Hemelse
Verborgenheden
Genesis
hoofdstuk 29
‘Zoekt eerst het rijk Gods en Zijn
Gerechtigheid, en alle dingen zullen u toegeworpen worden.’ (Mattheüs
6:33).
GENESIS
NEGENENTWINTIGSTE HOOFDSTUK
3751.
Voorafgaand aan het vorige, 28ste hoofdstuk werd uiteengezet wat de Heer over
de laatste tijd van de Kerk bij, (Mattheüs 24:15-18)
heeft voorzegd; nu moet overeenkomstig het opgevatte plan, voorafgaand aan dit
hoofdstuk worden ontvouwd wat daar volgt in de verzen 19 tot en met 22,
namelijk deze woorden: ‘Maar wee de in de baarmoeder dragenden
of de zogenden in die dagen; doch bidt, dat uw vlucht
niet geschiede in de winter, noch op de sabbat. Want dan zal grote verdrukking
wezen, hoedanige niet is geweest van het begin der
wereld tot nu toe en ook niet zijn zal. En zo die dagen niet verkort werden,
geen vlees zou behouden worden; maar om der uitverkorenen wil zullen die dagen
verkort worden.’
3752.
Wat deze woorden betekenen, kan niemand ooit begrijpen, tenzij hij door de
innerlijke zin is verlicht; dat die woorden niet zijn gezegd over de
vernietiging van Jeruzalem, blijkt uit tal van dingen in dat hoofdstuk, zoals
hieruit: ‘Zo die dagen niet verkort werden, geen vlees zou behouden worden;
maar om der uitverkorenen wil zullen die dagen verkort worden’; en uit het
volgende: ‘Na de verdrukking dier dagen zal de zon verduisterd worden en de
maan zal haar schijnsel niet geven en de sterren zullen van de hemel vallen en
de krachten der hemelen zullen bewogen worden; en dan zal het teken van de Zoon
des Mensen verschijnen; en zij zullen de Zoon des Mensen zien, komende in de
wolken des hemels met kracht en heerlijkheid’, en uit andere plaatsen. Dat die
woorden ook niet zijn gezegd over de ondergang van de wereld, blijkt eveneens
uit tal van dingen in hetzelfde hoofdstuk, als uit hetgeen voorafgaat: ‘Die dan
op het huis is, kome niet af om iets uit zijn huis
weg te nemen; en die op het veld is, kere niet weder
achterwaarts om zijn klederen weg te nemen’ en verder uit het volgende dat nu
is aangehaald: ‘Bidt, dat uw vlucht niet geschiede in de winter noch op de
sabbat’; en uit het volgende: ‘Dan zullen er twee op het veld zijn, de een zal
aangenomen en de ander zal verlaten worden; twee malenden,
de een zal aangenomen en de andere zal verlaten worden’. Maar het is duidelijk
dat zij gezegd zijn over de laatste tijd van de Kerk, dat wil zeggen, over haar
verwoesting; en daarvan wordt gezegd dat zij verwoest is, wanneer er geen
naastenliefde meer is.
3753.
Ieder die heilig over de Heer denkt en die gelooft dat het Goddelijke in Hem is
geweest en dat Hij vanuit het Goddelijke heeft gesproken, kan weten en geloven
dat die dingen evenals de overige die de Heer heeft geleerd en gesproken, niet
over één enkele natie werden gezegd, maar over het gehele menselijke geslacht
en niet over de wereldlijke staat, maar over de geestelijke staat ervan; en
eveneens dat de woorden van de Heer die dingen samenvatten die van Zijn rijk
zijn en van de Kerk zijn, want deze zijn Goddelijk en eeuwig. Wie zo gelooft,
komt tot de gevolgtrekking dat deze woorden: ‘Wee in de baarmoeder dragenden of de zogenden in die
dagen’ niet degenen betekenen die in de baarmoeder dragen en zogen; en dat deze
woorden ‘Bidt, dat uw vlucht niet geschiede in de winter, noch op de sabbat’,
niet een vlucht voor een wereldse vijand betekenen, enzovoort.
3754.
In het voorafgaande werd gehandeld over de drie staten van het goede en ware in
de Kerk; hier wordt nu over de vierde staat gehandeld, die tevens de laatste
is; over de eerste staat, te weten, dat deze het begin was dat zij niet langer
zouden weten wat het goede en wat het ware is, maar daarover onder elkaar
zouden twisten, waaruit valsheden zouden voortkomen, zie nr. 3354. Over de
tweede staat, dat deze was dat zij het goede en ware zouden verachten en ook
verafschuwen en dat dus zo het geloof in de Heer de geest zou geven, in de
graden waarin de naastenliefde zou ophouden, zie nr. 3487, 3488. Over de derde
staat, dat deze was de verlating van de Kerk ten aanzien van het goede en ware,
zie nr. 3651, 3652. Over de vierde staat wordt nu hier gehandeld, te weten die
van de ontwijding van het goede en ware; dat die staat hier wordt beschreven,
kan vaststaan uit de afzonderlijke dingen daar in de innerlijke zin, die zodanig
is.
3755.
Maar wee de in de baarmoeder dragenden en de zogenden in die dagen, betekent hen die doordrenkt zijn van
het goede van de liefde in de Heer en van het goede van de onschuld; ‘wee’ is
een formule die het gevaar van de eeuwige verdoemenis betekent; in de
baarmoeder dragen, is het goede van de hemelse liefde ontvangen; zogen is ook
de staat van onschuld ontvangen; die dagen zijn de staten waarin de Kerk dan
is. Doch bidt, dat uw vlucht niet geschiede in de winter, noch op de sabbat,
betekent zich daarvan verwijderen, dat dit niet overijld zal plaatsvinden in
een staat van te grote koude en in een staat van te grote hitte; de vlucht is
het zich verwijderen van de staat van het goede van de liefde en van de
onschuld, waarover eerder; de vlucht in de winter is het zich daarvan
verwijderen in een staat van al te grote koude; er is koude wanneer er voor die
dingen een afkeer is, die door de eigenliefde wordt veroorzaakt; de vlucht op
de sabbat, is zich daarvan verwijderen in een staat van al te grote hitte; de
hitte is het uiterlijk heilige, terwijl van binnen de liefde van zich en van de
wereld is. Want dan zal grote verdrukking wezen, hoedanige
niet is geweest van het begin der wereld tot nu toe en ook niet zijn za, betekent de opperste graad van verdraaiing en
verwoesting van de Kerk ten aanzien van het goede en ware, namelijk de
ontwijding; want de ontwijding van het heilige veroorzaakt de eeuwige dood en
een veel zwaardere dan de overige staten van het boze en des te zwaarder
naarmate de goede en ware dingen die ontwijd worden, innerlijker
zijn; en omdat deze innerlijke dingen geopend en bekend zijn in de christelijke
Kerk, en zij ontwijd zijn, wordt gezegd dat er dan grote verdrukking zal zijn, hoedanige niet is geweest van het begin der wereld tot nu
toe en ook niet zal zijn. En zo die dagen niet verkort werden, geen vlees zou
behouden worden; maar om der uitverkorenen wil zullen die dagen verkort worden,
betekenen de verwijdering van degenen die uit de Kerk zijn, van de innerlijke
goede en ware dingen, tot de uiterlijke, opdat toch diegenen gezaligd kunnen
worden die in het leven van het goede en ware zijn; door het verkort worden van
de dagen wordt de staat van de verwijdering aangeduid; door het niet behouden
worden van enig vlees, wordt aangeduid dat anders niemand gezaligd zou kunnen
worden; door de uitverkorenen worden diegenen aangeduid die in het leven van
het goede en ware zijn.
3756.
Dat dit de innerlijke zin van die woorden is, kan ten volle worden aangetoond,
dat met ‘haar in de baarmoeder dragen’ diegenen worden aangeduid die zich eerst
van het goede doordrenken; en dat door ‘haar die zogen’ diegenen worden
aangeduid die zich van de staat van de onschuld doordrenken; door de vlucht,
het zich daarvan verwijderen; door de winter de afkeer van die goede dingen ten
gevolge van de eigenliefde, die zich van de innerlijke dingen meester maakt; en
door de vlucht op de sabbat, de ontwijding, die plaatsvindt wanneer het heilige
in de uiterlijke dingen is en van binnen de liefde van zich en van de wereld;
omdat diezelfde woorden en dergelijke uitdrukkingen in wat volgt, hier en daar
voorkomen, zal daar vanuit de Goddelijke barmhartigheid van de Heer, worden
getoond dat de betekenis daarvan zodanig is.
3757.
