruimte ontmoeten. De gedaante van deze etherdiertjes is bolvormig en hun voedsel is de essentie van het licht. Hun levensduur is een triljoenste deel van een seconde, waarna zij - zich na hun afsterven weer met triljoenen verenigend - een tweede klasse beginnen te vormen en met de uitdrukking ‘monaden’ aangeduid kunnen worden. Op dezelfde wijze wordt in vrijwel dezelfde gedaante de ene klasse na de andere ontwikkeld met een steeds meer gepotentieerd leven, tot uiteindelijk het leven van zulke wezens een zodanige gedegenheid heeft bereikt, dat het zich reeds bij de grens tussen de hoogste luchtlagen en de ruimte-ether (door verdichting) als een lichtende, blauwige nevel begint te nestelen.

Zo is ook een zon in wording in eerste instantie niets anders dan pure fijnstoffelijke lichtether ofwel het elkaar vastgrijpen van talloos vele gedachten en ideeën van God. Door de aan hen te gronde liggende wil van God trekken ze dan voortdurend datgene, wat aan hen gelijk is, uit de eindeloze ether naar zich toe. Daardoor wordt de voorheen lichte, zacht glanzende ether al dichter en krijgt deze langzamerhand de dichtheidsgraad van zeer zuivere aardse lucht. Ook deze verdicht zich steeds meer, en dan komt er water tevoorschijn, uit de verdere verdichting waarvan modder, leem en tenslotte vaste aarde tot gesteente toe ontstaat.

De steeds steviger aan elkaar gebonden, van oorsprong geestelijke oersubstanties en oerstoffen beginnen zich nu in hun onvrije toestand verdrukt te voelen en worden heel actief in hun streven zich vrijer te maken. Dit heeft tot gevolg, dat het met name in de vaste delen van zo’n hemellichaam heel vurig wordt (vulkanen, aardbevingen!). Door deze vurige ijver van de oorspronkelijk vrije oerlevensgeesten worden de vastere delen van een nieuw hemellichaam in stukken gescheurd, en pas na vele van zulke perioden van strijd treedt er een kalme orde in, waarin de daarin gevangen oergedachten en oerideeën van God een andere weg kiezen om zich steeds meer van de druk van de materie vrij te maken. Dan ontstaan er weldra allerlei planten en dieren tot aan tenslotte de mens, in wie talloze oergedachten pas hun volledige bevrijding uit de ban van de materie vinden. Dezen herkennen God dan als de oergrond van alle zijn en leven en keren uiteindelijk als voleindigde, zelfstandige geestelijke wezens terug naar Hem, die hun oorsprong is.

Achter de substantie van de levende ether heerst evenwel het vuur van de Geest - een eeuwig werkzame kracht, die uitgaande van God de oneindige ruimte vult en voortdurend scheppend actief is. God zelf is in Zijn centrum de eeuwige Oergeest en Oermens, die de oneindigheid met Zijn grote gedachten en ideeën tot leven brengt. Vervuld van Zijn liefde worden deze tot een aan Hem gelijk levensvuur, door Zijn wijsheid tot geordende vormen en door Zijn wil tot afzonderlijke, als het ware op zichzelf bestaande wezens. Wezens met het vermogen zichzelf eeuwig voort te planten, verder te ontwikkelen en zich tenslotte via de ladder van de goddelijke orde te verenigen en tot gelijkheid aan God op te klimmen.

Het mineraal als levensvorm

Aangezien er geen dode materie bestaat, is ook het mineralenrijk een drager van een levend zielenelement, dat zich hier in zijn hardste vorm ingesloten manifesteert. Terwijl de bouwende geest zich klaarblijkelijk in de geometrie van kristallen meedeelt en het licht zich in de glans van goud en edelstenen openbaart, zijn de ‘individuele intelligenties’ van ieder gesteente en metaal herkenbaar aan hun chemische en natuurkundige eigenschappen, die zonder uitzondering van natuurgeestelijke oorsprong zijn. In het geschrift van Lorber ‘Aarde en maan’ wordt dit aan de hand van een voorbeeld van ijzer nauwkeuriger toegelicht, om welke reden wij hier enkele gedachten laten volgen. - uitg.

Ten diepste bestaat er noch een mineralenrijk noch een plantenrijk als zodanig; beide rijken zijn in feite ook een dierenrijk. Want ieder metaal bestaat in laatste instantie uit evenveel zogeheten infusoriën (zeer kleine diertjes) als er in het metaal afzonderlijke, specifieke psychische intelligenties (levende zielevonken) ontdekt worden. Aan alle eigenschappen van een steen of metaal liggen even zovele basisspecifica ten grondslag, waarvan elk een volledig eigen karakter heeft en dus met zijn speciale intelligentie ook maar één bepaald doel kan vervullen. Opdat een metaal echter datgene wordt, wat het moet zijn, moeten de daarbij behorende verschillende specifica zich als het ware tot één enkel specificum verenigen om het metaal overeenkomstig zijn in de orde bepaalde doel te vormen.

Om dat goed te begrijpen, zal hier het ijzer als het meest bekende metaal als voorbeeld dienen.

Waardoor wordt het grote gewicht van ijzer veroorzaakt? Door een zielespecificum (een ‘kracht’), dat uit de diepste inwendige regionen van de aarde opstijgt. Daarom richt het, ook als het reeds aan dit metaal gebonden is, zijn intelligente kracht voortdurend daarheen, waar het zo lang gevangen zat. De zwaartekracht is dus als het ware zijn ‘liefde naar beneden’. De hardheid van ijzer ontspringt aan een karakteristiek, op zichzelf staand specificum. Dit draagt de loutere intelligentie van de volkomen zelfzucht in zich en daarmee het hard en stevig worden tegenover ieder naburig wezen. Dit is eveneens van beneden afkomstig (vgl. de hardheid van de kern van de aarde!).

Verder ontdekt men bij ijzer een soepel vermogen, namelijk de buigzaamheid ervan. Dat is een ziele-intelligentie, die - reeds op velerlei manieren grondig beproefd - volgzaamheid in zich draagt. Doordat dit specificum erbij komt moeten de twee eerstgenoemde zich aan zijn eigenschap aanpassen. Het buigzaam worden van ijzer in verhitte toestand komt wat de ziel betreft overeen met bereidwillige deemoed, omdat de deemoedige wil steeds soepeler wordt, hoe meer deze in de vuuroven beproefd is. Weliswaar is deze intelligentie ook van beneden (vgl. de vuurregio in het inwendige van de aarde), maar is ze reeds meer van goede en vreedzame aard.

Een andere ziele-intelligentie vormt de oplosbaarheid van ijzer in zuren en door het proces van smelten in het vuur. In dit specificum ligt de intelligentie van het vrij-zijn, de hang naar vrijheid. De kracht ervan sleurt alle andere specifica met zich mee, wanneer het (door uiterlijke omstandigheden) de ondersteuning krijgt om zich vrij te maken. Tegelijkertijd stemt het in natuurlijk opzicht overeen met de uitdijende centrifugale kracht, die - als ze niet begrensd zou zijn - zich in het oneindige zou verliezen. Om te zorgen dat dit niet gebeurt, woont er in ijzer een tegengestelde eigenschap door een intelligentie, die qua ziel aan het stoïcisme verwant is. Dit specificum streeft er dus naar zich in de kleinste ruimte terug te trekken, waardoor het het voorgaande specificum beperkt in zijn drang om uit de dijen, maar door deze laatste wordt het weer gehinderd in zijn ongeremde samentrekking, zijn centripetale kracht (het wezen van elektromagnetisme!).

Nog een eigenschap van dit metaal is zijn vermogen om in vuur te gloeien. Dit wordt teweeggebracht door een toorn-specificum, dat gewoonlijk in rust is. Als het echter geactiveerd wordt, treedt het met grote kracht op en brengt het alle voorgaande specifica in zijn eigen toestand. Alle tot nu toe genoemde specifica van ijzer zijn van beneden afkomstig en zouden het eigenlijke wezen van dit metaal nog lang niet weergeven, als ze niet met edeler specifieke intelligenties uit de sterrenwereld verzadigd waren (de invloed van kosmische straling!).

Als ijzer gewreven wordt, geeft het een eigen, metaalachtige, zurige geur. Deze geur is afkomstig van een specificum, waarin zich reeds actieve liefde uitdrukt. Want evenals in de eigenlijke zuurstof en tevens in alle zuren een levenwekkend gas aanwezig is, is in geestelijke opzicht de actieve liefde het eigenlijke leven zelf. Daarom is deze intelligentie in ijzer ook het voornaamste beginsel van vereniging (vermogen tot affiniteit), en het doordringt niet alleen geheel en al het metaal zelf, maar omringt het dit ook als een eigen atmosfeer (daardoor ook als geur waarneembaar).

Een andere eigenschap is de bereidwilligheid om elektriciteit op te nemen (metalen geleider), die van weer een ander specificum afkomstig is, namelijk van de intelligentie van beweeglijkheid en dorst naar groepsgewijze vereniging. Evenals het voorgaande is het niet vast gebonden, maar het doordringt en omgeeft eveneens het gehele metaal. Omdat het echter nog min of meer verwant is met de voorgaande intelligenties (van beneden), zoekt het als het ware bij hen een onderkomen en spant het zich voortdurend in hen vrij te maken. Uiterlijk manifesteert dit zich als roest, die zoals bekend in de loop van de tijd het hele ijzer oplost en als zodanig verandert. Roest is op zichzelf eigenlijk niet het hierboven genoemde elektriciteitsspecificum, dat altijd vrij blijft, maar de uitdrukking van de andere specifica, die zich bij deze vrije intelligentie hebben aangesloten (oxidatie!). Ook deze kracht is reeds ‘van boven’.

Een ander kenmerk is het glanzen van ijzer, en wel met een lichte witgrijze kleur. Dit specificum omvat het begrip ‘rust’. Slechts in rust kan alles in balans komen, en dan manifesteert het zich als een vlakheid, die als een spiegel in staat is licht op te nemen. Dit specificum is eigen aan het hele ijzer, maar er niet stevig aan gebonden. Het verenigt zich er pas mee, zodra het aan het oppervlak gepoetst en glad gemaakt wordt. Als de delen ervan, die als vlakheid tot een gelijkmatige rust zijn gekomen, echter door een of andere omstandigheid in deze rust gestoord worden, kan die intelligentie niet meer tot uitdrukking komen (analogie: gladde en beweeglijke wateroppervlakken).

Als men op ijzer hamert, wordt het elastisch. Deze eigenschap is eveneens een specificum van boven, waarbij elasticiteit gelijk is aan een constant geordende wilskracht, die - wanneer deze onder dwang gebogen wordt - toch altijd weer haar oorspronkelijke richting herneemt. Deze speciale kracht komt het meest veelvuldig voor in de lagere luchtsfeer en doordringt ieder luchtatoom, om welke reden lucht ook in zeer hoge mate elastisch is. Hoewel ze van boven (d.w.z. uit de kosmische etherwereld) afkomstig is, doordringt ze de gehele aardbol en is ze de voornaamste oorzaak van alle beweging in en op dit hemellichaam. Alleen in het vuur verslapt de elastische kracht, omdat ze door het vuur tot een te grote activiteit wordt gebracht, maar vernietigd kan deze kracht nooit worden. Zo toont ook gloeiend ijzer, dat onelastisch is geworden, na afkoeling onmiddellijk weer de aanwezigheid van deze intelligentie.

Dit specificum is zeer nauw verwant aan licht en bestaat uit louter lichtatomen. Wat de vorm betreft is het bolvormig, d.w.z. het wordt door buitengewoon kleine blaasjes gedragen, die alle poriën van de materie binnendringen. Raken nu de poriën van het ijzer bij het hameren afgesloten, zodat de elastische blaasjes bij het buigen van het metaal niet kunnen ontwijken, dan maakt deze kracht onmiddellijk haar aanwezigheid kenbaar door het gebogen metaal weer in die richting terug te duwen, die het best overeenkomt met de samengedrukte toestand van haar blaasjes. De lichtatomen zijn etherische lichtmonaden, waarbij de uitdrukking ‘monade’ een op zijn eigen manier op zichzelf of alleen staand ding betekent. Omdat het uit licht afkomstig is, vertoont dit specificum zich heel specifiek in de sfeer van zijn intelligentie. Het houdt van rust en zoekt die met grote volharding. Maar juist daardoor oefent het bij iedere beperking door druk een zeer grote bewegende tegenkracht uit, waar eveneens niets weerstand kan bieden, als ze hoe dan ook uit haar evenwicht is gebracht.

Het eigenlijke specificum in deze blaasjes bestaat uit een onbegrijpelijk klein lichtvonkje. Dit is een psychische intelligentie van volhardende wil, en het blijft net zolang in zijn kerkertje, tot het door een stoot of door druk gekwetst wordt. Als dat gebeurt, ontwaakt het in zijn omhulsel en duwt het de wanden ervan uit elkaar. Bij een slechts geringe prikkeling maakt het zijn bestaan kenbaar door trillen, waar gewoonlijk de toon vandaan komt. Als daarentegen de druk of de slag heviger wordt, scheurt het zijn omhulsel stuk en sproeit het als een helder oplichtende vonk tevoorschijn. In het vuur manifesteert deze intelligentie zich in zijn vrije werkzaamheid en vernietigt dan alles, wat ze tegenkomt.