Wat echter de ontwijding van het heilige is, weten weinigen, maar het kan
vaststaan uit wat eerder daarover is gezegd en getoond, namelijk, dat diegenen
kunnen ontwijden die weten en erkennen en zich doordrenken van het goede en het
ware, maar niet diegenen die niet hebben erkend en te minder zij die niet
weten, nrs. 593, 1008, 1010, 1059, 3398; dat zij die
binnen de Kerk zijn zo de heilige dingen kunnen ontwijden, maar niet zij die
daar buiten zijn, nr. 2051. Dat degenen die van de hemelse Kerk zijn, de
heilige goede dingen kunnen ontwijden; zij die van de geestelijke Kerk zijn, de
heilige ware dingen, nr. 3399. Dat daarom voor de Joden de innerlijke ware
dingen niet werden ontsloten, opdat zij ze niet zouden ontwijden, nr. 3398; dat
de natiën het minst van allen kunnen ontwijden, nr. 2051; dat de ontwijding een
vermenging en verbinding is van het goede en het boze en ook van het ware en
het valse, nrs. 1001, 1003, 2426; en dit werd
aangeduid door het eten van bloed, wat zo streng werd verboden in de Joodse
Kerk, nr. 1003; dat men daarom zoveel mogelijk van de erkenning en het geloof
van het goede en het ware wordt afgehouden, indien men daarin niet kan blijven,
nrs. 3398, 3402; en dat men dus in onwetendheid wordt
gehouden, nrs. 301-303; en dat ook vandaar de
eredienst uiterlijk wordt, nrs. 1327, 1328. Dat de
innerlijk ware dingen niet eerder worden onthuld dan wanneer de Kerk is
verwoest, omdat dan het goede en ware niet langer ontwijd kan worden, nrs. 3398, 3399; dat de Heer daarom eerst toen in de wereld
is gekomen, nr. 3398; welk een groot gevaar uit de ontwijding van het heilige
en van het Woord voortkomt, nrs. 571, 582. GENESIS 29
: 1 – 35 1. En Jakob hief zijn voeten op en hij ging
tot het land der zonen van het oosten. 2. En hij zag en ziet, een put in het
veld, en ziet, daar drie kudden van kleinvee nevens dien nederliggende,
omdat zij uit die put de kudden drenkten; en een grote steen op de mond van de
put. 3. En derwaarts werden al de kudden verzameld en zij wentelden de steen
van boven de mond van de put en drenkten het kleinvee en legden de steen weer
op de mond van de put tot zijn plaats. 4. En Jakob
zei tot hen: Mijn broeders, vanwaar zijt gij; en zij
zeiden: Van Haran zijn wij. 5. En hij zei tot hen:
Kent gij Laban, de zoon van Nahor;
en zij zeiden: Wij kennen. 6. En hij zei tot hen: Heeft hij vrede; en zij
zeiden: Vrede; en zie, Rachel, zijn dochter komt met het kleinvee. 7. En hij
zei: Ziet, nog is de dag groot, het is niet tijd het vee te verzamelen; drenkt
het kleinvee, en gaat, weidt. 8. En zij zeiden: Wij kunnen niet totdat al de
kudden verzameld worden en zij de steen van boven de mond van de put afwentelen
en wij zullen het kleinvee drenken. 9. Nog was hij sprekende met hen en Rachel
kwam met het kleinvee dat haar vader had, omdat zij een herderin was. 10. En
het geschiedde, als Jakob Rachel zag, de dochter van Laban, zijn moeders broeder en het kleinvee van Laban, zijn moeders broeder en Jakob
trad toe en wentelde de steen van boven
de mond van de put en drenkte het kleinvee van Laban,
zijn moeders broeder. 11. En Jakob kuste Rachel; en
hij hief zijn stem op en weende. 12. En Jakob gaf
Rachel te kennen dat hij de broeder van haar vader en dat hij de zoon van Rebekka was; en zij snelde heen en gaf het aan haar vader
te kennen. 13. En het geschiedde, als Laban de
tijding hoorde van Jakob, zijn zusters zoon en hij
snelde hem tegemoet en omhelsde hem en kuste hem en bracht hem tot zijn huis;
en hij vertelde Laban al die woorden. 14. En Laban zei tot hem: Voorwaar, gij zijt
mijn been en mijn vlees; en hij woonde met hem een maand der dagen. 15. En Laban zei tot Jakob: Omdat gij
mijn broeder zijt en zoudt
gij mij om niet dienen; geef mij te kennen, wat zal uw loon zijn. 16. En Laban had twee dochters, de naam van de grootste was Lea en
de naam van de kleinste was Rachel. 17. En de ogen van Lea waren zwak en Rachel
was schoon van vorm en schoon van aanblik. 18. En Jakob
had Rachel lief en hij zei: Ik zal u zeven jaren dienen voor Rachel, uw
kleinste dochter. 19. En Laban zei: Het is beter dat
ik haar aan u geef, dan dat ik haar aan een andere man geef; blijf met mij. 20.
En Jakob diende voor Rachel zeven jaren; en zij waren
in zijn ogen als enige dagen in zijn liefde voor haar. 21. En Jakob zei tot Laban: Geef mijn
vrouw, omdat mijn dagen vervuld zijn en ik tot haar kome.
22. En Laban verzamelde al de mannen der plaats en
hij maakte een maaltijd. 23. En het geschiedde in de avond en hij nam Lea zijn
dochter en leidde haar tot hem en hij kwam tot haar. 24. En Laban
gaf haar Zilpa, zijn dienstmaagd, aan Lea, zijn
dochter, tot een dienstmaagd. 25. En het geschiedde in de morgen, en ziet, zij
was Lea, en hij zei tot Laban: Wat is dit, dat gij
mij gedaan hebt; heb ik niet voor Rachel met u gediend en waarom hebt gij mij
bedrogen? 26. En Laban zei: Niet geschiedt alzo in
onze plaats, te geven de kleinste voor de eerstgeborene. 27. Vervul deze week
en wij zullen u ook haar geven voor de dienst welke gij met mij nog zeven
andere jaren zult dienen. 28. En Jakob deed alzo en
hij vervulde deze week; en hij gaf hem Rachel, zijn dochter, hem tot een vrouw.
29. En Laban gaf aan Rachel, zijn dochter, Bilha, zijn dienstmaagd, haar tot een dienstmaagd. 30. En
hij kwam ook tot Rachel en hij had ook Rachel meer lief dan Lea; en hij diende
met hem nog zeven andere jaren. 31. En Jehovah zag,
dat Lea gehaat was en Hij opende haar baarmoeder en Rachel was onvruchtbaar.
32. En Lea ontving en baarde een zoon en zij noemde zijn naam Ruben, omdat zij
zei: Daar Jehovah mijn verdrukking heeft gezien,
omdat nu mijn man mij zal liefhebben. 33. En zij ontving nog en baarde een
zoon; en zij zei: Omdat Jehovah gehoord heeft, dat ik
gehaat was, en Hij heeft mij ook deze gegeven; en zij noemde zijn naam Simeon.
34. En zij ontving nog en baarde een zoon en zij zei: Nu zal ditmaal mijn man
aan mij kleven, omdat ik hem drie zonen gebaard heb; daarom noemde zij zijn
naam Levi. 35. En zij ontving nog en
baarde een zoon en zij zei: Ditmaal zal ik Jehovah
belijden; daarom noemde zij zijn naam Juda; en zij hield op van baren.
DE
INHOUD
3758.
In dit hoofdstuk wordt in de innerlijke zin door Jakob
gehandeld over het Natuurlijke van de Heer, hoe het goede van het ware daar
verbonden werd met het verwante goede uit Goddelijke oorsprong, namelijk Laban; eerst door de aandoening van het uiterlijk ware, te
weten Lea; en daarna door de aandoening van het innerlijke ware, te weten
Rachel.
3759.
Daarna wordt door de geboorte van de vier zonen van Jakob
uit Lea in de hoogste zin de opklimming vanuit het uiterlijk ware tot het
innerlijk goede beschreven; maar in de uitbeeldende zin wordt de staat van de
Kerk beschreven, die zodanig is, dat zij niet de innerlijk ware dingen die in
het Woord zijn, erkent en opneemt, maar alleen de uiterlijk ware dingen; en dat
zij, omdat dit zo is, tot de innerlijke opklimt volgens deze orde, dat zij
eerst het ware heeft dat van het geloof wordt genoemd; dan de betrachting
volgens dat ware; daarna vanuit deze de uitoefening van de naastenliefde; en
tenslotte de hemelse liefde; deze vier graden worden aangeduid door de vier
zonen van Jakob uit Lea, namelijk door Ruben, Simeon,
Levi en Juda.
DE
INNERLIJKE ZIN
3760. vers 1. En Jakob
hief zijn voeten op en hij ging tot het land der zonen van het oosten. Jakob hief zijn voeten op, betekent de verheffing van het
natuurlijke; en hij ging tot het land der zonen van het oosten, betekent tot de
ware dingen van de liefde.
3761.
Jakob hief zijn voeten op; dat dit de verheffing van
het natuurlijke betekent, staat vast uit de betekenis van opheffen, namelijk de
verheffing; en uit de betekenis van de voeten, namelijk het natuurlijk,
waarover hierna; de verheffing die hier wordt aangeduid, is die waarover in dit
hoofdstuk wordt gehandeld, namelijk van het uiterlijk ware tot het innerlijk
goede; in de hoogste zin, hoe de Heer zijn Natuurlijke verhief tot aan het
Goddelijke toe, volgens de orde, door van het uiterlijk ware door graden tot
het innerlijk goede op te klimmen; en in de uitbeeldende zin, hoe de Heer het
natuurlijke van de mens, wanneer Hij hem wederverwekt,
volgens een dergelijke orde, nieuw maakt. Dat de mens die op volwassen leeftijd
wordt wederverwekt voortgaat, volgens de orde die in
dit en in de volgende hoofdstukken in de innerlijke zin is beschreven, is aan
weinigen bekend; dit komt omdat weinigen daarover nadenken en ook omdat
weinigen heden ten dage wederverwekt kunnen worden;
want het zijn de laatste tijden van de Kerk, wanneer er niet langer enige
naastenliefde is en dus geen geloof meer is; en omdat dit zo is, weet men zelfs
niet wat het geloof is en vandaar weet men nog minder wat de naastenliefde is;
en waar deze dingen slechts alleen naar de woorden bekend zijn, maar naar het
wezen onbekend, is het daardoor dat gezegd werd dat weinigen kunnen nadenken
over de orde volgens welke de mens nieuw wordt of wederverwekt
wordt en ook dat weinigen wederverwekt kunnen
worden. Omdat hier over het natuurlijke
wordt gehandeld en dit door Jakob wordt uitgebeeld,
wordt er niet gezegd dat hij ‘opstond’ en ging tot het land der zonen van het
oosten, maar dat hij zijn voeten ophief; het ene en het andere betekent
verheffing; dat opstaan dit betekent, zie de nrs.