Stenen staan enigszins dichter bij het plantenrijk dan metalen en bezitten al meer specifica. Hoe gewoner ze zijn (wat hun omhulsel betreft), des te edeler en rijker van inhoud zijn ze in specifiek opzicht. Daarom kan men ze na vernieling niet gemakkelijk weer in hun vroegere complete toestand terugbrengen. Weliswaar blijven ze als verbrokkelde delen nog altijd materie, maar ze kunnen niet meer zoals metalen door vuur opnieuw tot de vroegere massa verenigd worden. De oorzaak van dit verschijnsel is het overwegende aantal afzonderlijke intelligenties, die elkaar hier reeds in een grotere orde moeten vastgrijpen dan in metalen. Als deze orde met geweld wordt verstoord, wordt de materie niet meer dezelfde als voorheen.

Kijk eens naar een kalksteen in ruwe en ongebrande toestand: in ruwe toestand kan hij misschien wel duizend jaar in het ware liggen en zal hij alleen maar steviger worden, doordat in het water meer specifica zich ermee verenigen. Als men daarentegen gebrande kalksteen in het water gooit, lost het snel op tot een witte brei, omdat door het vuur een aantal specifica eruit verdwenen is, die de steen eerder zijn dichtheid en stevigheid verleenden. Als de brei weer uit het water wordt gehaald, treden enkele vrijgekomen specifica er weer in terug en bewerkstelligen weer meer stevigheid, zodat de brei zelfs bij metselwerk als bindmiddel kan dienen.

Een microscoop met een zesmiljoenvoudige vergroting zou in één enkele waterdruppel een ontelbaar aantal uiterst merkwaardige dierlijke vormen laten zien (reeds onze huidige microscopen tonen de grootste soorten van deze infusoriën). Deze vormen zijn niets anders dan de dragers van de meest verschillende afzonderlijke intelligenties, die elkaar schijnbaar vijandig aanvallen en vernietigen. Maar al gauw treedt een nieuwe gedaante voor in de plaats, die alle voorgaande in zich opneemt en als het ware opeet. Als deze voldoende verzadigd is, komt ze tot rust en zakt ze naar de bodem. Als dat met een ontelbaar aantal van zulke diertjes gebeurt, plakken ze aan elkaar, uiterst verwante wezens als ze zijn - en daaruit ontstaat de voor het oog schijnbaar dode materie! De ingesloten intelligenties zijn echter levende substantie die in een andere vorm hun activiteit weer opnemen, zoals het voorbeeld van het mineraal uitvoeriger heeft laten zien. Als ze hier echter als het ware in het planten- en dierenrijk aanwezig zijn, wat belet ons dan om met alle recht en reden aan te nemen, dat dierlijk leven (door dezelfde specifieke intelligenties) ook in mineraal en metaal levend actief is! Dit zijn derhalve bezielde levensvormen en een sport van de ladder, aan het einde waarvan de menselijke ziel als uiteindelijk doel staat.

Van zaad tot vrucht

De zeer veel grotere samenvoeging van ziele-intelligentie s in de plantenwereld ten opzichte van het mineralenrijk toont zich aan de waarnemer hoofdzakelijk in de vorm van groei en het ontwikkelen van vruchten en zaad. Dit laatste verzekert de vermenigvuldiging van de soort en vormt daarmee een belangrijke potentiëring van de levensvormen in het rijk der natuur. De minder starre omhulsels staan de zielenelementen onder leiding van hun geestvonk veel vrijere ontplooiingsmogelijkheden toe en voegen ze samen tot een reeds hoger organisme, een aan het dierenrijk voorafgaand niveau. Welke door de geest bezielde krachten daarbij aan het werk zijn, vormt het thema van de onderstaande uiteenzettingen. - uitg.

Overal waar zich een geschapen levensvorm moet ontwikkelen, is voor de vereniging van de zielenspecifica (oerlevensvonken) een centrum gegeven, en dit is een zuivere geestvonk uit de liefde van God. Deze trekt alles machtig aan, wat van dezelfde aard is (ziel is ook geest!), en hoe verstrooid het ook moge zij, het zal zich toch bij dat geestelijke centrum aansluiten. Zo concentreren ook in de plantenwereld de ziele-intelligentie s zich rond het voor hen karakteristieke midden (wat reeds herkenbaar is in het atoom!). Ze grijpen elkaar vast tot een intelligente vorm en ontwikkelen hun eigenschappen in overeenstemming met hun geestelijke middelpunt (dat steeds een bepaald scheppingsidee weergeeft).

Als alle voorwaarden voor het groeien van de verschillende planten, struiken en bomen volkomen gelijk zijn, zouden ze toch - als dit de enige oorzaken zouden zijn - ook bij alle gewassen dezelfde effecten wat betreft hun vormen en eigenschappen moeten voortbrengen. En toch is elk daarvan verschillend op zijn manier. Hoe kunnen dezelfde krachten nu geheel verschillende effecten voortbrengen? Hoe komt het, dat ieder zaad uit dezelfde aarde, hetzelfde water, dezelfde lucht en het zelfde licht alleen die oersubstanties naar zich toe trekt, die het als steeds onveranderd zaad vaak duizendmaal duizend jaar altijd weer heeft aangetrokken en in lichaamsmaterie omgezet? Dan duikt ook in de anorganische materie het zuiver geestelijke op, dat de gewekte waarnemer laat zien, dat alleen de geest iets waars is, waarbij vergeleken alles, wat de aardse zintuigen van de mens waarnemen, eigenlijk volslagen niets te betekenen heeft.

Zo is ook alleen datgene, wat verborgen in het zaad rust, ware werkelijkheid (want werkzaam), omdat het zuivere geest is. Deze innerlijke geestvonk in het zaad rust in een voor het oog nauwelijks zichtbaar hulsje, dat in de door het gehele zaad omsloten kiemhuls aanwezig is. Datgene, wat hier ingesloten is, is een van liefde, licht en wilskracht vervulde scheppingsgedachte, die een denkbeeld ontwikkelt, volledig geïsoleerd van de ontelbare andere, eveneens op zichzelf afgesloten gedachten en ideeën van de Schepper. De aldus in het kiemhulsje afgezonderde geest - die toegerust is met kracht en intelligentie - wordt het zich gemakkelijk bewust, wanneer het zaad, dat zijn door hem gebouwde materiële woonhuis is, in de positie verkeert dat de geest aan zijn verdere activiteiten kan beginnen.

Wordt het zaad in vochtige arde gelegd, dan wordt de uitwendige substantieel-materiële bekleding zacht. Dan begint de zuivere geest van zijn intelligentie en de macht van zijn wil gebruik te maken. Hij herkent nauwkeurig de met hem overeenstemmende delen in de aarde, in het water, in de lucht en ook in het licht van de zon. Daaruit schept hij binnen zijn orde datgene, wat met het idee van zijn wezen overeenstemt en groeit er uit de bodem een plant op met de haar steeds eigen karakteristieke kenmerken. Het kruid van de plant wordt van de wortel tot de top van de stengel enkel voortgebracht, opdat hij zich later in de nieuwe zaden kan vermenigvuldigen en zo zijn ik tot in het oneindige werkzaam kan laten zijn. Zelf verheft hij zich in verbinding met de aangetrokken zieledelen om hogere en volmaaktere vormen en wezens te ontwikkelen.

Wat over de plant gezegd werd, geldt in geringere mate ook voor de mineralen en in sterkere mate voor alle dieren en tenslotte voor mensen. Al het materiële is slechts de volhardende wil van de geest om de ingesloten zielesubstantie gewillig te maken voor de innerlijke, levende orde van de geest. Als het vlees van de zaadkorrel in de aarde begint op te lossen, worden zijn steeds etherischer wordende deeltjes steeds meer gelijk aan de in de kiem heersende geest. Dan begint de geest de op hem lijkende delen te ordenen en doordringt hij ze steeds meer. Aan het ontkiemen en verder uitgroeien van de plant is heel goed te zien, dat daarmee voor haar een geheel nieuwe zijnstoestand is begonnen. Aan de hand van het voorbeeld van een boom zullen deze processen nog nauwkeuriger toegelicht worden:

Voor het vormen van een boom roept de in het zaad werkzame zuivere geestvonk (de scheppingsgedachte van God) een vegetatieve ziel, ook natuurgeest genoemd (dit is een organische zielsstructuur van oerlevensvonken, die zich - afkomstig uit de ziel van de gevallen oergeest Lucifer - na talloze natuurlijke vormen te hebben doorlopen bereidwillig volgens de orde hebben samengevoegd en zodoende door de zuivere geest als bouwmeesters van hogere levensvormen geroepen worden - uitg.). Deze natuurgeest bezit een zeer eenvoudige intelligentie, waarmee hij in de aarde de bij hem passende voedende delen herkent. In overeenstemming met de leidende geestvonk verschaft hij zich aan de wortels, waar hij zijn voornaamste verblijfplaats inricht, ontelbare armen, waarmee hij de aardesappen oppakt en via de door hem gevormde buisjes en kanalen tot helemaal bovenin de kruin en naar alle takken van de boom stuwt. De fijnere delen zondert hij af in de delen van de takken, de grovere blijven in de stam en de meest onzuivere worden buiten de sfeer van de boom gedreven en vormen daar de bast als de huid van de boom. Daar waar een tak uit de stam is gegroeid, ziet men dat de tak op die plaats tot bijna in het centrum van de stam in een veel fijnere en compactere massa doorgedrongen is. Dit komt door de intelligentie van de boomgeest, die de vezels en buisjes van het hout tien keer zo fijn maakt als die van de hoofdstam. Door deze fijnere organen kunnen dus ook alleen fijnere sappen gevoerd worden, die al veel substantiëler (etherischer) zijn. Vanuit de takken gebeurt hetzelfde naar de twijgjes toe, en het sap daarvan is dus weer vele malen fijner en daarmee ook krachtiger dan dat van de stam en de hoofdtakken.

Pas vanaf de twijgen worden op vele duizenden plaatsen een groot aantal zeer kleine buisjes open gelaten, waar het sap weer tien keer zo fijn (d.w.z. chemisch zuiverder) doorheen wordt geleid. Van dit sap worden door de intelligentie van de boomgeest en overeenkomstig de wil van de zuivere geestvonk de bij de boom behorende bladeren of naalden gevormd. Als deze hun met de orde overeenkomende volmaaktheid hebben bereikt, worden de kanalen en organen, die daar vanuit de twijgen naartoe leiden, langzamerhand afgesloten, en wel zo, dat er van de duizenden buisjes slechts één in het midden wordt open gelaten, waar doorheen het blad zijn noodzakelijke voeding krijgt.

Tenslotte wordt zelfs dit kanaal gesloten, en daardoor verdort het blad en valt het van de boom af. Aan de buitenste uitlopers van de twijgjes bevinden zich een miljoen van de allerfijnste organen met de doorsnede van een naainaald, die een soort animaal leven bezitten. Als de sappen daar komen, ontstaat daar een regelrecht gevecht. Want daar wil de nog onzuivere natuurgeest aan zijn gevangenschap in de boom ontsnappen, de vrijheid grijpen en de hele boommaterie in zekere zin in de steek laten. Alleen buigen die organen zich bij dit voornemen zo sterk, dat ze hem de doorgang versperren. Omdat hij nu in zijn eenvoudige intelligentie zijn gevangenschap bewust wordt, houdt hij op met zulke onvruchtbare pogingen en neemt hij zijn toevlucht tot de bescheiden deemoed, waardoor zijn zielewezen zich in liefde begint te veranderen. Door de warmte van deze liefde worden de heel nauw geworden organen zachter en wijder gemaakt, en daardoor wordt de boomgeest zelf pas echt levend en gaat hij meer lijken op de zuivere geestvonk. Dan zet hij zich liefdevol werkend aan de uiterste uitlopers van die organen vast als vrucht van de boom, in eerste instantie met een grootte, die voor het menselijke oog nauwelijks waarneembaar is.

Als dat gebeurd is, volgt er een nieuwe scheppingsdaad. Uit goddelijke erbarmende liefde krijgt de geest door het licht van de zon in ieder vruchtorgaan een uiterst klein vonkje geademd. Dit vonkje grijpt hij begerig bij de vele honderden vruchtbeginsels, en zorgzaam sluit hij het in een klein hulsje (vgl. zaad!). Als dit als het ware natuurgeestelijke huwelijk heeft plaatsgevonden, wordt direct overeenkomstig de boomsoort de bloesem als orgaan van verwekking en tenslotte de vrucht zelf geschapen en door de zich uitbreidende warmte van het vonkje tot rijpheid gebracht.

Het gebeurt herhaaldelijk, dat door onzorgvuldige traagheid van de boomgeest sommige van zulke uitlopers over het hoofd worden gezien. In dat geval ontsnapt het geestvonkje na korte tijd weer naar zijn oorsprong, waarna de vaten van het twijgje zich onmiddellijk dichtsnoeren en zo’n vruchtbeginsel geen voeding meer geven. Daardoor valt zo’n vrucht weldra verdroogd en dood van de boom. In een volmaakt geworden vrucht wordt dit levensvonkje echter zorgvuldig bewaard in een fijn hulsje midden in het zaad. En omdat het een vonk uit Gods erbarmende liefde is, bevat het op zijn manier iets op zijn oorsprong gelijkend oneindigs. Zo zouden er uit één enkel zaad in duizend jaar even zovele miljoenen van dezelfde bomen kunnen ontstaan en zodoende hun boomleven steeds rijker kunnen ontplooien.

Welke geestelijke processen bewerkstelligen nu het groeien van de boom? Als een zaad in daarvoor geschikte aarde terechtkomt, roept het genoemde vonkje een in de materie gevangen natuurgeest naar zich toe en in zich. Daardoor ontvangt zo’n geest de eerste levensactivering en de zeer eenvoudige intelligentie van zijn wezen. Omdat hij echter in feite slecht is (van oorsprong uit Lucifer), wil hij zich onmiddellijk moordzuchtig van dit vonkje meester maken. Alleen: het ontwijkt zijn achtervolging aldoor; daarom probeert de natuurgeest soortgelijke geesten (ziele-intelligenties) als hijzelf uit de aardbodem naar zich toe te trekken. Daardoor wordt hij steeds groter en vermeerdert hij zich steeds sterker, wat in natuurlijk opzicht in het opgroeien van de boom zichtbaar wordt. Want die groei is het gevolg van de moordlustige achtervolging door dikwijls een heel legioen natuurgeesten, die zich met de boomgeest verenigd hebben. Het geestelijke levensvonkje vlucht steeds hoger buiten bereik van de achtervolging, waardoor de slechtste van die natuurgeesten erg kwaad worden. Daardoor verharden dikwijls miljoenen van zulke geesten weer tot vaste, gerichte materie, wat zich natuurlijk gezien uiterlijk manifesteert in het hout en met name in de als het ware dode bast.

Door die vergeefse, vaak jarenlang voortgezette achtervolgingen raken die geesten mettertijd verdeemoedigd, bereiken daardoor een bruikbare vrijheid en worden tenslotte één met het levensvonkje. Zo’n geest, die zich bij de vruchtbeginsels liefhebbend met hem heeft verenigd, wordt na het volledig rijpen van de vrucht etherisch vrij. Hij gaat (als zielesubstantie) over in een hoger, intelligenter wezen, en dit proces herhaalt zich tot zijn binnentreden in een mensenziel, waar zijn natuurgeestelijke deel mede wordt ingevoegd. Want als uit bomen en andere gewassen zich een voldoende aantal natuurgeesten, die de etherische vrijheid hebben bereikt, liefhebbend hebben verenigd en zodoende één geest met een hogere intelligentie vormen, worden zulke geesten in de animale dierenwereld geïncarneerd en hier tot het tweede ontwikkelingsniveau gebracht. Als al zulke geesten zich dan weer in liefde tot één enkel geestelijk wezen verenigen, dan is dat wezen pas bekwaam om als reeds meervoudig gelouterde, natuurlijke ziele-intelligentie aangetrokken te worden om mede een menselijke ziel te vormen. De uitgediende boomstomp sterft echter af, verrot, en zijn opgeloste materie dient weer voor het ontwikkelen van nieuwe vormen in de rijken der natuur.

In de vruchten van veel gewassen, met name de wijnrank, bevinden zich zaden met de vorm van een hart. Daaruit kan altijd de grote volmaaktheid van het soort gewas geconcludeerd worden. Want evenals het hart bij dieren, naarmate hun geaardheid volmaakter is, steeds meer gaat lijken op het hart van een mens, is dat ook bij de pitten uit het plantenrijk het geval. Daarom kunnen de verenigde geesten van zo’n edel gewas in het proces van hun nieuwe ontwikkeling een groot aantal animale ontwikkelingsniveaus overslaan, ja zelfs direct in de klasse der mensen opgenomen worden. Daarbij hebben ze nog het voordeel, dat - terwijl hun geestelijke wezen verder gaat op zijn weg - hun materiële omhulsel, dat uit talloze tere hulsjes met hogere, voedende levensvonken bestaat, in eerste instantie tot voeding van het lichaam, maar daarmee ook tot voeding van de ziel kan dienen.

Granen en de meeste soorten fruit dienen bij voorkeur voor het voeden van lichamen, maar de vrucht van de wijnstok dient bij een zuiver en matig gebruik meer om de ziel tot leven te wekken. De pit van de druif is van dien aard, dat hij samen met de bes zelf rijp wordt. In deze bes stijgt door het merg van de wijnstok via een haarbuisje, zo fijn als een spinnenweb, een etherisch vuursap omhoog, waarmee het binnenste hulsje van de pit wordt gevuld. Daarna wordt ieder buisje afgesnoerd; van daaruit ontwikkelen zich verscheidene zijkanalen, die zich rond het hulsje vlechten en het met de genoemde olieachtige, zoete substantie omgeven - dat vurige sap, dat voorheen reeds uit de edeler, intelligente, geestelijke substanties in de onedeler plantenwereld gevormd wordt.

Tegelijkertijd wordt er door uitwendige, grovere kanalen van de druif een dichter omhulsel gevormd (de bes zelf). Als deze voldoende solide is geworden, springen de edeler vaten, die rond de pit liggen, stuk en storten hun zoete geestelijke sap in het grove omhulsel. Maar omdat deze eveneens uit sappen met een bitter karakter is gevormd, om voldoende stevigheid te verkrijgen, komen er nu binnen de bessen aanvankelijk twee soorten sappen samen: een bitter en een zoet sap, om welke reden een onrijpe bes samentrekkend zuur smaakt. Door het rijpen wordt het bittere (onedele) door het inwendig zoete (edele) als een taaie omhullende massa naar de buitenkant van de bes toegedrukt, waardoor het overwonnen grove en zogezegd slechte toch goed wordt, omdat het zijn diensten is gaan bewijzen als een dragend vat van zo’n plantenheiligdom.

De zegen van de wijnstok, zijn in liefde verwante etherische stof, is na het persen van de druif het geestelijke in de wijn; het treedt echter pas in het sap naar voren, wanneer dit al het onzuivere uit zichzelf heeft verwijderd - een evangelie, dat ook voor de menselijke natuur geldt!

Het derde rijk van de natuur

In de ontwikkelingsreeks van de natuurlijke levensvormen neemt het dierenrijk de derde en hoogste plaats in. Hier zijn de ziele-intelligentie s in staat zich door potentiëring van de oerlevenssubstantie het rijkst te ontplooien. Ook de lichamelijkheid van de mens als instrument van de ziel behoort tot dit natuurrijk - het instrument dat de bekronende laatste trede van de organische materiële wereld vormt.

Onderstaande beschrijvingen zijn ontleend aan de diepgaande uiteenzettingen van J. Lorber en G. Mayerhofer. - uitg.

Hoe de geesten in het mineralen- en plantenrijk de in iedere vorm wonende specifieke intelligenties (ziele-levensvonken) tot een samenhangend wezen ordenen, is al beschreven. Nu rest nog te beschouwen, hoe het eigenlijke ontstaan van een dier plaats vindt.

In ieder dier is een reeds meer ontwikkelde ziel werkzaam, die door middel van de haar omgevende zenuwgeest (het fluïdum van de aura) in haar nog grof-materiële lichaam werkt. Daarin verschilt het dier wezenlijk van zowel het planten- als mineralenrijk; het dier bezit namelijk al een vrijere ziel, terwijl deze in de twee overige natuurrijken nog volledig met de materie verweven en in al haar deeltjes verdeeld is. De ziel van een dier daarentegen is een verzameling van talloze etherische substantiedeeltjes, die des te meer een intelligenter, vrij wezen kunnen vormen, naarmate ze zich veelsoortiger tot dit wezen hebben verenigd.

Als bij dieren de geslachtsdaad plaatsvindt, drijven de leidende geestvonken door hun wil deze psychische intelligenties (voortgekomen uit hun ontwikkeling in het mineralen- en plantenrijk) in de voortplantingsorganen van de dieren en bekleden ze op het moment van de verwekking met een materieel huidje. Vervolgens wordt de ziel hierin actief en begint zichzelf al naargelang de mate van haar intelligentie te ordenen. Als de dierenziel in deze eerste behuizing haar zelfbepaalde orde heeft ingesteld, zorgt de leidende geest dat zij via nieuwe, speciaal daarvoor ontwikkelde organen de passende voeding uit het moederlichaam krijgt als bouwmateriaal voor haar toekomstige lichaam, waarmee zij moet werken.

De ziel vormt dus zelf het lichaam, natuurlijk onder voortdurende leiding van de geesten, die daarbij alleen hun wil hoeven in te zetten om het vastgestelde scheppingsidee aan een gedaante te helpen. De ontwikkeling zelf vindt op de volgende wijze plaats.

De etherische substantie, ziel genoemd, heeft in eerste instantie haar eigen intelligentie geordend overeenkomstig de in haar liggende wetten der assimilatie (gelijk maken), volgens welke het gelijke zich met het gelijke verbindt. Omdat echter ieder etherisch-substantieel intelligentiedeeltje een volmaakt idee in zich draagt, dat zich in een zeer bepaalde vorm realiseert, gaat dit vermogen van de ziel tijdens de ontwikkelingsperiode van het lichaam ook op dezen over. Zodoende wordt het lichaam bij zijn volledige ontwikkeling tot een nauwkeurig beeld van die typische zielenvorm, die op het moment van de verwekking van het dier gegeven werd.

Als de ziel zichzelf in zekere zin weer in de vorm van het lichaam gereproduceerd heeft, blijft ze als het ware een tijdlang inactief, terwijl het lichaam zich door de voeding van de moeder verder ontwikkelt. De ziel ondersteunt dit evenwel in zoverre, dat ze nu in de belangrijkste inwendige organen haar nieuwe werkzaamheid begint. Dan begint het hart te kloppen en gaan de sappen in het nieuwe lichaam te circuleren. De voeding wordt reeds door de maag opgenomen en verteerd. In deze tijd gaat de lichamelijke vrucht (foetus) in het moederlichaam ook leven vertonen. Tenslotte hebben alle organen zich geopend en zijn polsslag en vertering een geregeld verloop gekregen. De zenuwen zijn verzadigd, en daarin heeft zich door een elektromagnetisch gistingsproces de zeer nauw aan de ziel verwante zenuwgeest (etherisch fluïdum, ook ‘od’ genoemd) gevormd. Op deze trede van de ontwikkeling komen er weer geesten met hun wil bij; deze maken de banden tussen de lichamelijke vrucht en de moederschoot los en drijven het nieuwe wezen uit het lichaam van de moeder. Dat is de geestelijk bewerkstelligde geboorte van een nieuw schepsel.

Na de geboorte moet het nieuwe dier nog een korte tijd vanuit het moederlichaam gevoed worden, met moedermelk of met goed door de moeder gekauwd voedsel. Daarmee wordt het nieuwe lichaam verder ontwikkeld, zodat het overeenkomstig de intelligentie van zijn ziel de voor hem bestemde voeding zelf kan zoeken en opeten. Vanaf dit ogenblik begint de in het dier wonende ziel de materiële specifica van het lichaam in substantiële te veranderen, waardoor ze zich gedurende haar hele leven tot een rijkere en meer volmaaktere ziel ontwikkelt. Als ze in het lichaam haar hoogst mogelijke ontwikkeling heeft bereikt, besteedt ze er steeds minder aandacht aan.

Door dit veronachtzamen wordt het lichaam steeds zwakker, totdat het voor de ziel een totale belasting en volledig ongeschikt wordt om verder werkzaam te zijn. Weliswaar veroorzaakt dit voor de ziel door de verbindende zenuwgeest een soort pijngevoel, dat er echter juist toe bijdraagt dat zij zich des te gemakkelijker van de last van haar lichaam ontdoet. Dan valt het lichaam als dood en bewegingloos neer. De ziel komt echter weer vrij, wordt door leidende geesten opnieuw gevangen genomen en gedwongen tot het verwekken van een hoger soort dier, waar zij op dezelfde, hierboven beschreven wijze actief wordt - maar dan gecompliceerder, in overeenstemming met haar toegenomen intelligentie.

De specifica van de afgelegde lichamen moeten echter weer opgelost worden, omdat ze door de ziel immers alleen in een noodgedwongen orde bijeen werden gehouden. Door dit herhaalde oplossen worden ze in een bepaalde orde geplaatst en vormen ze in het verloop van voortschrijdende dierlijke niveaus een vrouwelijke ziel, terwijl de vrijgekomen ziel mannelijk is.

Zo komt Eva (het vrouwelijke levensbeginsel) overal voort uit de rib van de man. Natuurlijk kan men hier de vraag stellen: wat gebeurt er dan met de specifica (zieledelen) van afgelegde vrouwelijke lichamen? Deze worden verenigd met de mannelijke en zijn dan op een volgend niveau pas in staat om in zichzelf het vrouwelijke én het mannelijke te ontwikkelen. Want dat er uit een en hetzelfde moederlichaam mannelijke en vrouwelijke dieren voortkomen, heeft zijn wortels in dit proces. Ook zou de moeder, als ze niet de zielenspecifica van beide soorten tegelijk in zichzelf verenigd zou hebben, geen mannelijke en vrouwelijke jongen kunnen voeden, aangezien deze een substantieel verschillende voeding nodig hebben. Het vermogen van jonge dieren om al naargelang hun geslacht het hun toekomende uit de gemeenschappelijke voeding op te nemen, ligt in de orde van de ziel, waardoor zij overeenkomstig haar specifieke intelligentie het substantiële volgens de wetten van de assimilatie ordent en rangschikt.