2401, 2785, 2912, 2927, 3171. Dat hier wordt gezegd de voeten opheffen, gebeurt
met betrekking tot het natuurlijke, want de voeten betekenen het natuurlijke,
zie de nrs. 2162, 3147; dat de voeten het natuurlijke
of de natuurlijke dingen betekenen, is vanuit de overeenstemming met de
Grootste Mens, waarover nu aan het einde van de hoofdstukken is gehandeld, in
wie, namelijk in de Grootste Mens, zij die tot de streek van de voeten behoren,
diegenen zijn die in het natuurlijk licht zijn en weinig in het geestelijk
licht; vandaar is het ook, dat de dingen die onderaan de voeten zijn, zoals de
zool en de hiel, de laagste natuurlijke dingen betekenen, zie nr. 259; en
vandaar de schoen, die ook soms in het Woord genoemd wordt, het lichamelijk
natuurlijke, namelijk het laatste, nr. 1748.
3762.
En hij ging tot het land der zonen van het oosten; dat dit betekent tot de ware
dingen van de liefde, namelijk de verheffing daartoe, staat vast uit de
betekenis van het land der zonen van het oosten; dat Aram
of Syrië het land der zonen van het oosten werd genoemd, is duidelijk, omdat Jakob zich daarheen begaf, zie ook nr. 3249; dat door Syrië
in het algemeen de erkentenissen van het goede worden
aangeduid, werd in de nrs. 1232, 1234 aangetoond;
maar in het bijzonder worden door Aram Naharaim of door het ‘Syrië der rivieren’ de erkentenissen van het ware aangeduid, nrs.
3051, 3664; hier wordt echter niet gezegd dat hij ging tot Aram
of Syrië, maar tot het land van de zonen van het oosten, opdat datgene wordt
aangeduid waarover in dit gehele hoofdstuk wordt gehandeld, namelijk de
opklimming tot de ware dingen van de liefde; ware dingen van de liefde worden
die ware dingen genoemd, die elders hemelse ware dingen zijn genoemd, want het
zijn de erkentenissen ten aanzien van de
naastenliefde jegens de naaste en ten aanzien van de liefde tot de Heer; in de
hoogste zin, waarin over de Heer wordt gehandeld, zijn het de ware dingen van
de Goddelijke liefde; die ware dingen, namelijk over de naastenliefde jegens de
naaste en over de liefde tot de Heer, moeten worden geleerd voordat de mens kan
worden wederverwekt en zij moeten ook erkend en
geloofd worden; en voor zoveel zij worden erkend en geloofd en met het leven
doordrenkt, voor zoveel wordt de mens ook wederverwekt
en voor zoveel worden zij dan in het natuurlijke van de mens geplant, waarin
zij zijn als in hun aardbodem; eerst worden zij daarin geplant door het
onderricht van de ouders en de leermeesters, dan vanuit het Woord van de Heer,
daarna vanuit eigen bespiegeling over die dingen; maar daardoor alleen worden
zij slechts in het natuurlijke geheugen van de mens weggelegd en daar bij de erkentenissen ondergebracht, niettemin worden zij niet
erkend, geloofd en wordt men er niet van doordrenkt, tenzij het leven
dienovereenkomstig is, want dan komt de mens in de aandoening en voor zoveel
als hij in de aandoening krachtens het leven komt, voor zoveel worden zij in
zijn natuurlijke als in hun aardbodem geplant; voor zover deze waarheden niet
op deze manier worden ingeplant, zijn zij weliswaar bij de mens, maar slechts
in zijn geheugen, als iets wat men kent of als een of ander historisch gegeven,
dat tot niets anders van nut is dan dat hij daarover kan spreken en daarmee
naam maken en daardoor naam rijkdom en eer verkrijgen; maar dan zijn zij niet
ingeplant. Dat door het land van de zonen van het oosten de ware dingen van de
liefde worden aangeduid, dus de erkentenissen van het
ware die tot het goede dienen, kan vaststaan uit de betekenis van de zonen,
namelijk de ware dingen, waarover de nrs. 489, 491,
533, 1147, 2623; en uit de betekenis van het oosten, namelijk de liefde,
waarover de nrs.101, 1250, 3249; hun land is de aardbodem waarin zij zijn. Dat
de zonen van het oosten diegenen zijn die in de erkentenissen
van het ware en het goede zijn en dus in de ware dingen van de liefde, kan ook
elders uit het Woord vaststaan, zoals in het eerste Boek der Koningen: ‘De
wijsheid van Salomo werd vermenigvuldigd meer dan wijsheid van al de zonen van het oosten en
meer dan alle wijsheid van de Egyptenaren’, (1 Koningen 4:30), waar door de
wijsheid van de zonen van het oosten de innerlijke erkentenissen
van het ware en het goede worden aangeduid, dus diegenen die daarin zijn; door
de wijsheid van de Egyptenaren evenwel de wetenschap van deze zelfde erkentenissen en die wetenschap is in een lagere graad; dat
door de Egyptenaren de wetenschappelijke dingen in het algemeen worden
aangeduid, zie de nrs. 1164, 1165, 1462. Bij Jeremia: ‘Alzo zei Jehovah: Maakt
u op, klimt op tegen Kedar, verwoest de zonen van het
oosten; zij zullen hun tenten en hun kudden van kleinvee nemen, hun gordijnen
en al hun vaten en hun kamelen’, (Jeremia 49:28); dat
daar onder de zonen van het oosten diegenen worden verstaan die in de erkentenissen van het goede en ware zijn, staat daaruit
vast dat zij hun tenten en kudden van kleinvee zullen nemen en verder de
gordijnen en al hun vaten, en ook hun kamelen; want door de tenten worden de
heilige dingen van het goede aangeduid, nrs. 414,
1102, 2145, 2152, 3312; door de kudden van kleinvee de goede dingen van de
naastenliefde, nrs. 343, 2566; door de gordijnen de
heilige ware dingen, nrs. 2576, 3478; door de vaten
de ware dingen van het geloof en de wetenschappelijke dingen, nrs. 3068, 3079; door de kamelen de wetenschappelijke
dingen in het algemeen, nrs. 3048, 3071, 3143, 3145;
dus door de zonen van het oosten, degenen die daarin zijn, dat wil zeggen die
in de erkentenissen van het goede en ware zijn. Dat de
wijzen uit de oosterse streken, die tot Jezus kwamen toen Hij geboren werd, van
diegenen waren die ‘zonen van het oosten’ werden genoemd, kan hieruit vaststaan
dat zij in de erkentenis waren dat de Heer geboren zou worden en dat zij Zijn
Komst wisten uit de ster die aan hen in het oosten verscheen, waarover het
volgende bij Mattheüs: ‘Toen Jezus in Bethlehem van Judea geboren was, ziet, er kwamen wijzen uit de oosterse
streken te Jeruzalem, zeggende: Waar is de geboren Koning der Joden, want wij
hebben Zijn ster uit het oosten gezien en wij zijn gekomen om Hem te
aanbidden’, (Mattheüs 2:1,2); dat bij de zonen van
het oosten, die uit Syrië waren, een dergelijk profetische van oudsher heeft
bestaan, blijkt uit de profetie van Bileam ten
aanzien van de Komst van de Heer, bij Mozes: ‘Ik zie Hem en niet nu; Ik
aanschouw Hem en niet nabij; een ster zal opgaan uit Jakob
en een scepter zal opstaan uit Israël’, (Numeri
24:17); dat Bileam uit het land der zonen van het
oosten of uit Syrië was, blijkt uit het volgende bij Mozes: ‘Bileam uitte zijn uitspraak en hij zei: ‘Uit Syrië heeft
mij Balak toegeleid, uit de
bergen van het oosten’, (Numeri 23:7); die wijzen die
tot Jezus kwamen toen Hij geboren werd, worden magiërs genoemd, maar zo werden
de wijzen toentertijd genoemd, als uit meerdere plaatsen blijkt, zoals in,
(Genesis 41:8; Exodus 7:11; Daniël 2:27; 4:6,7; 1 Koningen 4:30); en hier en
daar bij de profeten. Dat de zonen van het oosten in de tegenovergestelde zin
de erkentenissen van het boze en valse betekenen, dus
diegenen die daarin zijn, blijkt bij Jesaja: ‘De nijd
van Efraïm zal wijken en de vijanden van Juda zullen
uitgeroeid worden; zij zullen vliegen op de schouder der Filistijnen zeewaarts
en zij zullen tezamen de zonen van het oosten beroven’, (Jesaja
11:13,14). Bij Ezechiël: ‘Tegen de zonen Ammons,
ziet, Ik heb u overgeleverd aan de zonen van het oosten tot een erfenis en zij
zullen hun ordeningen in u opstellen’, (Ezechiël 25:4,10). In het Boek Richteren: ‘Als Israël gezaaid had en Midian
klom op en Amalek en de zonen van het oosten, en zij
klommen op over hem’, (Richteren 6:3); Midian voor hen die in het valse zijn, omdat zij niet in
het goede van het leven zijn, nr. 3242; Amalek voor
hen die in de valse dingen zijn waarmee zij de ware dingen bestrijden, nr.
1679; de zonen van het oosten voor hen die in de erkentenissen
van het valse zijn.
3763.
vers 2,3. En hij zag, en ziet, een put in het veld, en ziet, daar drie kudden
van kleinvee, daarnaast nederliggende, omdat zij uit
de put de kudden drenkten; en een grote steen op de mond van de put. En derwaarts werden al de kudden verzameld en
zij wentelden de steen van boven de mond van de put en drenkten het kleinvee en
legden de steen weer op de mond van de put tot zijn plaats. Hij zag, betekent
de doorvatting; ziet, een put, betekent het Woord; in
het veld, betekent voor de Kerken; en ziet daar drie kudden van kleinvee
daarnaast nederliggende, betekent de heilige dingen
van de Kerken en van de leerstellige dingen; omdat zij uit die put de kudden
drenkten, betekent dat daaruit de wetenschap is; en een grote steen op de mond
van de put, betekent dat het gesloten was; en derwaarts werden al de kudden
verzameld, betekent dat alle Kerken en haar leerstellige dingen, daaruit zijn;
en zij wentelden de steen van boven de mond van de put, betekent dat zij het
ontsloten; en drenkten het kleinvee, betekent dat daaruit de Leer is; en legden
de steen weer op de mond van de put tot zijn plaats, betekent dat het intussen
gesloten was.
3764.
Hij zag, dat dit de doorvatting betekent, staat vast
uit de betekenis van zien, namelijk doorvatten, waarover in wat volgt van dit
hoofdstuk bij vers 32, waar over Ruben wordt gehandeld, die naar het woord
‘zien’ genoemd werd.
3765.
Ziet, een put; dat dit het Woord betekent, staat vast uit de betekenis van de
put, namelijk het Woord en ook de Leer vanuit het Woord, nrs.
2702, 3096, 3424; het Woord wordt hier put genoemd, omdat over het natuurlijke
wordt gehandeld, dat in zich beschouwd, het Woord slechts naar de letterlijke
zin bevat; maar het Woord wordt bron genoemd, wanneer over het redelijke wordt
gehandeld, waar vanuit het Woord in de innerlijke zin kan worden doorvat.
3766.
In het veld; dat dit betekent voor de Kerken, staat vast uit de betekenis van
het veld, namelijk de Kerk ten aanzien van het goede, nr. 2971; de Kerk wordt
in het Woord aangeduid door land, door aardbodem en door veld, maar met een
verschil: dat het veld de Kerk is, komt omdat zij zoals een veld de zaden van
het goede en ware opneemt; want de Kerk heeft het Woord waaruit de zaden zijn;
vandaar is het ook dat al wat in het veld is, ook dat betekent wat van de Kerk
is, zoals het zaaisel, de oogst, het gewas dat op het veld staat, de tarwe, de
gerst en de overige dingen en ook deze met een verschil in betekenis.
3767.
En ziet, daar drie kudden van kleinvee daarnaast nederliggende;
dat dit de heilige dingen van de Kerken en van de leerstellige dingen betekent,
staat vast uit de betekenis van drie, te weten het heilige, waarover de nrs. 720, 901; uit de betekenis van de kudden van kleinvee,
namelijk die dingen die van de Kerk zijn, dus de leerstellige dingen; in het
bijzonder betekent het kleinvee degenen die binnen de Kerk zijn en de goede
dingen die van de naastenliefde en de ware dingen die van het geloof zijn leren
en zich daarvan doordrenken en dan betekent de herder degene die deze dingen
onderwijst; in het algemeen echter betekent het kleinvee al diegenen die in het
goede zijn, dus die tot de Kerk van de Heer in het gehele aardrijk behoren; en
omdat al diegenen door de leerstellige dingen in het goede en ware worden
binnengeleid, worden dus door het kleinvee ook de leerstellige dingen
aangeduid; want die dingen die maken dat de mens zodanig zal zijn en de mens
zelf die zodanig is, worden door hetzelfde woord in de innerlijke zin verstaan;
want het subject, dat de mens is, wordt verstaan vanuit datgene waardoor hij
mens is; vandaar is het, dat soms wordt gezegd dat namen dingen betekenen en
ook diegenen bij wie die dingen zijn, zoals Tyrus en Zidon dat zij de erkentenissen
van het goede en ware betekenen en ook degenen die in de erkentenissen
zijn; en dat Egypte de wetenschap betekent en Aschur
de redenering, maar dan worden diegenen verstaan die daarin zijn; evenzo in de
overige dingen; maar de spraak in de hemel bij de engelen vindt plaats door
dingen zonder de voorstelling van personen, dus door universele dingen; de
oorzaak hiervan is dat zij zo ontelbare dingen samenvatten, maar vooral vanwege hiervan, dat zij al het goede en ware
aan de Heer toeschrijven en niets aan zichzelf; vandaar zijn de ideeën van hun
spraak alleen maar tot de Heer bepaald; hieruit blijkt nu vanwaar het is dat
gezegd wordt dat het kleinvee de Kerken betekent en ook de leerstellige dingen.
Er wordt gezegd dat de kudden van kleinvee waren nederliggende
naast de put, omdat de leerstellige dingen vanuit het Woord zijn; dat de put
het Woord is, werd eerder in nr. 3765 gezegd.
3768.
Omdat zij uit die put de kudden drenkten; dat dit betekent dat daaruit de
wetenschap is, namelijk vanuit het Woord, staat vast uit de betekenis van de
put, namelijk het Woord, waarover eerder in nr. 3765; uit de betekenis van
drenken of doen drinken, te weten onderricht worden, waarover nr. 3069; en uit
de betekenis van de kudden, namelijk de wetenschap van de leerstellige dingen,
waarover eveneens hiervoor in nr. 3767; hieruit blijkt dat ‘uit de put drenkten
zij de kudden’ wordt aangeduid dat vanuit het Woord de wetenschap van de
leerstellige dingen van het goede en ware is. In deze dingen die over Jakob volgen, wordt in de hoogste zin gehandeld over de
Heer, hoe Hijzelf Zijn Natuurlijke Goddelijk maakte en in dit hoofdstuk over de
inwijding; daarom wordt hier over het Woord en over de leer daaruit gehandeld;
want door de leer vanuit het Woord is er inwijding en wederverwekking; en omdat
deze door de put en door de drie kudden van kleinvee worden aangeduid, worden
daarom deze dingen historisch vermeld; en als zij die dingen niet betekenden,
zouden zij van te weinig gewicht zijn om in het Goddelijk Woord vermeld te worden;
wat zij behelzen, kan duidelijk zijn, namelijk dat alle wetenschap en leer van
het goede en ware vanuit het Woord is. De natuurlijke mens kan weliswaar weten
en ook doorvatten wat het goede en ware is, maar slechts het natuurlijk en
burgerlijk goede en ware, maar het geestelijk goede en ware kan hij niet weten;
dit zal vanuit openbaring en dus vanuit het Woord zijn; zo kan bijvoorbeeld de
mens vanuit het redelijke dat iedereen heeft, weten dat men de naaste dient
lief te hebben en dat men God moet vereren, maar hoe de naaste geliefd en hoe
God vereerd moet worden, kan hij niet dan vanuit het Woord weten, dus wat het
geestelijk goede en ware is; zoals dat het goede zelf, de naaste is, dus
degenen die in het goede zijn en dit overeenkomstig het goede waarin zij zijn;
en dat dus het goede de naaste is, omdat in het goede de Heer is en dat dus in
de liefde van het goede de Heer wordt liefgehad. Evenzo kunnen zij die het
Woord niet hebben, ook niet weten dat al het goede uit de Heer is en dat het
bij de mens invloeit en de aandoening van het goede maakt en dat die aandoening
de naastenliefde wordt genoemd; zij die het Woord niet hebben, kunnen ook niet
weten wie de God van het heelal is; dat het de Heer is, is voor hen verborgen,
terwijl toch het binnenste van de aandoening of van de naastenliefde en dus het
binnenste van het goede Hemzelf zal beogen; hieruit blijkt, wat het geestelijk
goede is, dat men nergens anders vandaan kan weten dan vanuit het Woord. Maar
wat de natiën betreft, zij kunnen het, zolang zij in de wereld zijn, weliswaar
niet weten, maar toch zijn zij, wanneer zij onder elkaar in wederzijdse
naastenliefde leven, vandaar in het vermogen om in het andere leven in zulke
dingen onderricht te kunnen worden; en dat zij ook gemakkelijk opnemen en daarvan
doordrenkt worden, zie de nrs. 2589 tot 2604.
3769.