(Opmerking: De processen van de menswording, die afwijken van de verwekking en geboorte van het dier en bepaald worden door de medewerking van een zuiver goddelijke geestvonk van liefde, zijn nader beschreven in het eerste deel: ‘Geistige Anatomie des Menschen’ van deze boekenserie. - uitg.)

Vormen en soorten van dieren

Veel mensen hebben er al over nagedacht waarom er allerlei soorten dieren zijn, waarvan het nut niet ingezien kan worden en waarvan de vormen geenszins beantwoorden aan het gevoel voor schoonheid van de mens. Zo is er bijvoorbeeld een groot aantal insecten, waarvan de plagen erg gevoeld worden, en weer andere dieren, die alles wat beneden hen staat opeten en schijnbaar alleen voor het roven leven. Aan de andere kant vindt men microscopisch kleine dieren, die deels met een levensduur en deels met een voortplantingsvermogen zijn toegerust, waarbij hogere dieren en zelfs de mens ver ten achter moeten staan.

Zijn dat allemaal onverklaarbare tegenstrijdigheden? Als men een afzonderlijk exemplaar van zulke dieren bekijkt, blijkt daarin een wonderbaarlijke bouw, die met grote zorgvuldigheid in stand wordt gehouden, opdat de soort niet verdwijnt. Daaruit volgt de conclusie, dat er toch een diepe reden aanwezig moet zijn voor het feit dat de Schepper zulke nietige dieren bedacht heeft met eigenschappen, die zelfs de intelligente mens ontzegd bleven.

Als we deze tegenstrijdigheden willen oplossen, moeten we beginnen met het geestelijke deel van de dierenwereld, waarvoor de materie slechts als bekleding dient. Alleen zo is de ontwikkeling van het leven als een constant voorwaarts dringen van het lagere naar het hogere te begrijpen. Deze trapsgewijze ontwikkeling komt overeen met het in voortschrijdende mate vast worden van goddelijke scheppingsideeën in steeds geschiktere vormen, en vindt haar uitdrukking in de begrippen ‘zijn en worden’ als een ontstaan, bestaan en vervolmaking van alle levende structuren. En zo zijn er ook in de dierenwereld, zoals trouwens in de gehele natuur, geen sprongen, maar steeds nauwelijks merkbare overgangen van de ene soort naar de andere. Het zijn juist deze overgangen, die de verscheidenheid van de scheppingsvormen noodzakelijk maken en die als bemiddelende klassen van de dierenwereld het menselijke denken veel te doen geven.

Maar deze voor het verstand vaak onbegrijpelijke diersoorten niet enkel als tussenschakels en overgangswezens, maar ook om de vooruitgang van zielen van verreweg aan hen superieure dierlijke wezens te stimuleren. Zo hebben ook veel van zulke ‘plaaggeesten van de mensheid’ een veel hoger levensdoel dan vermoed kan worden. In hen realiseert zich het overbrengen van een geringe ziele-intelligentie naar een iets hoger geplaatste, die tevens ingekleed is in een enigszins geschikter lichaam. Hun levenskracht en vermenigvuldiging toont aan hoeveel ervoor nodig is om een lage, nog ongelouterde zielenvonk ontvankelijk te maken voor ook maar een miljoenste deel van hogere intelligentie.

Voor talloze soorten lagere dieren is het alleen mogelijk om aan de trapsgewijze opgaande ontwikkeling te beginnen, doordat zij als voedsel voor hogere dieren pas met duizenden tegelijk in staat raken één enkel hoger geplaatst dier te vormen. De kleinste infusoriën, zoals de zeekoralen en andere schelpdieren, zijn alleen bestemd om met hun lichamen de aardkorst te helpen opbouwen. Zij zijn het fundament van de solide schil van de aarde, doordat ze door hun enorme vermogen zich te vermenigvuldigen die grote hoeveelheid mineralen vormen, die zij uit het leven in de vloeibare zee in het vastere van hun lichaam en daardoor tenslotte in vast geworden gesteente veranderen. Als er nu dikwijls miljoenen van zulke zeer kleine dieren in één enkele waterdruppel leven, dan wordt het begrijpelijk dat hun voortplantingsvermogen buitengewoon groot moet zijn om in de vastgestelde scheppingsperiode een hele aardkorst met alle gebergten tot stand te brengen. Daarmee dragen deze bouwers van de grondvesten der aarde ook bij aan het latere leven van miljoenen andere dieren.

Weer andere, iets hogere diersoorten, waarin de geestelijke vonk (d.w.z. de goddelijke scheppingsgedachte - uitg.) al ontwikkelde organen en zintuigen schept, moeten dragers en voeders van nieuwe, hogere diersoorten zijn, en dat gaat zo trapsgewijze hogerop tot aan de mens. Waar echter een groot voortplantingsvermogen aanwezig is, zijn ook consumeerders van deze krachten aanwezig, die aan die voortplanting de juiste grenzen stellen en deze nooit boven de daaraan gestelde maat laten komen. Zo is de harmonie van het geheel: van de in de vaste steen streng gebonden geest tot aan de vrije mens is een band van voortdurende assimilatie werkzaam. Daardoor kan het ene wezen door het andere bestaan, vervolmaakt het zich steeds meer en kan via de mens als eindniveau van het natuurrijk tenslotte weer in de vrije geestelijke wereld terugkeren, van waaruit al het geschapene is uitgegaan.

Alleen zo is het te begrijpen dat - in overeenstemming met het langzame voortschrijden van geestelijke deeltjes in de afzonderlijke diersoorten - ook de uiterlijke vorm van dieren aangepast moet zijn aan de behoeften, die het leven van hun ziel én lichaam stelt. Vandaar de enorme verscheidenheid van het dierenrijk als hoogste ontwikkelingsniveau van het in de materie gebonden geestelijke leven. De ontwikkeling van vormen van zelfs de laagste dierklassen tot aan de op de mens gelijkende apen is steeds de uitdrukking van de in hen gelegde geestvonk. Daarom kunnen bij nog onontwikkelde zintuigen en vermogens ook hun lichamelijke vormen niet de harmonische begrippen van de hoogste, d.w.z. menselijke geestesvorm evenaren. Want in de lagere dierenwereld heeft de geest bij zijn nog onvolmaakte ontwikkeling andere inrichtingen nodig om aan zijn doel te kunnen beantwoorden.

Het enige bepalende bij de uiterlijke vorm van dieren zijn de levensomstandigheden, waaronder zij zich moeten voeden en voortplanten. Deze bepalen de gesteldheid van alle organen en zintuigen. Overal is het uiterlijke de materiële uitdrukking van dat niveau, waarop de ingesloten intelligentievonk zich bevindt. Veel dieren vertonen zich naar het menselijke oordeel als lelijk en zinloos. Wie echter met een geestelijke blik de klassen en niveaus van de dierenwereld zou kunnen beschouwen en tevens zou kunnen beoordelen hoe langzaam de groei van het bewustzijn kan toenemen, zou iedere dierlijke vorm als de meest doelmatige voor dat ontwikkelingsniveau herkennen.

De vorm van een worm, van een kever, een spin of ook viervoetige dieren is niet gemaakt volgens de menselijke esthetische begrippen, maar volgens grondbeginselen die alleen God, de Schepper van alle ideeën, zich bewust is. Maar zelfs de meest primitieve dierlijke vorm bezit sporadische oer-beginpunten van het schone en doet het toekomstige sluitstuk, de vorm van de mens, reeds in een of ander deel vermoeden - evenwel nog min of meer verborgen onder de dwingende invloed van de voorwaarden van bestaan. Er loopt een keten van ideeën en krachten door de hele organische wereld, die langzaam de ene vorm uit de andere tevoorschijn roept en in een nieuwe doet overgaan - tot in het menselijke lichaam het einddoel van al het streven naar vorm bereikt is: de hoogst geschikte drager om de zuiver goddelijke geestvonk op te nemen, die de mens pas tot mens maakt en hem voor eeuwig boven het aan de natuurwet gebonden dier uittilt. (G.M.)

Oerverwekking en voortplanting

Er bestaat ook een oerverwekking langs puur geestelijke weg. De plant bestond eerder als zaad, de kip eerder als ei! Iedere goddelijke scheppingsgedachte wordt de eerste keer door daartoe aangewezen geestelijke krachten tot een levende vorm gemaakt. Pas het nieuwe wezen plant zijn soort dan op materiële wijze voort, zoals hierboven beschreven werd. Een voorbeeld van zo’n primogenituur (oerverwekking) staat in Lorbers ‘Grote Johannes Evangelie’, waaraan wij de volgende beschrijving van Rafaël ontlenen.

‘… De oerengelen vatten de uit God komende levensgedachte samen en maken daarmee vormen en levende wezens overeenkomstig de goddelijke orde. De stof voor deze vorming zijn de geestelijke bouwstenen, waaruit alles gemaakt is wat de oneindigheid aan materieel-wezenlijks in zich draagt. Voor de geestelijke blik vertonen die oerbouwstenen zich in de gedaante van slangachtige, vurige lange tongen. Deze vormen de eigenlijke voedende levensstof en de substantie daarvan vormt het zout van de lucht en het zout van de zee. Als element wordt het zuurstof genoemd. Dit is de oorspronkelijke zielesubstantie, die geestelijk gezien overeenkomt met de gedachten, voordat die zich nog tot een idee hebben samengevat.

Als er ergens een voldoende hoeveelheid samengedrongen levensstof aanwezig is, zal zich ook weldra een levende vorm vertonen. De genoemde vuurslangen trekken zich met honderden en duizenden als het ware tot één klomp samen, en deze licht op het moment dat ze elkaar vastgrijpen uiterst sterk op. Daarmee is dan ook al een idee vast geworden en gereed voor een vorm. Is deze vorm eenmaal in orde, dan treedt er kalmering op en dooft het bijzondere stralen uit. In plaats daarvan vertoont zich dan reeds een schepsel, hetzij in de vorm van een zaadkorrel of een ei, maar dikwijls ook al in de vorm van een primitief waterdiertje (infusorium).

Moge de wil van de Heer nu jullie innerlijk oog openen, opdat jullie beleven wat tot nu toe geen sterveling op aarde heeft beleefd:

Kijk, ik heb nu in naam van de Allerhoogste mij dienstbare geesten bevolen om heel veel van de noodzakelijke stof hierheen te brengen. Daar zien we al een stralende klomp voor ons, waarvan de vurige langtongen nog geen andere vorm dan die van een bal hebben. Zie hoe ze zich tegen elkaar aan dringen, alsof ieder van hen het centrum wilde bereiken. Waarom dit streven? Dat ligt aan het soort van de eindeloos vele uit God stromende wezenlijke gedachten! Daarbij zijn in zekere zin heel zware, die al gelijk staan met een echt idee. Dan zijn er ook minder gewichtige, die als gedachte echter nog altijd gedegen zijn. Verder zijn er gedachten, die nog niet zo gerijpt en doorvoed zijn; en verder heel lichte gedachten, die op de vruchtenknoppen van een boom lijken. Deze hebben nog niet die goddelijke ontplooiing bereikt, dat men in hun toestand van afzondering met zekerheid zou kunnen zeggen: deze of die vorm zullen ze aannemen.

Als nu een engel uit deze jullie nu bekende levensstof overeenkomstig de orde van de goddelijke wil een wezen wil of moet vormen, roept hij de aan hem dienstbare geesten, die de stof bijeen moeten brengen. Het is gemakkelijk te begrijpen, dat de zware gedachten als het ware door hun overgewicht eerder ter plaatse zullen zijn dan de lichtere en heel lichte gedachten. De gewichtigste, d.w.z. meest gerijpte gedachten vormen dan het centrum, terwijl de lichte gedachten, die er later bijkomen, meer met de buitenkant genoegen moeten nemen.

Aangezien de zware gedachten (die het centrum van een idee als geheel vormen) het rijkst aan voeding zijn, dringen de nog lichte, op voeding beluste naar de overvloed van de rijke gedachten toe om zich te verzadigen aan de overvloed daarvan. Daarom zien jullie het verschijnsel, dat juist de buitenste vuurtongen zich steeds dichter tegen het centrum aanvlijen, om er steeds dichter bij te komen. Jullie zien hier een klomp, die voor het grootste deel nog heel hongerig is en dus niets anders dan voldoende verzadiging verlangt. Het is echter zijn beweging, die hem langzamerhand in die vorm dwingt, die aan het scheppende idee van het wezen in wording ten grondslag ligt.

Weliswaar verbazen jullie je over mijn uitleg over het oerbegin van een wezen en de vorm daarvan, maar de uitleg bij het beschrijven van een zijnstoestand kan nooit ofte nimmer anders zijn. Vergelijk het maar met de uiterlijke natuur van de dingen, dan zullen jullie ook daarin gemakkelijk hetzelfde principe herkennen:

Bekijk bijvoorbeeld eens nauwkeurig de beginnende eiklompjes in de eierstok van een kip. Enkele zijn nog zo klein als erwten, andere reeds zo groot als druiven en weer andere als een kleine appel. Binnenin een licht huidje zal zich niets anders bevinden dan de gele dooierstof. Wat is dit bestaan nog ongevormd! Nu wordt deze centrale stof echter steeds meer gevoed en zet om zich heen het heldere eiwit af. Na enige tijd wordt uit het heldere het grofste uitgescheiden, dat zich echter niet van het ei verwijdert, maar zich als vaste schil afzet om het ei bij de geboorte tegen platdrukken te beschermen. Hoe verschillend van het eerste embryo in het moederlichaam is nu al het gelegde ei!

Nu bebroedt de kip het ei een tijdlang. Wat een veranderingen vinden daar door het verwarmen plaats! In de dooier begint beweging en ordening te komen, de juiste gedachten (vurige langtongen) vinden elkaar en verbinden zich met elkaar en trekken de meest aan hen verwante gedachten naar zich toe. Deze verbinden zich weer deels met de eerste en nog meer met elkaar. Daarbij trekken ze opnieuw de meest aan hen verwante, uiterlijke gedachtevormen aan, en in korte tijd zullen jullie al het hart, de kop, ogen, inwendige organen, poten, vleugels en veren van het zich ontwikkelende kuikentje zien. Als het wezen eenmaal zover uitgegroeid is, trekken de geordende delen steeds meer het gelijksoortige uit de aanwezige stof aan en ontwikkelen zich daardoor steeds gedegener.

Terwijl de vorm en het organisme aldus al bijna volledig ontwikkeld zijn, is tijdens deze activiteit ook de oorspronkelijke hoofdgedachte steeds meer gesterkt en verzadigd. Nu begint hij met de overvloed van zijn leven in het organisme over te gaan en grijpt hierbij de teugels. Daarmee wordt het wezen zichtbaar levend en ontwikkelt het zich volledig tot een geheel. Als deze toestand bereikt is, neemt de in het gehele organisme overgegane levensgedachte, die eigenlijk de ziel vormt, met het hem eigen intelligente bewustzijn waar, dat hij zich nog in een kerker bevindt. Daardoor begint hij steeds sterker te bewegen en treedt hij helemaal uitgeput naar buiten in de buitenwereld, omdat hij zich nog niet voldoende krachtig voelt. Daarom begint hij onmiddellijk voedsel tot zich te nemen, waardoor hij ook begint te groeien, en wel net zolang, tot hij met de buitenwereld in balans is gekomen.

Dan zien we een goed ontwikkelde, vruchtbare kip voor ons, die op haar beurt weer het vermogen heeft om - deels uit lucht en water, voor het grootste deel echter uit reeds bezield, organische voedsel - de voor haar voedende zielenspecifica in zich op te nemen. De geestelijke deeltjes worden gebruikt om haar levensziel verder te ontwikkelen, en de grovere stofdelen niet alleen om haar organisme in stand te houden, maar ook om nieuwe eiklompjes te vormen - waaruit volgens het jullie getoonde verloop weer mannelijke of vrouwelijke wezens van haar soort tevoorschijn komen. Het geslacht wordt daarbij bepaald door het per keer meer of minder aanwezig zijn van zwaarte en kracht van de levende fundamentele zielengedachte. Is deze reeds vanaf de oorsprong (vanuit God) volledig ontwikkeld, zodat hij in zichzelf al een idee weergeeft, dan zal de ontwikkeling ervan tot een mannelijke gestalte leiden. Staat echter het primitieve van de fundamentele levensgedachte op een lichter niveau, dan zal het ontwikkelen naar een vrouwelijke vorm volgen.

Door de geslachtsdaad van de dieren vindt er enkel een activering tot geordende activiteit plaats van de fundamentele levensgedachte in de ziel, die in het ei reeds aanwezig is, want de klompjes van planten- en dierenzielen verzamelen zich steeds in een vastgesteld aantal en een vaste orde. Het zaad van het mannelijke dier - dat uit vrijere en ongebondener levensgeesten bestaat - brengt de levensgeesten in het moederklompje tot een soort revolutie, zonder welke dwang ze traag zouden blijven en elkaar nooit vast zouden grijpen om zich tot een nieuw wezen te organiseren. Als ze echter uit hun rust worden gewekt, moeten ze noodgedwongen overgaan tot een geordende activiteit.

Kijk, hier hebben we zo’n levensklompje van de moeder voor ons. Als ik het met rust zou laten, zou het in zijn streven naar rust steeds verder in elkaar schrompelen, omdat de delen ervan zich steeds dichter tegen het centrum zouden leggen. Zulke levensgeesten zijn in zekere zin schuw en nemen na hun inkapseling geen voedsel van buiten meer op; ze zuigen daarentegen constant aan het moedercentrum en zouden daardoor tot een puntgroot klompje moeten verschrompelen. Nu zullen we echter krachtige mannelijke, voor de beweging geactiveerde levensgeesten hierheen halen en hen voortdurend over dit vrouwelijk trage klompje laten strijken. Hier zien jullie al heel helder oplichtende levensgeesten van de oergedachte als lange vurige tongen verzameld. De kleinere, allemaal vrouwelijke levensgeesten beginnen zich al te roeren en doen ijverig moeite om de mannelijke kwijt te raken. Maar deze onrustige mannelijke geesten wijken niet, en de opwinding van de vrouwelijke geesten grijpt steeds dieper in, tot in hun hoofdlevenscentrum.

Nu begint zelfs dit centrum zichzelf te roeren, en - door de sterke bewegingen weer hongerig gemaakt - zijn de levensgeesten die rond het centrum liggen gedwongen om voeding uit het licht van de mannelijke geesten op te nemen. Daardoor worden ze zelf lichter en voller, en zo krijgt ook de hoofdlevensgedachte in het centrum van het klompje door hen die mannelijke voeding. En opnieuw gedwongen door deze activiteit krijgen de rond de kern liggende levensgeesten van binnenuit de aansporing om zich steeds meer te ordenen, ongeveer op de manier van een goed bolwerk. De krachtiger levensgeesten in de buurt van het centrum, die nu goed verlicht zijn, herkennen elkaar op grond van hun geestesgesteldheid en hun orde, en scharen zich bijeen overeenkomstig hun verwantschap in gedachten. Daar zien jullie er al organische verbindingen uit ontstaan: het buitenste gaat over in een vorm, die steeds meer op een dierlijk wezen begint te lijken.

Door deze strijdende activiteiten krijgen alle levensdelen steeds meer behoefte aan voeding, en door de mannelijke levensgeesten wordt deze ook constant naar hen toegebracht. De buitenste levensgeesten met hun vrouwelijke aard, die zich voortdurend beter ordenen, beginnen terwille de voeding met de hen activerende mannelijke geesten vertrouwd te raken en hun vroegere schroom op te geven. Alles begint zich vrijer te bewegen en actief te zijn. Het gevolg daarvan is de voltooiing van het wezen, dat nu al zover is uitgegroeid, dat wij kunnen vaststellen wat voor soort dier hier tevoorschijn zal komen.

Jullie mogen het gegeven voorbeeld echter niet overdragen op de verwekking en het ontstaan van de mens, met name op deze aarde. Hoewel daarbij veel gelijksoortige dingen plaatsvinden, is de basis ervan toch uiterst verschillend (dit heeft betrekking zowel op het substantiële van de mensenziel alsook in het bijzonder op de leidende goddelijke geest in de mens - uitg.).

Hier is het voldoende, dat jullie nu gezien hebben hoe uit oerlevensgeesten (afzonderlijke gedachten van God) een natuurlijk wezen zonder moeder ontstaat, als het ware alles vanaf het oerbegin. Maar omdat alle goddelijke scheppingsgedachten onverwoestbaar en onvergankelijk zijn, bezitten ze ook de kracht om hun zielesubstantie (levenskracht) in steeds grotere verscheidenheid tot in het oneindige verder te dragen, evenals het zaad van een boom, dat in potentie reeds het leven van toekomstige bossen in zich draagt.

Magnetisme en elektriciteit

Iedere kracht heeft een tegenkracht nodig om haar werking te ontplooien. Aantrekking en afstoting, magnetisme en elektriciteit zijn de polaire aspecten van een eenheid, die in het geestelijke zijn oorsprong heeft en zich alleen in de wereld der materie als duale tegenstelling manifesteert. De volgende uiteenzettingen garanderen een diepe blik in deze wetmatigheid, die zowel in de geestelijke als in de natuurlijke wereld dezelfde geldigheid heeft. - uitg.

Magnetisme is een aantrekkende kracht en is als aantrekking dat element, dat alle geschapen vormen bijeen houdt en tot een geheel verbindt. Magnetisme is een grote stroom, die door het gehele heelal waait en alles tot samenwerking dwingt. Het grote doel is, ieder afzonderlijk ding als onderdeel van het geheel slechts één kracht te laten volgen. In natuurlijk opzicht is dit de zwaartekracht, geestelijk gezien de aantrekkingskracht van de goddelijke liefde. Deze kracht is de uitdrukking van de goddelijke wil. Zijn materiële verschijningsvorm is enkel het middel van één van de veelvuldige scheppingsideeën van God.

Ook de mens bezit een van zijn lichaam uitgaand magnetisch fluïdum, waarvan de kracht dezelfde is als die, welke het lichaam van de aarde stevig bijeen houdt. Ze bewerkstelligt, dat het menselijke lichaam zich tot één geheel vormt en dat zelfs zijn uiterlijke levenssfeer (aura) zich daaraan bindt. Verder beschikt de mens over nóg een magnetisch fluïdum, dat van zijn ziel afkomstig is - een goddelijk erfdeel, waarmee hij als geestelijk wedergeborene eenmaal net als God zal kunnen scheppen en heersen.

Die magnetische oerkracht is de wil van God, die Zijn gedachten voortdurend in stand houdt. Hij leidt de gehele schepping en houdt van ieder geschapen wezen de vorm en met de orde overeenkomende activiteit in stand. De wilskracht van de Godheid is de grote band, die alle hemellichamen in vorm houdt, draagt en aan elkaar bindt. Ze is positief in haar actieve werkzaamheid en negatief in de instandhoudende wet van de eeuwige scheppingsorde. Zo is deze gepolariseerde wil tegelijkertijd de grondstof van alle dingen, welke vorm of gesteldheid ze ook hebben. Deze zijn niets anders dan de wijsheidsgedachten van de Schepper en ontvangen hun lichamelijk zichtbare bestaan door de genoemde polariteit van de onveranderlijke wil van God.

Magnetisme is dus de uitvloeiing van de goddelijk Scheppergeest en is de band, die alles omsluit, samenvoegt en aldus het bestaan van de zichtbare materie bewerkstelligt. Geestelijk gezien is magnetisme de eeuwige band, die God met Zijn schepselen en kinderen verbindt door de aantrekkende macht van de liefde.

Elektriciteit als afstotende kracht is de andere van de twee oerkrachten, die als drijfveren de dragers van al het leven zijn. In haar positieve deel bevordert elektriciteit het in stand houden van al het geschapene. In haar negatieve polariteit brengt ze vernietiging in de zin van het oplossen van vormen en stimuleert zij tot een nieuwe, hogere wederopbouw. Elektriciteit als latente (gebonden) warmte is licht, dat het leven verhoogt, daar waar de stroom ervan heen geleid wordt.

Het door de oude Egyptenaren en Grieken ‘elektron’ genoemde fluïdum is een sluimerend, maar door bepaalde omstandigheden gemakkelijk tevoorschijn te roepen vuur van de natuurgeesten van de lucht. Het is het eigenlijke levenselement van de lucht, waardoor in laatste instantie alles in de materie leeft en de vorm van wezens aanneemt. Dit latente vuur vervult de eindeloze scheppingsruimte overal n is in zijn volledige rusttoestand de ether, waarin de hemellichamen vrij zweven. Aangezien alle hemellichamen echter in een constante beweging verkeren, stimuleren ze de etherruimte daardoor voortdurend door een hoge mate van wrijving en dwingen ze zodoende de elektriciteit tot haar levenwekkende activiteit in de hele scheppingsruimte.

Het elektron is dus niets anders dan oorspronkelijk de door druk gestoorde rust van de ether. Daaruit volgt de geactiveerde activiteit van de ethergeesten, die als deels geestelijke, deels natuurlijke levensstof aanwezig zijn in de dampkring en in het inwendige van de hemellichamen met alles, wat deze dragen. Pas door hun gestoorde rust beginnen ze zich op een waarneembare manier te uiten, wat zich kenbaar maakt door het warm worden, gloeien of zelfs door verbranden van materiële vormen.

De wisselwerking van deze kracht in haar positieve en negatieve vorm brengt alle natuurverschijnselen van het weer voort. Het uit de zon stromende elektrische fluïdum is een machtig vuur in zijn positieve sfeer. Zolang de negatieve elektriciteit van een hemellichaam in evenwicht is met de positieve polariteit, die zich uit de stralen van de zon ontwikkelt, is er geen ontlading mogelijk. Als echter de positieve elektriciteit (de pluspool) de negatieve (de minpool) overstijgt, is een plotseling vrijmaken van het positief-polaire deel onvermijdelijk (bliksem, kortsluiting). Op het terrein van de chemische elementen komt zuurstof overeen met de positieve en stikstof met de negatieve pool van de elektriciteit.