En een grote steen op de mond van de put; dat dit betekent, dat het gesloten
was, namelijk het Woord, kan zonder ontvouwing duidelijk zijn. Het Woord wordt
gesloten genoemd, wanneer het alleen naar de zin van de letter wordt verstaan
en al wat daar staat voor het leerstellige wordt aangenomen; en nog meer is het
gesloten, wanneer die dingen voor leerstelligheden worden erkend die de
begeerten van de liefde van zich en van de wereld begunstigen, want vooral deze
wentelen een grote steen op de mond van de put, dat wil zeggen, sluiten het
Woord; en evenzo als men dan niet weet, wil
men ook niet weten dat er een of andere innerlijke zin wordt ontvouwd;
en ook vanuit de in de Kerk aanvaarde leerstellige dingen waarop men de gehele
letterlijke zin van het Woord door verschillende uitleggingen betrekt. Wat het
is, dat het Woord gesloten is, kan vooral uit de Joden blijken, die alle en de
afzonderlijke dingen volgens de letter verklaren en vandaar geloven dat zij
boven allen op de gehele aarde uitverkoren zijn en dat de Messias zal komen die
hen in het land Kanaän zal leiden en hen boven alle
natiën en volken van de aarde verheffen; want zij zijn in aardse en
lichamelijke liefden, die zodanig zijn dat zij het Woord ten aanzien van de
innerlijke dingen geheel en al uitsluiten; daarom weten zij ook nog niet of er
enig hemels rijk is en of zij na de dood zullen leven, wat de innerlijke mens
is, zelfs niet eens dat er iets geestelijks bestaat, te minder dat de Messias
is gekomen om de zielen te zaligen; dat het Woord voor hen gesloten is, kan
voldoende hieruit blijken dat zij, hoewel zij tussen de christenen leven, toch
hoegenaamd niets van hun leerstellige dingen opnemen, overeenkomstig deze
woorden bij Jesaja: ‘Zeg tot dit volk: Hoort horende
en verstaat niet en ziet ziende en kent niet; maak het hart van dit volk vet en
maak zijn oren zwaar en bestrijk zijn ogen; en ik zei: Hoe lang Heer; en Hij
zei: Totdat de steden verwoest zijn, totdat er geen bewoner zal zijn en de
huizen, dat er geen mens zal zijn en de aardbodem verwoest zal zijn tot
verlating’, (Jesaja 6:9-11; Mattheüs
13:14,15; Johannes 12:40,41). Want voor zoveel als de mens in de liefde van
zich en van de wereld is en in de begeerten ervan, zoveel wordt het Woord voor
hem gesloten; want die liefden hebben hem ten doel en dit doel steekt het
natuurlijk schijnsel aan en dooft het hemels licht uit, zodat zij scherp de
dingen zien die van zich en van de wereld zijn, maar niet in het minst de
dingen die van de Heer en van Zijn rijk zijn; en wanneer dit zo is, kunnen zij
weliswaar het Woord lezen, maar vanuit het doel om eer en schatten te
bemachtigen of vanuit het doel om gezien te worden, of vanuit een liefde en de
daaruit aangenomen gewoonte of vanuit een vroomheid, maar toch niet vanuit het
doel om het leven te verbeteren; voor hen is het Woord op verschillende wijze
gesloten, voor sommigen zozeer, dat zij geenszins iets anders willen weten dan
wat hun leerstellige dingen voorschrijven, hoe die ook mogen zijn; indien men
bijvoorbeeld zou zeggen dat aan Petrus niet de macht
is gegeven om de hemel te openen en die te sluiten, maar dat zij aan het geloof
van de liefde gegeven is, dat door de sleutels van Petrus
wordt aangeduid, dan erkennen zij dat op geen enkele wijze, omdat de liefde van
zich en van de wereld in de weg staat; en indien iemand zou zeggen dat de
heiligen niet vereerd moeten worden, maar enig en alleen de Heer, nemen zij ook
dit niet op; indien iemand zou zeggen dat onder het brood en de wijn in het
Heilig Avondmaal de Liefde van de Heer jegens het gehele menselijke geslacht en
de wederkerige liefde van de mens tot de Heer wordt verstaan, geloven zij dit
evenmin; en indien iemand zou zeggen dat het geloof niets doet, tenzij er het
goede van het geloof, dat wil zeggen, de naastenliefde is, leggen zij dit
andersom uit; evenzo in overige dingen. Zij die zodanig zijn, kunnen van het
ware dat in het Woord is, hoegenaamd niets zien, maar blijven hardnekkig in hun
dogma; en zij willen zelfs niet eens horen dat er een innerlijke zin is waarin
de heiligheid en heerlijkheid van het Woord is; ja zelfs, wanneer zij horen dat
er een is, walgen zij van afkeer bij het horen alleen al daarvan, zozeer is het
Woord gesloten; terwijl toch het Woord zodanig is, dat het tot in de hemel en
door de hemel tot de Heer open is en alleen gesloten is ten opzichte van de
mens voor zoveel hij in de boze dingen van de liefde van zich en van de wereld
is, met betrekking tot de doelen van het leven en in de beginselen van het valse
daaruit. Hieruit kan vaststaan, wat het is, dat een grote steen op de mond van
de put was.
Hemelse
Verborgenheden
Genesis
hoofdstuk 29
.………………………………………………….……………………………………………………
Digitale uitgave Swedenborg
Boekhuis 2015 – www.swedenborg.nl HV pag. 1532
3770. En derwaarts werden al de kudden verzameld; dat dit
betekent, dat alle Kerken en haar leerstellige dingen daaruit zijn, blijkt uit
de betekenis van de kudden, namelijk de Kerken en ook de leerstellige dingen
die van de Kerken zijn, waarover de nrs. 3767, 3768;
en dat deze vanuit het Woord zijn, wordt aangeduid door derwaarts verzameld
worden.
3771. En zij wentelden de steen van boven de mond van de put; dat
dit betekent, dat zij het ontsloten, blijkt uit wat eerder in nr. 3769 is
gezegd over de betekenis van de grote steen op de mond van de put, namelijk dat
het Woord gesloten was; hieruit blijkt dat ‘zij wentelden de steen van boven de
mond van de put’ wil zeggen dat zij het ontsloten.
3772. En drenkten het kleinvee; dat dit betekent dat daaruit de
leer is, blijkt uit de betekenis van drenken of doen drinken, namelijk
onderrichten, waarover de nrs. 3069, 3768; en uit de
betekenis van het kleinvee, namelijk degenen die in de goede en ware dingen van
het geloof zijn, waarover de nrs. 343, 3767, zo is
dus drenken, onderrichten vanuit het Woord, en dus de Leer.
3773. En legden de steen weer op de mond van de put tot zijn plaats;
dat dit betekent dat het intussen gesloten was, staat vast uit wat over de
steen op de mond van de put, is gezegd, nrs. 3769,
3771. Hiermee, namelijk dat het Woord voor de Kerken ontsloten is, en daarna
dat het gesloten is, is het als volgt gesteld; in het begin wanneer een Kerk
wordt ingesteld, is het Woord eerst voor hen gesloten, maar daarna wordt het,
terwijl de Heer daarin dus zo de voorziening treft, ontsloten en daaruit leren
zij dat de gehele leer wordt gegrondvest op deze twee geboden: dat men de Heer
boven alles moet liefhebben en de naaste zoals zichzelf; wanneer men deze twee
geboden als einddoel heeft, dan is het Woord ontsloten, want de gehele Wet en
alle Profeten, dat wil zeggen, het gehele Woord, hangen dermate daarvan af, dat
alle dingen daaruit zijn, en wel zó, dat alle dingen daarop betrekking hebben;
en omdat zij dan in de beginselen van het ware en goede zijn, worden zij
verlicht in de afzonderlijke dingen die zij in het Woord zien, want de Heer is
dan door de engelen bij hen en leert hen, hoewel zij het niet weten en leidt
hen ook in het leven van het ware en goede; dit kan ook duidelijk zijn uit alle
Kerken, dat zij zodanig zijn geweest in haar kindsheid en dat zij de Heer
hebben vereerd vanuit de liefde en de naaste van harte hebben liefgehad; maar
in de loop van de tijd verwijderden de Kerken zich van deze twee geboden en
bogen van het goede van de liefde en van de naastenliefde af tot die dingen die
van het geloof worden genoemd, dus van het leven tot de leer en voor zoveel als
dit gebeurt, voor zoveel wordt het Woord gesloten; dit is het wat door deze
woorden in de innerlijke zin wordt aangeduid ‘Ziet, een put in het veld, en
ziet, daar drie kudden van kleinvee daarnaast nederliggende,
omdat zij vanuit die put de kudden drenkten en een grote steen op de mond van
de put. En derwaarts werden al de kudden verzameld en zij wentelden de steen
van boven de mond van de put en drenkten het kleinvee en legden de steen weer
op de mond van de put tot zijn plaats’.
3774. vers 4-6. En Jakob zei tot
hen: Mijn broeders, vanwaar zijt gij; en zij zeiden:
Van Haran zijn wij. En hij zei tot hen: Kent gij Laban, de zoon van Nahor; en zij
zeiden: Wij kennen. En hij zei tot hen: Heeft hij vrede; en zij zeiden: Vrede;
en ziet, Rachel, zijn dochter, komt met het kleinvee.
Jakob zei tot hen,
betekent het ware van het goede; mijn broeders, vanwaar zijt
gij, betekent de naastenliefde, van welke oorsprong is zij daar; en zij zeiden:
Van Haran zijn wij, betekent vanuit het goede van
gemeenschappelijke stam; en hij zei tot hen: Kent gij Laban,
de zoon van Nahor, betekent, of zij het goede van
deze stam hebben; en zij zeiden: Wij kennen, betekent het bevestigende; en hij
zei tot hen: Heeft hij vrede, betekent, is het niet vanuit het rijk van de
Heer; en zij zeiden: Vrede, betekent het bevestigende; en ziet, Rachel zijn
dochter, betekent de aandoening van het innerlijk ware; komt met het kleinvee,
betekent de innerlijke leerstellige dingen.
3775. Jakob zei tot hen; dat dit het
ware van het goede betekent, staat vast uit de uitbeelding van Jakob, namelijk het Goddelijk Natuurlijke van de Heer,
waarover eerder; omdat alle en de afzonderlijke dingen, waar dan ook, op het
goede en ware betrekking hebben, nrs. 3166, 3513,
3519, hebben de dingen die in het natuurlijke zijn dat dus ook en omdat het
goede en ware in het natuurlijke, wanneer de mens wordt wederverwekt,
in het begin in een andere staat is dan in de voortgang en aan het einde, wordt
dus door Jakob het natuurlijke uitgebeeld ten aanzien
van het ware en goede overeenkomstig de staat, hier ten aanzien van het ware
van het goede; maar die verschillende dingen waar zij zich ook bevinden,
afzonderlijk uiteenzetten, zou gelijk staan met die dingen in het duister
brengen, vooral bij hen die geen duidelijke voorstelling over het ware en het
goede hebben en nog minder over het ware waardoor het goede is en over het ware
dat vanuit het goede is.