Als het licht van de zon, het positief-polaire deel van het natuurlijke leven, zijn stralen niet meer op de ene of de andere helft van de aarde werpt, wisselt ook op aarde de elektrische polariteit, doordat de nachtelijke aardhelft bij zonsondergang onmiddellijk negatief-polair begint te worden. De negatieve levenspool komt overeen met de negatieve aardepool. Ook de mens bezit deze elektrische polen. De negatieve levenspool streeft er hierbij naar om de positieve elektriciteit in het lichaam steeds meer te verteren, waardoor het ook langzamerhand aan uiterlijke levensactiviteit inboet. Deze verzwakte lichaamstoestand maakt zich kenbaar als een behoefte aan slaap. Bij het naderen van de zonsopgang wordt de positieve pool weer sterker. De slaaptoestand vermindert door het afnemen van de negatieve en het toenemen van de positieve polariteit, wat net zolang duurt tot de mens helemaal ontwaakt.

Over het probleem elektriciteit en magnetisme ontving Gottfried Mayerhofer een innerlijk Woord met betrekking tot de zuiver geestelijke kant van deze twee oerkrachten, dat de mededelingen van Lorber volkomen bevestigt. Hier lezen wij o.a.:

‘… Toen Mijn eerste ideeën zich in de eindeloze ruimte begonnen te realiseren en de ene wereld na de andere geschapen werd, heerste de wet van aantrekking en afstoting, die de hemellichamen ertoe dwong om hun as en rond hun centraalzon te draaien. Er waren dus slechts twee krachten, die dit allemaal verrichtten. De ene wilde alles naar zich toe trekken, de andere alles de hele oneindigheid indrijven. Tevens werd door deze krachten het hele universum met wezens bevolkt, en nu nog zijn deze twee krachten de voornaamste dragers van al het leven en dat zullen ze eeuwig blijven.

De eerste van deze krachten is de liefde. Zij wil alles naar zich toe trekken en zich nergens van scheiden. Het uiteindelijke gevolg zou een platdrukken, een dood uit liefde zijn, maar geen leven. Om aan deze machtige aandrang van Mijn Ik paal en perk te stellen, kwam de wijsheid erbij. Deze belemmert weliswaar niet de aantrekking van de liefde, maar laat die slechts in een bepaalde mate toe en veroorzaakt dan weer het loslaten en afstand nemen. Door deze werkzaamheid van de twee krachten ontstond het eerste, wat in Mijn schepping nodig is: de beweging. Maar evenals rust dood betekent, is beweging leven! Het leven was dus een voortbrengsel van twee oerkrachten, die - strijdend met elkaar - het effect van scheppen, vergaan en weer opnieuw opbouwen teweegbrachten. Een komen en gaan, geschapen door deze krachten als wet van eeuwige vernieuwing en voortduring.

Waar onderlinge strijd is, is wrijving. Waar wrijving is, is activering van alle delen, die in trage rust willen blijven. Waar activering is, wordt warmte opgewekt. En waar warmte in haar hoogste vibratie verkeert, ontwikkelt zich licht! Zonder licht is er geen leven. Maar omdat licht een voortbrengsel van de warmte is, is daar, waar leven is, ook warmte. Waar echter geen beweging is, wordt geen warmte opgewekt. Kou of dood is stilstand! Uit de twee eerste primitieve krachten kwamen dus twee andere belangrijke eigenschappen voort, namelijk warmte en licht uit afstoting en aantrekking. En hieruit ontsproot al het geschapene.

De liefde bouwt, de wijsheid houdt in stand. Liefde betekent hetzelfde als magnetisme, wijsheid als elektriciteit. En zo komt het gehele scheppingsbouwwerk uit twee grondwetten, uit twee hoofdeigenschappen van Mijn Ik voort!

Zelfs Ikzelf liet het ter wille van de verdere ontwikkeling van de schepping toe, dat één van Mijn grootste geesten afvallig van Mij werd en zich als beginsel van het kwaad tegenover Mij plaatste om het ontstaan en de ontwikkeling te bevorderen. Net zolang tot het een tijdperk heeft bereikt, waarin het materiële scheppen beëindigd is, waarin geen overtreding meer nodig is en er voor alle wezens en werelden een eeuwig geestelijke era zal intreden. Wat de elektriciteit in haar negatieve polariteit in de natuurlijke schepping is, is satan in de geestelijke wereld. Ook hij heeft zijn taak te vervullen, maar hij blijft slechts zolang als Mijn grote grondwetten voor de geschapen werelden nodig zijn. Als die periode voltooid is, zal ook liefde-magnetisme en wijsheid-elektriciteit een andere vorm krijgen. Aan beide zullen de extremen van alleen-maar-aantrekken en alleen-maar-afstoten ontnomen worden. Terwijl nu nog het bestaan van de ene kracht gebouwd is op de vernietiging van de andere, zal er een harmonische, gemeenschappelijke werkzaamheid ontstaan van beide krachten, die echter alle twee hun rustpunt in slechts één kracht zullen vinden - en dat is Mijn eeuwige liefde!’ (ontvangen oktober 1870)

Adem - de ademtocht van het leven

Ook de adem is een verschijnsel, waarvan de oorzaak van zuiver geestelijke oorsprong is. De ademproces berust op het tegen elkaar in spelen van die twee oerkrachten, die ieder scheppingsproces bepalen: uitdijing en samentrekking, centrifugale en centripetale kracht. Substantieel dient daaronder het verschijnsel van het elektromagnetisme verstaan te worden, d.w.z. de elektriciteit in haar positieve en negatieve polariteit. Als etherisch fluïdum vult ze de gehele kosmische ruimte en houdt met haar werkzaamheid al het natuurlijke leven in stand. Onderstaand enkele uittreksels uit onthullingen, die Lorber over dit thema ontving. - uitg.

Alles wat hoe dan ook leven uitdrukt, bezit een daarvoor specifieke ademhaling. Als deze is opgehouden, zijn ook de levensgeesten uit de materie verdwenen. Deze zinkt dan terug in de toestand van traagheid, ontbindt en gaat aldus over in de dood. Met de laatste ademtocht is al het natuurlijke leven ten einde gekomen. Maar als het fysieke leven in het ademcentrum ophoudt, eindigt tegelijk met het hoofdleven ook het vegetatieve leven in alle lichaamsorganen. Wat is dus ademhaling, en waar dient die voor?

Ieder wezen vormt een positieve dan wel negatieve polariteit, en elk daarvan heeft behoefte aan de tegenovergestelde polariteit. Evenals er geen positieve of negatieve pool op zichzelf kan bestaan, maar de een door de ander bepaald wordt, zo is het ook in het hele natuurlijke leven. Dat bestaat uit een negatieve pool (materie), die aangewezen is om de positieve pool (geest) op te nemen.

Als men bijvoorbeeld de schijf van een elektriseermachine aan het draaien brengt, wordt daardoor de negatieve elektriciteit opgewekt en daarmee als het ware in zichzelf verteerd. Juist door dit verteren van zichzelf begint ze echter een nieuwe behoefte te ontwikkelen om zich te verzadigen. Omdat de verterende pool zichzelf niet weer kan verzadigen, vormt de positieve pool de benodigde verzadiging van de negatieve elektriciteit. Als dit heeft plaats gevonden, zal het gevolg bij de conductor van de machine al gauw levendig zichtbaar worden. Zo is ook de ademhaling datgene, wat de ‘levens-elektriseermachine’ in beweging zet, de negatieve pool activeert en deze hongerig maakt naar positieve aanvulling. Met iedere ademhaling wordt een constante wrijving in de lichaamsdelen opgewekt. Daardoor wordt het negatieve leven geactiveerd, dat honger begint te krijgen en verzadigd wil worden. Deze behoefte wordt met iedere ademteug gestild (ademhalen!), doordat de stikstof als negatieve pool met grote begeerte de zuurstof in zich opneemt. Als eenmaal de laatste ademhaling is gedaan, verteert de negatieve polariteit zichzelf, wat onmiddellijk de dood van het lichaam teweeg brengt.

Zonder ademen geen leven! Zo ademen niet alleen de mens en de dierenwereld, maar ook het planten.- en mineralenrijk; ja zelfs ieder hemellichaam ademt en ontvangt daardoor een vegetatief leven van een hoger staande zon. Natuurlijk is de aarde geen dier, omdat zij ook periodiek ademt, maar ze is in haar inwendige structuur op analoge wijze organisch zodanig ingericht, dat ook zij in staat is adem te halen.

Het in- en uitademen van de aarde wordt teweeggebracht door de steeds opnieuw optredende behoefte aan nieuwe voeding (elektrisch-etherische substantie), wanneer het voorgaande voedsel verbruikt en daardoor negatief geworden is. Gedurende de verwerking vallen de delen van de aarde (evenals bij het dier) steeds dichter tegen elkaar aan, totdat ze tegen elkaar beginnen te wrijven (hongergevoel!). Dan vindt er een nieuwe verzadiging plaats, waarbij de tellurische aardeorganen zich weer meer uitbreiden. Dit verschijnsel wordt zichtbaar in de zogeheten getijden van de zee, want eb en vloed zijn een natuurlijk gevolg van het voortdurend in- en uitademen van het aardelichaam. Het ademproces in de longen van de aarde vindt plaats door de constante omzetting van de positief-elektrische in de negatieve pool. Deze omkering van polariteit wordt teweeggebracht doordat ieder ziel (ook hemellichamen bevatten in hun materie ziele-elementen!), zodra zij de levensstof uit de opgezogen stof heeft opgenomen, in de longen alleen het negatief polaire (stikstof, koolzuur) achterlaat. Dit heeft echter tot gevolg, dat de voorheen bij het inademen positieve pool (zuurstof) onmiddellijk in de negatieve wordt omgezet, aangezien deze geen enkele betrekking heeft tot de stikstof (een uitvoerige beschrijving van de organen van de aarde en hun functie staat in deel 2/3 van deze serie).

Het ademen van de dierenwereld gebeurt op allerlei manieren. Ieder dier doet het op zijn eigen wijze, al naargelang de voorwaarden die de soort aan zijn zelfstandigheid stelt. Een paard, een stier, een hond of een kat ademen anders, zoals trouwens ieder viervoetig dier. Gemeenschappelijk is alleen het inzuigen en weer uitstoten van lucht, waarbij echter altijd alleen de voor het specifieke leven van een diersoort noodzakelijke stof geabsorbeerd en het onbruikbare weer afgestoten wordt. Tevens is het proces verschillend, waarmee de lucht wordt ingezogen, ontleed en het onbruikbare weer verwijderd wordt. En zo ademen amfibieën, wormen en insecten ook, maar hoe anders is het ademen van deze koudbloedige c.q. bloedeloze diersoorten! Insecten bezitten bijvoorbeeld een met hun geaardheid overeenkomend sap, dat voortdurend in een heen en weer golvende beweging verkeert, waardoor de voor het leven van deze dieren benodigde elektriciteit in de vaten ontwikkeld wordt.

Een hoger ontwikkeld dier (en ook de mens) ademt niet alleen ter wille van het chemische proces, maar ook - doordat het grover voedsel tot zich neemt - om steviger te worden in zijn hoedanigheid. Zo moet de maag, die zich nooit ver van de longen vandaan bevindt, door de uitdijende beweging van de ademhalingsorganen in zekere zin gemasseerd worden. Daardoor worden de harde spijzen in de maag fijngewreven en wordt zodoende de voor de vertering noodzakelijke elektrische warmte opgewekt. Voedsel, dat door zijn negatieve gesteldheid te weinig positief-elektrisch geladen is, kan uit zichzelf niet tot gisting komen, omdat gisting zelf niets anders is dan het vrijkomen van elektriciteit, die als beginsel van al het organische leven in alle cellen als het ware in kleine flesjes aanwezig is. Als nu de hoeveelheid elektriciteit door omstandigheden van buitenaf vergroot wordt, scheurt deze de cellen van de voedingsstof stuk en gaat ze als een nieuwe, hoofdzakelijk vitale voedingsstof over in de orgaancellen van het dier.

Weer anders is het ademen van de plantenwereld. Bij planten valt deels in de stam, deels in de stelen van bladeren en takjes een volkomen holle ruimte te ontdekken, die niet met een vloeistof maar uitsluitend met lucht gevuld is. Deze lucht is echter niet van dezelfde soort als de atmosfeer rond de plant, maar komt steeds overeen met het eigen karakter van de desbetreffende plantensoort. Als een plant niet het vermogen zou hebben om lucht op te zuigen, zou er waarschijnlijk niet die specifieke lucht in aanwezig kunnen zijn, die zich vaak duidelijk door een speciale geur kenbaar maakt. En als er binnenin de plant geen lucht zou zijn, zou ze niet met dat gesis en geknetter verbranden, dat alleen veroorzaakt wordt door de ontwijkende lucht.

Planten ademen op een zeer economische wijze door hun poriën. Hun ademhaling vindt slechts twee keer per 24 uur plaats, waarbij het inademingsproces overdag en de uitademing ‘s nachts gebeurt. Overdag wordt de atmosferische lucht al naargelang de behoefte van de plant door speciaal daarvoor bestemde kamertjes constant langzaam naar binnen gezogen. ‘s Nachts echter, wanneer het chemische proces, dat hetgeen bij iedere plant past absorbeert, beëindigd is, worden de voor haar niet bruikbare delen weer uitgestoten - een proces, dat op zijn beurt weer even lang duurt als de inademing overdag. Welke bewegende kracht stelt de plant nu in staat om haar organen te verwijden en weer samen te trekken en de lucht zodoende als een blaasbalg naar binnen te zuigen? Kijk alleen maar naar de talloze kleine en grote, vaak ruwe punten, die overal op de stam alsook aan de onderkant van de bladeren zitten. Deze dienen allemaal als elektriciteitszuigers en nemen dit fluïdum de hele dag begerig op, en wel het positieve deel van deze polariteit. Door dit aanzuigen van de positieve elektriciteit, die overeenkomt met de centrifugale kracht, worden de delen van de plant verwijd; de ruimten worden steeds groter en de lucht kan ongehinderd door de poriën naar binnen dringen. ‘s Nachts verandert de elektrische polariteit: de elektriciteit stroomt door de punten terug en ontlaadt zich, waardoor de organen weer dichter naar elkaar toegaan. De door deze elektriciteit uitgescheiden soorten koolstof en stikstof komen overeen met de negatieve polariteit van het luchtelektrische vuur.

Planten en bomen, die winterhard zijn, bezitten bovendien nog een periodieke ademhaling, waarbij in de loop van een jaar één keer in- en uitgeademd wordt. De voornaamste ademhaling gebeurt daarbij in de zomer, en wel op de volgende manier. Bij ieder speciale ademteug vindt er in het organisme van de boom een zodanig proces plaats, dat er - afgezien van het natuurlijke verbruik van de opgezogen lucht - altijd nog iets daarvan in het organisme achterblijft. Door deze rest bevordert de boom gedurende de zomer zijn groei, speciaal wat de omvang betreft, terwijl in de winter de aanzienlijke ongebruikte rest door het algehele samenpersen van de organen (kou comprimeert!) weer uitgescheiden wordt. Omdat deze lucht door de langdurige aanwezigheid in de boom niet helemaal zuiver is gebleven, moet ze, vóórdat ze naar buiten de atmosfeer in gaat, dat wat voor haar niet specifiek is op de stam of de bast afzetten, waardoor deze steeds grover worden. Op deze omstandigheid berust ook de vorming van mos op de stam.

Het verwelken van planten kan teruggevoerd worden op het ontsnappen van de positieve elektriciteit. Deze is nog altijd aanwezig, zolang de plant er fris en groen uitziet. Als er echter een elektrisch atoom uit een plantencel ontsnapt is, begint de plant op de plaats van het elektrische verlies te verschrompelen. Daardoor trekt ze ook de naastgelegen cellen dichter naar zich toe, waardoor de daarin nu ook beklemd geraakte elektriciteit eveneens naar buiten treedt. Dit is het verwelkingsproces van een plant, die van haar wortels is afgesneden en daarmee haar elasticiteit en frisheid verliest. Maar waarom wordt dit proces nu enigszins vertraagd, wanneer men een plant met haar afgesneden deel in water zet? Hierbij wordt een belemmering gevormd voor het wegstromen van de elektriciteit, doordat het elektrische fluïdum van het water het fluïdum van de plant niet alleen in balans houdt, maar het zelfs nog een tijdlang kan voeden. Met name elektriciteitsarme gewassen houden het nog lange tijd vol, bijna alsof ze aan hun wortels vastzaten, waarbij natuurlijk wel hun kwantitatieve groeivermogen (groei) verloren gaat.

Ook het mineralenrijk heeft een ademhaling nodig, opdat het gesteente kan blijven bestaan. Materie is niets anders dan de uitdrukking van twee elkaar weerstrevende krachten, namelijk de centripetale en centrifugale kracht. Als de aantrekking nu niet ondersteund werd door het constant opnemen door de daarmee verbonden hulpkrachten, zou de aantrekking weldra door de tegenwerkende vliedende kracht overwonnen worden, waardoor de materie uit de sfeer van het bestaan zou verdwijnen. Daarom moet ook een steen, van welke aard die ook is, steeds de hem omringende gelijksoortige delen van de lucht naar zich toe zuigen. Daarbij behoudt hij wat aan hem verwant is en vervangt daarmee de delen, die verbruikt zijn in de onderlinge strijd van de twee krachten. Wat niet gelijksoortig is wordt door middel van de naar buiten werkende centrifugale kracht weer verwijderd, opdat het juiste karakter aan de steen bewaard blijft. Af en toe kan echter zelfs een steen ‘ziek’ worden, wanneer vreemdsoortige dingen (door onoplettendheid van de leidende natuurgeesten! - uitg.) te vaak mee naar binnen worden gezogen en onvoldoende weer uitgescheiden worden. Dan ontwikkelt een steen in zichzelf wezensvreemde structuren. Zo vertonen bijvoorbeeld doorzichtige kristallen af en toe troebele deeltjes, die op mos of veren lijken, die beslist niet van de natuur van de steen afkomstig zijn.

Ook mineralen ademen op dierlijke wijze , namelijk door in- en uitademen. Door middel van zijn grof-organische vorm en eigenschappen trekt de steen onophoudelijk aan hem gelijksoortige, in de lucht opgeloste delen naar zich toe. Terwijl bij dieren de chemische ontleding echter pas in het lichaam plaatsvindt, gebeurt dit bij de steen reeds aan het oppervlak. Hier komt zodoende langzamerhand een korst overheen te liggen, die bij grotere hoeveelheden dikwijls een eigen gesteente vormt of zich er al naargelang de uitgescheiden delen als een plantaardig groeisel in allerlei vormen op vastzet.

Behalve het atmosferische ademen bestaat er nog een andere ademhaling, die elektrisch van aard is. Dit is het opnemen van het magnetische fluïdum als zodanig, waardoor de twee elkaar bestrijdende krachten in hun standvastigheid versterkt worden. Deze ademhaling is uitdrukking van de wederkerige polariteit in de materie, die vorm geeft aan al het natuurlijke leven, dat net zolang voortduurt als die polarisatie zich als wet van standvastigheid manifesteert. Als door uiterlijke omstandigheden één van de twee polariteiten verstoord wordt, verweert de materie en valt ze tenslotte tot stof uiteen. Maar ook dit stof bestaat verder, zolang er in de deeltjes ervan nog polaire krachten werkzaam aanwezig zijn. Als echter de elektrische polariteit gedwongen wordt een andere richting te nemen, gaat de materie onmiddellijk over in een ander bestaan (nl. in die fijnstoffelijke etherische toestand, waaruit ze door verdichting ontstaan is - uitg.).

Met de ogen van de geest beschouwd, is de positieve pool geestelijk en de negatieve pool natuurlijk. De positieve pool: substantie; de negatieve pool: opnamevat. Positief is het innerlijke, negatief het uiterlijke. Het positieve is gelijk aan liefde en wijsheid, het negatieve is gelijk aan de erbarming en genade van de Schepper. Als het negatieve er niet zou zijn, zouden liefde en wijsheid zich in niets anders dan zichzelf kunnen openbaren. De positief voedende polariteit is de goddelijke liefde. De erbarming van deze liefde heeft evenwel wezens gevormd op de liefde uit God op te nemen. Zijn liefde voedt de wezens voortdurend en vormt in haar eeuwige orde het ene wezen na het andere, en maakt zo een trapsgewijze opeenvolging van steeds volmaakter leven, opdat de gehele oneindigheid uiteindelijk volkomen de volheid van het levens uit God zal bevatten.

Schaduwzijden van de natuur?

De eeuwige strijd in de natuur, die overal het recht van de sterkste naar voren laat komen, wekt bij veel mensen twijfels, of de natuurlijke orde door een liefdevolle en wijze geest wordt bepaald. Ook het woeden van de elementen wordt meestal als zinloos ervaren, omdat daarin alleen de vormvernietigende aspecten, maar niet het uiterst positieve doel wordt gezien. Welke noodzaak echter aanleiding is tot het voortdurende oplossen van materiële levensvormen, terwijl het leven zelf onvernietigbaar is, tonen de volgende uiteenzettingen. - uitg.

Het is heel natuurlijk dat de eenvoudige, qua ziel nog onontwikkelde mens, die zijn waarneming alleen op het hem omringende uiterlijke richt, enkel oordeelt naar hetgeen hij ziet en hoort. In eerste instantie zal enkel het waarneembare verschijnsel hem aantrekken. Daaruit zal hij zijn conclusies trekken en dan proberen de opgedane ervaringen voor zichzelf bruikbaar te maken. Het denken zal hem nog niet aansporen om naar het ‘waarom’ te vragen, want de ontwikkelingsgang van de ziel in de materie is steeds zodanig, dat in eerste instantie de uiterlijke zintuiglijke wereld bestudeerd, waaruit daarna pas dikwijls met veel moeite en onvolmaakt de geestelijke kern wordt gepeld.

Nu berust de ontwikkeling van het planten- en dierenrijk (d.w.z. van het daarin opgesloten zielenleven) steeds op de vernietiging van vormen, zonder afbreuk te doen aan het innerlijke levensbeginsel, dat voortdurend naar een verdere vervolmaking streeft. Dit voorbeeld, dat de natuur overal biedt, blijft voor de qua ziel nog onontwikkelde mens niet verborgen, ja het leeft zelfs in hemzelf, aangezien zijn levensloop deze drang tot vernietiging in zich draagt (de ziel in de mens wordt, zoals reeds uiteengezet, gevormd door de zielesubstantie van de oergeest Lucifer/Satana). Dienovereenkomstig bootst hij het voorbeeld na, zoals de natuur hem dat biedt, voorzover hij aanspraak maakt op het recht van de sterkste en dit toepast, zolang zijn staat van ontwikkeling nog een hogere ontplooiing van de ziel in de weg staat. Pas wanneer de ontwikkeling van de ziel vordert en hij daarmee meer het innerlijke wezen van de natuur begint te herkennen, treedt er in plaats van de strijd van de sterkste het recht van de verlichte menselijke geest, dat veel onoverwinnelijker is dan alle fysieke kracht.

Voor dit inzicht is echter ervaring nodig, en de weg daarvan loopt via vele dwalingen en moeiten. Deze school is echter de enige, die werkelijk een vrije besluitvorming van de menselijke ziel toelaat. Maar dat ‘God de strijd in de natuur en van de mensen kan aanzien’ - zoals zo vele twijfelaars aan de zin van het bestaan uitroepen - is eenvoudigweg gelegen in het feit, dat het doel van de verzelfstandiging van de ziel hoger staat dan ieder ander doel. De middelen, die dat doel helpen bereiken, lijken alleen bij gebrekkig inzicht wreed en zinloos; in werkelijkheid zijn ze uiterst wijs en houden ze steeds de zekerste uitwerking in.

Ook de ontbinding dient in de scheppingsorde van de natuur een positief levensdoel. Wormen en insecten, die op ontbindend materiaal als hun voeding zijn aangewezen, veranderen die door de mens schadelijke stoffen in hun eigen ik, om ze via hun lichaam weer als voedsel voor hoger staande dieren te bereiden. Ontbinding of ontleding is op zichzelf een verbrandingsproces om de overgang van de ene naar de andere vorm te bespoedigen. De in een afgelegd lichaam nog achtergebleven laatste zieledeeltjes worden vrij, doordat ze terugkeren naar hun substantiële gesteldheid, waarin ze vervolgens bij de desbetreffende ziel gevoegd worden om deze weer compleet te maken.

Waar een mens maar in de natuur rondkijkt, ziet hij behalve opbouwende ook steeds vernietigende krachten. Zo is bijvoorbeeld de zon de grote geefster van al het natuurlijke leven. Maar haar te grote hitte veroorzaakt in de zomer droogte en verbrandt in de zuidelijke streken alles, wat zij zelf heeft voortgebracht. Is ook het water niet een grote weldoener voor alle schepselen? Maar als er in plaats van de leven brengende regen hevige wolkbreuken komen, vernielen de machtige waterstromen alles en laten een woeste bodem achter. Evenzo zijn de winden buitengewoon nuttig voor het leven van alle schepselen. Maar als orkanen en tyfoons brengen ze beslist geen nut - volgens menselijke begrippen, hoewel ze toch een grandioos doel dienen (het verenigen van tegengestelde natuurgeesten tot een gemeenschappelijke werkzaamheid; het ‘harmoniseren van spanning’)!

Een soortgelijk beeld biedt ook de plantenwereld, waarin behalve edele gewassen ontelbaar veel onkruiden woekeren, die dikwijls geen andere planten naast zich laten opkomen. En in de dierenwereld dient het ene dier het andere tot prooi, en er is geen wezen, dat niet door een ander bedreigd wordt. Waarom dit alles? Ligt er werkelijk een zinvolle bedoeling aan ten grondslag?

Dit alles dient één enkel doel: de vervolmaking van alle zielesubstantie, om die geschikt te maken voor het vormen van een mensenziel! Daartoe moeten er uit het rijk van alle schepselen van deze aarde een ontelbaar aantal zieledeeltjes samengevoegd worden. En dat is in feite wat de oude wijzen de ‘zielsverhuizing’ noemden. De uiterlijke materiële vormen eten elkaar over en weer wel op, maar de vrijkomende zielevonken verenigen zich daarbij onmiddellijk met soortgenoten tot een hogere structuur en worden op een volgende trede weer in een materiële vorm verwekt; en dit gaat zo door tot aan de mens.