3776. Mijn broeders, vanwaar zijt gij;
dat dit de naastenliefde betekent, van welke oorsprong zij daar is, staat vast
uit de betekenis van de broeders, namelijk zij die in het goede zijn en vandaar
het goede zelf zijn, dus de naastenliefde, nrs. 367,
2360, 3303, 3459; en uit de betekenis van ‘vanwaar zijt
gij’, namelijk van welke oorsprong.
Hieruit blijkt ook dat de dingen die in de zin van de letter
dingen van een vraag zijn en datgene wat tot personen bepaald is, in de
innerlijke zin in een idee vallen, dat niet tot iemand bepaald is; want de
historische dingen van de letter vallen weg in de hemel bij de engelen, wanneer
die de mens verlaten en de hemel binnengaan; hieruit kan blijken hoe het
gesteld is met de vraag van Jakob tot de mannen van Haran: ‘Mijn broeders, vanwaar zijt
gij’, namelijk dat het betekent, van welke oorsprong is de naastenliefde daar.
Hiermee is het als volgt gesteld: de naastenliefde die in de
uiterlijke vorm als naastenliefde verschijnt, is niet altijd de naastenliefde
in de innerlijke vorm; aan het einddoel wordt onderkend van welke aard zij is
en vanwaar zij is; een naastenliefde die ontstaat vanuit een einddoel ter wille
van zich of ter wille van de wereld, is niet de naastenliefde in de innerlijke
vorm, ja, zij mag zelfs ook geen naastenliefde worden genoemd; maar de
naastenliefde die ontstaat vanuit het einddoel ter wille van de naaste, ter
wille van het algemeen welzijn, ter wille van de hemel en dus zo ter wille van
de Heer, is de naastenliefde zelf en heeft in zich de aandoening om van harte
wel te doen en vandaar het verkwikkelijke van het leven en dit wordt in het
andere leven het gezegende.
Het is van het grootste belang om dit te weten, opdat de mens
zal weten wat het rijk van de Heer in zich is.
Over het onderzoek naar deze naastenliefde, of wat hetzelfde
is, naar dit goede, wordt in deze verzen nu gehandeld; en hier wordt eerst
gevraagd van welke oorsprong de naastenliefde daar is, wat wordt aangeduid door
‘mijn broeders, vanwaar zijt gij’.
3777. En zij zeiden: Van Haran zijn
wij; dat dit betekent, vanuit het goede van gemeenschappelijke stam, blijkt uit
de betekenis van Haran, namelijk het zijdelings
verwante goede van gemeenschappelijke stam, waarover nr. 3612.
3778. En hij zei tot hen: Kent gij Laban,
de zoon van Nahor; dat dit betekent of zij het goede
van deze stam hebben, staat vast uit de uitbeelding van Laban,
namelijk het zijdelings verwante goede van gemeenschappelijke stam, zie de nrs. 3612, 3665; en uit de uitbeelding
van Nahor, namelijk die gemeenschappelijke stam, waaruit het
goede is dat Laban uitbeeldt; dat kennen in de
innerlijke zin is, daaruit zijn, blijkt uit het verband.
Hoe het gesteld is met de uitbeelding van het zijdelings
verwante goede door Nahor, Bethuël
en Laban, moet in het kort worden gezegd; Therach, die de vader van drie zonen was, namelijk van
Abraham, Nahor en Haran,
(Genesis 11:27) beeldt de gemeenschappelijke stam uit waaruit de Kerken zijn; Therach zelf was weliswaar een afgodendienaar, maar de
uitbeeldende dingen betreffen niet de persoon, maar de zaak, zie nr. 1361; en
omdat de uitbeeldende Joodse Kerk met Abraham inzette en bij zijn nakomelingen
uit Jakob werd ingesteld, trekt Therach
en zijn drie zonen de uitbeelding van de Kerken aan; Abram
trekt de uitbeelding van de echte Kerk aan, hoedanig zij is bij degenen die het
Woord hebben; maar Nahor, zijn broeder, trekt de
uitbeelding van de Kerk aan hoedanig die is bij de natiën die het Woord niet
hebben; dat de Kerk van de Heer over het gehele aardrijk is verspreid en dat
zij ook is onder de natiën die in naastenliefde leven, blijkt uit wat hier en
daar over de natiën werd getoond; vandaar nu is het dat door Nahor, zijn zoon Bethuël en diens
zoon Laban het zijdelings verwante goede van
gemeenschappelijke stam wordt uitgebeeld, dat wil zeggen het goede waarin
degenen zijn die van de Kerk van de Heer bij de natiën zijn; dit goede
verschilt hierin van het goede van de gemeenschappelijke stam in rechte lijn,
dat het geen echte ware dingen zijn die met hun goede worden verbonden, maar
dat het merendeels uiterlijke schijnbaarheden zijn, die zinsbegoochelingen
worden genoemd, want zij hebben het Woord niet waaruit zij verlicht kunnen
worden; weliswaar is het goede in zijn wezen enig, maar het neemt het hoedanige aan van de ware dingen die daarin geplant worden;
daarvandaan komen de verschillen; de ware dingen die aan de natiën als waar
verschijnen, zijn in het algemeen dat zij de een of andere god vereren, van wie
zij hun goede vragen en aan wie zij dat toeschrijven; en zolang als zij in de
wereld leven, weten zij niet dat die God de Heer is; en eveneens dat zij hun
God onder beelden, die zij heilig houden, aanbidden en nog tal van andere
dingen meer; toch verhinderen deze dingen niet, dat zij evengoed als de
christenen gezaligd kunnen worden, als zij maar in de liefde tot hun God en in
de liefde jegens de naaste leven; want zo zijn zij in het vermogen om in het
andere leven de innerlijke dingen op te nemen, zie de nrs.
932, 1032, 1059, 2049, 2051, 2284, 2589 tot 2604, 2861, 2863, 3263.
Hieruit blijkt wat er onder het zijdelings verwante goede van
gemeenschappelijke stam wordt verstaan; dat door Nahor
diegenen buiten de Kerk worden uitgebeeld, die in broederschap vanuit het goede
zijn, zie de nrs. 2863, 2864, 2868; dat door Bethuël het goede van de natiën van de eerste klasse wordt
uitgebeeld, nrs. 2865, 3665; en door Laban de aandoening van het uiterlijk of lichamelijk goede
en eigenlijk het zijdelings verwante goede van gemeenschappelijke stam, nrs. 3612, 3665.
Met dit goede is het zo gesteld, dat het de mens allereerst
als middel van dienst is om zich het geestelijk goede te verwerven, want het is
lichamelijk uiterlijk en vanuit uiterlijke schijnbaarheden, die in zich
schijnbaarheden zijn; in de knapenjaren erkent de mens niets anders voor waar
en goed en hoewel het hem geleerd wordt wat het innerlijke goede en ware is,
heeft hij er toch geen andere dan een lichamelijke voorstelling van; en omdat
de eerste voorstelling zodanig is, is daarom een zodanig goede en ware het
eerste middel waardoor de innerlijke ware en goede dingen worden binnengeleid;
het is deze verborgenheid die hier door Jakob en Laban wordt uitgebeeld.
3779. En zij zeiden: Wij kennen; dat dit het bevestigende
betekent, kan zonder ontvouwing duidelijk zijn.
3780. En hij zei tot hen: Heeft hij vrede; dat dit betekent, is
het niet vanuit het rijk van de Heer, namelijk het goede, blijkt uit de betekenis
van de vrede, waarover hierna; in de historische zin wordt ten aanzien van Laban gevraagd of hij vrede heeft, maar in de innerlijke
zin ten aanzien van het goede dat door Laban wordt
uitgebeeld; dat Laban het zijdelings
verwante goede van gemeenschappelijke
stam is, dat wil zeggen, hoedanig het bij de natiën is die in de
gemeenschappelijke Kerk, dat wil zeggen, in het rijk van de Heer zijn, zie
eerder in nr. 3778; hieruit blijkt wat door die woorden ‘is het niet vanuit het
rijk van de Heer’ wordt aangeduid.
Wat de vrede betreft, die betekent in de hoogste zin de Heer
Zelf, en vandaar in de innerlijke zin Zijn Rijk; en de vrede is het Goddelijke
van de Heer dat het meest van binnen het goede aandoet waarin degenen zijn die
daar zijn; dat dit door de vrede in het Woord wordt aangeduid, kan uit tal van
plaatsen vaststaan, zoals bij Jesaja: ‘Een Knaap
is ons geboren, een Zoon is ons gegeven, op wiens schouder de heerschappij, en
Zijn Naam zal genoemd worden: Wonderlijk, Raad, God, Held, Vader der
eeuwigheid, Vorst des vredes: van het
vermenigvuldigende van de heerschappij en van de vrede zal geen einde zijn op
de troon van David en op Zijn rijk’, (Jesaja
9:5,6); waar Vorst des vredes duidelijk voor de Heer
en vermenigvuldigende de heerschappij en de vrede, voor diegenen die in Zijn
rijk zijn, dus voor het rijk zelf.
Bij dezelfde: ‘Het werk der gerechtigheid zal vrede zijn
en de arbeid der gerechtigheid rust en zekerheid tot in het eeuwige; en Mijn
volk zal in een habitakel des vredes
wonen’, (Jesaja 32:17,18) daar wordt over het
rijk van de Heer gesproken, waar vrede, rust en zekerheid op elkaar volgen; het
habitakel des vredes voor
de hemel.
Bij dezelfde: ‘De engelen des vredes
wenen bitterlijk; de paden zijn verwoest, die over de weg gaat, heeft
opgehouden’, (Jesaja 33:7,8); engelen des vredes voor hen die in het rijk van de Heer zijn, dus voor
het rijk zelf en in de hoogste zin voor de Heer; de paden zijn verwoest en die
over de weg gaat, heeft opgehouden, betekent dat nergens meer het ware is; dat
paden en wegen de ware dingen zijn, zie de nrs. 627,
2333.
Bij dezelfde: ‘Hoe verkwikkelijk zijn op de bergen de
voeten van degenen die het goede boodschapt, die de vrede doet horen, zeggende
tot Zion, Uw God regeert’, (Jesaja
52:7);
die het goede boodschapt en de vrede doet horen, voor het
rijk van de Heer.
Bij dezelfde: ‘De bergen zullen wijken en de heuvelen
zullen heen bewogen worden, maar Mijn Barmhartigheid zal van met u niet wijken
en het verbond van Mijn vrede zal niet heen bewogen worden’, (Jesaja 54:10).
Bij dezelfde: ‘De weg des vredes
hebben zij niet gekend en er is ook geen gericht in hun gangen’, (Jesaja 59:8).
Bij Jeremia: ‘Ik zal Mijn vrede
wegrapen van met dit volk, gezegde van Jehovah, de erbarming en de barmhartigheid’, (Jeremia
16:5).
Bij dezelfde: ‘De schaapskooien des vredes
zijn verwoest, vanwege de gloed van Jehovah’, (Jeremia 25:37).
Bij dezelfde: ‘De profeet die profeteert van vrede,
wanneer het woord van de profeet komt, zal als profeet gekend worden, dat Jehovah hem gezonden heeft’, (Jeremia
28:9).
Bij dezelfde: ‘Ik ken de gedachten welke Ik over u denk,
gezegde van Jehovah, gedachten des vredes’, (Jeremia 29:11).
Bij Haggaï: ‘De heerlijkheid van
dit latere huis zal groter zijn dan van het vorige, want in deze plaats zal Ik
vrede geven’, (Haggaï 2:10).
Bij Zacharia: ‘Zij zullen een
zaad des vredes zijn, de wijnstok zal zijn vrucht
geven en de aarde zal haar inkomen geven en de hemelen zullen hun dauw geven’,
(Zacharia 8:12).
Bij David: ‘Bewaar de ongereptheid en zie het rechte,
omdat het laatste voor de man is vrede’, (Psalm 37:37).
Bij Lukas: ‘Jezus tot de discipelen: In wat huis gij zult
ingaan, zegt eerst ‘vrede zij dezen huize’; en indien aldaar een zoon des vredes mocht geweest zijn, zo zal uw vrede op hem rusten;
maar indien niet, zo zal hij op u wederkeren’, (Lukas 10:5,6).
Bij Johannes: ‘Vrede laat Ik u, Mijn vrede geef Ik u; niet
gelijk de wereld geeft, geef Ik u’, (Johannes 14:27).
Bij dezelfde: ‘Jezus
zei: Deze dingen heb Ik tot u gesproken, opdat gij in Mij vrede hebt’,
(Johannes 16:33).
In al deze plaatsen betekent de vrede in de hoogste zin de
Heer; in de uitbeeldende zin Zijn rijk en het goede uit de Heer daar, dus het
Goddelijke dat invloeit in het goede of in de aandoeningen van het goede, dat
ook vanuit het binnenste de vreugden en de gelukzaligheden maakt; hieruit
blijkt wat er verstaan wordt onder deze woorden van de zegen:
‘Jehovah zal Zijn aangezichten tot
u verheffen en zal u vrede geven’, (Numeri 6:26);
en wat onder de van oudsher gebruikelijke begroeting: ‘Vrede
zij ulieden’; en onder dezelfde, door de Heer tot
de apostelen gezegd, (Johannes 20:19,21,26); zie ook de nrs.
92, 93, 1726, 2780, 3170, 3696.
3781. En zij zeiden: Vrede; dat dit het bevestigende betekent,
kan zonder verklaring duidelijk zijn, want het is een beamend antwoord.
3782. En ziet, Rachel, zijn dochter; dat dit de aandoening van
het innerlijk ware betekent, staat vast uit de uitbeelding van Rachel, namelijk
de aandoening van het innerlijk ware; en van Lea, namelijk de aandoening van
het uiterlijk ware, waarover hierna.
3783. Komt met het kleinvee; dat dit de innerlijke leerstellige
dingen betekent, staat vast uit de betekenis van het kleinvee, namelijk de Kerk
en ook de leerstellige dingen, waarover de nrs. 3767,
3768, 3772; hier de innerlijke leerstellige dingen, omdat het van Rachel wordt
gezegd, dat zij kwam met het kleinvee.
3784. vers 7,8. En hij zei: Ziet, nog is de dag groot, het is
niet tijd het vee te verzamelen; drenkt het kleinvee en gaat, weidt.
En zij zeiden: Wij kunnen niet totdat al de kudden verzameld
worden en zij de steen van boven de mond van de put afwentelen en wij zullen
het kleinvee drenken.
Hij zei: Ziet, nog is de dag groot, betekent dat nu de staat
voortschrijdend is; het is niet tijd het vee te verzamelen, betekent dat de
goede en ware dingen van de Kerken en van de leerstellige dingen nog niet
bijeen zijn; drenkt het kleinvee, en gaat en weidt, betekent, toch onderricht
daaruit voor weinigen; en zij zeiden: Wij kunnen niet totdat al de kudden
verzameld worden, betekent, dat zij tezamen moeten zijn; en zij de steen van
boven de mond van de put afwentelen, betekent, dat zo dus de dingen die van het
Woord zijn worden onthuld; en wij zullen het kleinvee drenken, betekent, dat
zij dan worden onderricht.
3785. Hij zei: Ziet, nog is de dag groot; dat dit betekent, dat
nu de staat voortschrijdend is, staat vast uit de betekenis van de dag,
namelijk de staat, nrs. 23, 487, 488, 493, 2788,
3462; dat ‘ziet, nog groot’ het voortschrijdende is, blijkt uit het verband.
3786. Het is niet tijd het vee te verzamelen; dat dit betekent
dat de goede en ware dingen van de Kerken en van de leerstellige dingen nog
niet bijeen zijn, staat vast uit de betekenis van de tijd, namelijk de staat in
het algemeen, waarover de nrs. 2625, 2788, 2837,
3254, 3356; uit de betekenis van verzameld worden, namelijk bijeen zijn; en uit
de betekenis van het vee, namelijk in het algemeen de goede en ware dingen van
de Kerken en van de leerstellige dingen; dat het vee in het algemeen die dingen
betekent, is omdat de dieren de rituele dingen van de uitbeeldende Kerk en in
het Woord, de aandoeningen van het goede of van het ware zijn, zoals kan
vaststaan in de nrs. 45, 46, 142, 143, 246, 714, 715,
2679, 2979, 3203, 3502, 3508, 3510, 3665, 3699, 3701 is getoond.
Evenzo is het in het algemeen met de Kerk gesteld wanneer
deze wordt ingesteld; eerst zullen de leerstellige dingen van het goede en ware
bijeen zijn, want deze zijn het waarop de Kerk gebouwd wordt; de leerstellige
dingen hebben ook onder elkaar een verband en hebben
wederzijds betrekking
op elkaar; indien zij dan ook niet tevoren bijeen zijn, dan zal er een
onvolledigheid zijn en moeten de dingen die ontbreken door het redelijke van de
mens worden aangevuld; en hoe blind en vol hersenschimmen dit redelijke in de
geestelijke en de Goddelijke dingen is wanneer het vanuit zich gevolgtrekkingen
maakt, werd eerder hier en daar getoond; daarom is aan de Kerk het Woord
gegeven waarin alle leerstellige dingen van het goede en ware zijn; hierin is
het met de Kerk in het algemeen gesteld zoals in het bijzonder met de mens die
wordt wederverwekt, want deze is een Kerk in het
bijzonder; dat bij de mens tevoren de leerstellige dingen van het goede en
ware, die van de Kerk zijn, tezamen moeten zijn alvorens hij wordt wederverwekt, werd eerder gezegd; dit is het wat in de
innerlijke zin wordt aangeduid door ‘Ziet nog is de dag groot, het is niet tijd
het vee te verzamelen’.
3787. Drenkt het kleinvee, en gaat, weidt; dat dit betekent, toch
onderricht daaruit voor weinigen, staat vast uit de betekenis van het kleinvee
drenken, namelijk vanuit het Woord onderrichten, waarover nr. 3772; en uit de
betekenis van ‘gaat, weidt’ namelijk daaruit het leven en de leer; dat gaan het
leven is, zie de nrs. 3335, 3690; en dat weiden de
leer is, nr. 343 en in wat volgt; de verborgenheid die daarin schuilt, is deze,
dat het er weinigen zijn die het helemaal tot een volle staat brengen, waarover
nr. 2636 en die dus kunnen worden wederverwekt.