Alles wat materieel geschapen is, is geestelijk in gebonden toestand, met de bestemming om via een lange reeks van wezensvormen tenslotte in een zelfstandig, vrij leven over te gaan. De levensvormen beginnen reeds in het mineralenrijk, gaan over in het plantenrijk, hier doorheen verder naar het dierenrijk en via de hoogste ontwikkeling hiervan tot aan de menselijke vorm. Alle vormen zijn opnamevaten voor het leven uit het oerleven van God. Hoe eenvoudiger een vorm nog is, des te onbeduidender is de daarin wonende intelligentie; hoe meer ontwikkeld en samengestelder ze is, des te meer intelligenties draagt ze in zich. En zo vormt de trapsgewijze opklimming van de natuurlijke vormen tegelijkertijd ook een opklimmende reeks van de levenskrachten van de zielen.

Doordat de vormen dragers zijn van een zich steeds meer bevestigend leven, zijn ze tevens verzamelaars van een steeds toenemend bewustzijn. Het leven, dat bezig is op te klimmen - al naargelang de omvang en verhouding waarin de vroeger afzonderlijke intelligenties verenigd zijn - verlaat de oude vormen om zich in nieuwe te ontplooien. Daarbij doet het er niet veel toe wat er verder met het van leven ontdane omhulsel van de vorm gebeurt, d.w.z. op welke wijze het oplossen daarvan plats vindt. Het edelere gaat door het over en weer opeten van lichamen weer als voedsel in een ander lichaam over. Zodoende bestaat er in de natuur door de gehele grote kring van schepselen heen een voortdurende uitwisseling van leven, die zich alleen in de uiterlijke verschijnselen als strijd en moord voordoet.

Deze ontwikkelingsweg reikt tot aan de mens. Maar zelfs zijn lichaam heeft als uiterlijke vorm slechts zolang waarde als het bewoond wordt door de als enige levende ziel. Want het lichamelijke leven is slechts een door de ziel opgewekt leven, en het dooft uit, wanneer de ziel haar aardse woonhuis verlaat. Is de ziel daarin rijp geworden, dan legt ze haar aardse lichaam af en wordt dit opgelost. Wat er nog aan substantieels (dat wat aan de ziel toebehoort) is, trekt de ziel naar zich toe; al het overige gaat als voedende stof over in duizenden andere geschapen vormen.

Zo is de weg van het leven een overgang van het onvolmaakte naar het volmaakte, doordat God zodoende Zijn grote gedachten en ideeën tot vrije zelfstandigheid ontwikkelt. Overgangen van het leven zijn dus geen vernietigingen, maar slechts veranderingen van de materiële vormen in alle gebieden van de natuurlijke wereld. Alleen deze omhulsels, waarin het uit geestelijke levenskracht gevormde wezen een tijdlang als het ware van het goddelijke al-bewustzijn afgescheiden lijkt te zijn, kunnen vernietigd worden, maar nooit hun innerlijke wezen. Vernietiging (d.w.z. het oplossen ten behoeve van nieuwvorming) is een noodzakelijke dwang in de scheppingsorde, omdat zonder dit proces onmogelijk enige geestelijke vooruitgang tot volledige zelfstandigheid van een wezen bereikt zou kunnen worden.

Het is het leven als eeuwig uitstromende geest van God, wat reeds de eerste atomen in de ether de kracht gaf om zich tot verdere vormen te verdichten en daaruit het gehele kosmische bouwwerk met al zijn ontelbare geschapen wezens te vormen. En het leven zal alles langs dezelfde weg weer terugleiden en uit de achtergebleven omhulsels weer andere, geestelijk hogere woonplaatsen bouwen voor de tot volmaaktheid uitgegroeide geesten. Er bestaat geen abstracte materie als zodanig, zoals reeds uiteengezet is, maar alleen geest. Het is geest, die in zijn vrijheid ook het in de stof gebondene wil verlossen.

Alles, wat zich in de zichtbare wereld aan de zintuigen voordoet, is dus slechts middel tot het doel. Het geestelijke leven zal zich net zolang van deze middelen bedienen als het die nodig heeft om zijn doel te bereiken. Als eenmaal alle materie vergeestelijkt is, zal de werkzaamheid van de geest steeds machtiger worden en de voleindigde geestelijke wezens in staat stellen om overeenkomstig de wil en vanuit de kracht van de Schepper zelfstandig steeds nieuwe scheppingen voort te brengen. Deze zullen niet meer de tegenstelling van de materie nodig hebben en ook niet die ‘schaduwzijden’ vertonen, die nu nog het onvolmaakte inzicht van de menselijke ziel terneerdrukken. Vanuit God zijn ook de krachten van de tegenstelling echter goed en rechtvaardig; want door hen wordt het leven naar een steeds hogere ontwikkeling tot aan zijn eeuwige voleinding geleid.

De natuurlijke, qua ziel nog nauwelijks ontwikkelde mens ziet in de natuurlijke processen enkel schaduwzijden, omdat hem zelf nog het geestelijke licht ontbreekt. Hij ziet natuurrampen, die ogenschijnlijk talloze levens vernietigen, hij ziet roof en moord in het hele dierenrijk, ziet allerlei soorten vergif met een dodelijke werking en ziet behalve het weelderige leven steeds de alles vernietigende ontbinding. Daarbij bedenkt hij niet, dat de Schepper van het hele universum en de Heer van het zich overal kenbaar makende leven heel andere ideeën koestert dan de mensen, op wie de dood in talloze vormen afkomt.

In de gehele kosmische ruimte heerst eeuwig beweging en een constant verbruiken en vernieuwen van de vormen, teneinde steeds hogere levensvormen op te nemen. Zelfs de kleinste etheratomen maken voortdurend processen door, die zich als geheel als een enorme beweging manifesteert. Deze beweging veroorzaakt ook in de luchtlagen van de aarde voortdurend nieuwe rustverstoringen, die vervolgens dikwijls als hevige stormen, onweer en natuurrampen uitwerken. Deze kunnen de mensen weliswaar ook natuurlijke schade berokkenen, maar over het geheel dienen ze tot zegen van alles wat leeft, doordat ze in de natuurgeestelijke wereld het noodzakelijke evenwicht aanbrengen.

Het ‘moorden en roven’ in het dierenrijk bewerkstelligt voortdurend een vrijkomen van de in de natuurlijke structuren ingesloten zieledeeltjes met het oog op hun overgang naar een hoger niveau van ontwikkeling. De natuurlijke mens neemt daarbij alleen maar strijd en dood waar, de geestelijke mens daarentegen de verlossing van het in de materie gebonden geestelijke uit de boeien van omhulsels, waarbinnen geen verdere ontwikkeling meer haalbaar is. Hoe kleiner de diersoorten zijn, des te groter hun voortplantingsvermogen, zodat uit de schalen en skeletten van zulke dieren zelfs een groot deel van de aardkorst is voortgekomen. Hier bevinden zich op hun beurt naast een ontelbaar aantal producenten een overeenkomstig aantal levende wezens als verbruikers, die eveneens na ieder omwenteling als materie voor de vorming van nieuwe aardlagen dienen, wat immers zonder vernietiging van de vormen nooit plaats zou kunnen vinden.

Wat de mensen als vergif aanduiden, is een relatief begrip, want vergif is niet voor alle wezens vergif. Vergif is enkel het tegendeel van hetgeen voor de natuur van een levend wezen bevorderlijk is. Voor slangen is vergif bijvoorbeeld een wapen en verder ook een middel om voor het dier, dat opgegeten gaat worden, het stervensproces gemakkelijker te maken. De mens bezit echter voldoende verstand en zou zich dus tegen vergif wel moeten kunnen beschermen. Waarom vergiften in de huishouding van de natuur noodzakelijk zijn, kan alleen duidelijk gemaakt worden door de geestelijke scheppingsorde, waarin ook de gedachten en ideeën van het tegengestelde (dus de door Lucifer geschapen structuren) hun ontwikkelingsreeks om te rijpen moeten krijgen, om als basis voor het positieve doel te dienen. Zo heeft ook ongedierte een bepaalde plaats te vervullen, omdat er van de ene dierlijke vorm naar de andere geen sprong gemaakt kan worden en deze dieren beschouwd dienen te worden als overgangsreeks van als ziel aanwezige oerlevensvonken naar andere levensvormen.

Nawoord

Hoe anders komt het beeld van de natuur op ons af, wanneer wij de voorgaande beschrijvingen aandachtig hebben gevolgd - niet met koele verstandelijke kritiek, maar met het licht van het hogere verstand en met die warmte van hart, die ons uit iedere regel zelf tegemoet stroomde. Het innerlijke wezen van de natuurlijke orde onthult zich daar als een scheppingsproces, waarin het kleinste materiedeeltje van evenveel belang is als de grootste centraalzon. Want al het geschapene is geest, als idee embryonaal uitgegaan van de Geest Gods, om al naargelang de aan te nemen gedaante voleindigd en in zelfstandige vrijheid haar Schepper te verheerlijken.

Aan de andere kant laat een geestelijke blik in de orde van de schepping ons zien, dat liefde haar oergrond en wijsheid haar oerlicht is, waarvan de gezamenlijke werkzaamheid zich in iedere levende structuur opnieuw kenbaar maakt. De herkenbare natuurwetten zijn niets anders dan uitdrukking van het heersen van die twee oerkrachten van God, die tegelijkertijd het derde aspect van de Godheid, haar eeuwige almacht openbaren.

Welke rol de mens als laatste middelaar tussen de natuurlijke en geestelijke wereld in het grote scheppingsplan heeft, leert de geweldige, door Jakob Lorber opnieuw geopenbaarde licht- en levensleer van Jezus Christus. Hierin wordt aan het juiste beschouwen van de natuur als middel om God te kennen geen geringe betekenis toegekend. En aangezien de aardse mens op zeer innige wijze met het natuurgebeuren verbonden is, ja zelf een stuk natuur is, zou iedereen zich dieper vertrouwd moeten maken met de bron van kennis, waaruit hier geput is. Bovendien zou iedereen, die tevens ernstig naar de zin van zijn eigen aardse bestaan zoekt, naar de eminente geestelijke schat in de geschriften van Lorber moeten grijpen. Daarmee kan hij zich eeuwigheidswaarden verwerven, tegen de pijlers waarvan ieder ongeloof en schijngeloof in stukken breekt, omdat de waarheid van het Woord Gods het dragende fundament ervan vormt.

V.M.

De boekenserie

‘Het wereldbeeld van de geest’

dient om de werken van de Nieuwe Openbaring van Jakob Lorber te verspreiden in een vorm, die de uitgaven van tot nu toe aanvult. Hoewel alleen het kennen van het totale werk van deze begenadigde mysticus van de 19e eeuw tot een diepgaand begrip van de daarin vervatte God, kosmos en mensheid omvattende geestelijke leer van Jezus Christus kan leiden, wordt in wijde kringen toch de behoefte gevoeld om bepaalde deelgebieden van dit geestelijk materiaal in compactere vorm te kunnen bestuderen. Dit heeft met name betrekking op die beschrijvingen, die Lorber door het innerlijke Woord over de natuur, het verborgen wezen van het universum alsook over de mens als verbindende schakel tussen de natuurlijke wereld en de goddelijke geestenwereld ontving.

Voor veel waarheidszoekers van deze tijd is - als gevolg van de enorme omvang van het werk van Lorber - het geheel en al doorwerken van zijn totale geschriften onmogelijk geworden. De uitgeverij heeft zich dus met de nieuwe boekenserie ‘het wereldbeeld van de Geest’ tot taak gesteld om voor ieder afzonderlijk deel een bepaald thema als grondslag te laten dienen, waarvan de toelichtende beschrijvingen zich dikwijls verspreid in verschillende Lorber-boeken bevinden en hier voor het eerst tot een gesloten geheel samengevat verschijnen.

Met uitzondering van een kort inleidend commentaar en eventuele verwijzingen van de uitgever volgen deze boeken nauwkeurig de tekst van het origineel. Daarbij werd evenwel getracht - zonder aan de geestelijke betekenis ook maar in het minst afbreuk te doen - een meer aan de huidige tijd beantwoordende stijl dan de soms verouderde spreekstijl van Lorber te bereiken. Daarmee wordt voldaan aan de eis, de unieke geestelijke schat van de Nieuwe Openbaring ook voor de moderne lezer opnieuw te ontsluiten in de wijze van denken en spreken van onze tijd.

Sinds de schriftelijke werkzaamheid van Lorber (1840-1864) heeft de mensheid veel nieuwe inzichten gewonnen door de zegetocht van een natuurwetenschap, waarvan het materialistische wereldbeeld nu langzaam begint te wankelen. Moge het eeuwige wereldbeeld van de geest, zoals de geïnspireerde geschriften van Jakob Lorber ons dat schenken, de ware wezenskern zo stralend openbaren aan alle verworven menselijke kennis, dat in het komende tijdperk religie en wetenschap - de boom des levens en de boom van kennis - weer verenigd uitgroeien tot de twee getuigen van de goddelijke liefde en scheppingswijsheid! De uitgever.

UpToDate 2024-2025