3788. En zij zeiden: Wij kunnen niet, totdat al de kudden
verzameld worden; dat dit betekent, dat zij tezamen moeten zijn, staat vast uit
de betekenis van verzameld worden, namelijk bijeen of tezamen zijn, nr. 3786;
en uit de betekenis van de kudden, namelijk de leerstellige dingen, waarover de
nrs. 3767, 3768; wat deze woorden behelzen, kan
vaststaan uit wat eerder in de nrs. 3786, 3787 werd
gezegd.
3789. En zij de steen van boven de mond van de put afwentelen;
dat dit betekent, dat zo de dingen die van het Woord zijn worden onthuld, staat
vast uit de betekenis van de steen afwentelen, namelijk onthuld worden,
waarover de nrs. 3769, 3771, 3773; en uit de
betekenis van de put, namelijk het Woord, waarover de nrs.
3424, 3765.
3790. En wij zullen het kleinvee drenken; dat dit betekent, dat
zij dan worden onderricht, staat vast uit de betekenis van het kleinvee
drenken, namelijk onderrichten, waarover de nrs.
3772, 3787; dit blijkt ook uit wat voorafgaat.
3791. vers 9-11. Nog was hij sprekende met hen en Rachel kwam
met het kleinvee hetwelk haar vader had, omdat zij een herderin was.
En het geschiedde, als Jakob Rachel
zag, de dochter van Laban, zijn moeders broeder, en
het kleinvee van Laban, zijn moeders broeder, en Jakob trad toe en wentelde de steen van boven de mond van
de put en drenkte het kleinvee van Laban, zijn
moeders broeder.
En Jakob kuste Rachel en hij hief
zijn stem op en weende.
Nog was hij sprekende met hen, betekent het denken toen; en
Rachel kwam met het kleinvee, betekent de aandoening van het innerlijk ware,
dat van de Kerk en van de leer is; hetwelk haar vader had, betekent vanuit het
goede ten aanzien van de oorsprong; omdat zij een herderin was, betekent dat de
aandoening van het innerlijk ware dat in het Woord is, leert; en het geschiedde
als Jakob Rachel zag, de dochter van Laban, zijn moeders broeder, betekent de erkenning van de
aandoening van dat ware, van welke oorsprong zij was; en het kleinvee van Laban, zijn moeders broeder, betekent de Kerk en de leer
daaruit; en Jakob trad toe en wentelde de steen van
boven de mond van de put, betekent dat de Heer vanuit het natuurlijk goede het
Woord onthulde ten aanzien van de innerlijke dingen; en hij drenkte het
kleinvee van Laban, zijn moeders broeder, betekent
het onderricht; en Jakob kuste Rachel, betekent de
liefde jegens de innerlijke ware dingen; en hij hief zijn stem op en weende,
betekent de gloed van de liefde.
3792. Nog was hij sprekende met hen; dat dit het denken toen
betekent, staat vast uit de betekenis van spreken in de historische gedeelten
van het Woord, namelijk denken, nrs. 2271, 2287,
2619; dat het toen was, is duidelijk, omdat het op dezelfde tijd was dat hij
met hen sprak, of wat hetzelfde is, ‘nog was hij sprekende met hen’, en Rachel
aankwam.
3793. En Rachel kwam met het kleinvee; dat dit de aandoening van
het innerlijk ware, dat van de Kerk en van de leer is, betekent, staat vast uit
de uitbeelding van Rachel, namelijk de aandoening van het natuurlijk ware; en
uit de betekenis van het kleinvee, namelijk de Kerk en ook de leer, nrs. 3767, 3768, 3783.
Opdat men zal weten hoe het gesteld is met de uitbeelding van
Rachel, namelijk de aandoening van het innerlijk ware en met Lea, namelijk de aandoening
van het uiterlijk ware, moet het in het kort worden gezegd: het natuurlijke dat
door Jakob wordt uitgebeeld, bestaat uit het goede en
het ware; en hierin, namelijk in het natuurlijke, moet evenals in alle en de
afzonderlijke dingen in de mens, ja zelfs in de gehele natuur, een huwelijk
zijn van het goede en het ware; zonder het huwelijk van het goede en het ware
wordt er niets voortgebracht; alle voortbrenging en uitwerking is daaruit; in
het natuurlijke bij de mens is, wanneer hij geboren wordt, het huwelijk van het
goede en ware niet, omdat alleen de mens niet in de Goddelijke orde wordt
geboren; er is weliswaar het goede van de onschuld en van de naastenliefde, dat
in de eerste kindsheid uit de Heer invloeit, maar er is niet enig ware, waarmee
dat goede gepaard kan worden; bij de voortgang in leeftijd wordt dit goede, dat
hem in de kindsheid uit de Heer werd ingeboezemd, naar de innerlijke dingen
toegetrokken en daar door de Heer gehouden, opdat daarmee de staten van het
leven die hij daarna aantrekt, getemperd worden; vandaar is het, dat de mens
zonder het goede van de kindsheid en eerste knapenjaren erger en wilder zou
zijn dan welk wild dier dan ook; wanneer dat goede van de kindsheid wordt
ingetrokken, volgt in het natuurlijke van de mens het boze op en treedt binnen,
waarmee zich het valse samenkoppelt en er vindt een verbinding en als het ware
een huwelijk van het boze en het valse bij hem plaats en opdat de mens gezaligd
zal worden, moet hij wederverwekt worden en het boze
in hem verwijderd worden en het goede uit de Heer ingeboezemd worden; en
overeenkomstig het goede dat hij opneemt, wordt hem het ware ingeboezemd, opdat
er een samenkoppeling of als het ware een huwelijk van het goede en het ware
zal plaatsvinden.
Dit is het wat door Jakob en door
zijn twee echtgenoten, namelijk Rachel en Lea, wordt uitgebeeld; Jakob trekt daarom nu de uitbeelding van het natuurlijke
goede aan en Rachel de uitbeelding van het ware; maar omdat alle verbinding van
het ware met het goede door aandoening plaatsvindt, is het de aandoening van
het ware dat met het goede moet worden samengekoppeld, en dit beeldt Rachel
uit; bovendien bestaat er in het natuurlijke, evenals in het redelijke, een
innerlijke en een uiterlijke; Rachel beeldt de aandoening van het innerlijk
ware uit en Lea de aandoening van het uiterlijk ware.
Laban die haar vader is
beeldt het goede van gemeenschappelijke stam uit, maar zoals gezegd, het
zijdelings verwante en dit goede is datgene dat in de zijlijn overeenstemt met
het ware van het redelijke, namelijk Rebekka, nrs. 3012, 3013, 3077; vandaar beelden de dochters vanuit
dat goede de aandoeningen in het natuurlijke uit, want deze zijn als dochters
uit dat goede als uit een vader; en omdat die aandoeningen met het natuurlijk
goede moeten worden samengekoppeld, beelden zij dus de aandoeningen van het
ware uit: de ene aandoening van het innerlijk ware, de andere de aandoening van
het uiterlijk ware.
Met de wederverwekking van de mens ten aanzien van zijn
natuurlijke is het net zo gesteld als met Jakob en
met beide dochters van Laban, Rachel en Lea; degene
die hier dus het Woord overeenkomstig de innerlijke zin kan zien en vatten,
ziet deze verborgenheid voor hem onthuld; maar geen ander kan dit zien dan
alleen hij die in het goede en ware is; de anderen kunnen, hoezeer zij ook doorvatting van dingen mogen hebben in wat tot het zedelijk
en burgerlijk leven behoort en als verstandige mensen verschijnen, niets van
dien aard tot aan de erkenning toe zien; want zij weten niet wat het goede en
het ware is, want het boze houden zij voor het goede en het valse voor het
ware; zodra dan ook het goede wordt genoemd, doet zich de idee van het boze
voor en wanneer het ware wordt genoemd, de idee van het valse; vandaar is het,
dat zij niets van inzicht hebben in deze dingen die in de innerlijke zin zijn
bevat, maar bij het eerste horen ervan, komen duisternissen opzetten die het
licht uitdoven.
3794. Hetwelk haar vader had; dat dit betekent, vanuit het goede
ten aanzien van de oorsprong, staat vast uit de uitbeelding van Laban die hier de vader is, namelijk het zijdelings
verwante van gemeenschappelijke stam, nrs. 3612,
3665, 3778 en ook uit de betekenis van de vader, namelijk het goede, waarover
nr. 3703.
3795. Omdat zij een herderin was, of zij was iemand die weidt;
dat dit betekent, dat de aandoening van het innerlijk ware dat in het Woord is,
leert, staat vast uit de betekenis van de herder of van iemand die weidt,
namelijk iemand die leidt en leert, nr. 343; en uit de uitbeelding van Rachel,
die hier ‘zij’ is, namelijk de aandoening van het innerlijk ware, waarover nr.
3793; dat het vanuit het Woord is, is omdat zij met het kleinvee tot de put
ging; dat de put het Woord is, zie nr. 3765; en bovendien is het de aandoening
van het innerlijk ware, die leert, want vanuit die aandoening is de Kerk een
Kerk en de herder een herder.
Dat de herder en degeen die weidt,
in het Woord diegenen betekent die leiden en onderwijzen, is omdat het kleinvee
degenen betekent die geleid en onderwezen worden, dus de Kerken en ook de leren
die van de Kerk zijn, nrs. 3767, 3768, 3783; dat de
herder en de kudde van kleinvee dit betekenen, is in de christelijke wereld
overbekend, want zo worden degenen genoemd die onderwijzen en onderwezen
worden; daarom wordt ervan afgezien dit uit het Woord te bevestigen.
3796. En het geschiedde als Jakob
Rachel zag, de dochter van Laban, zijn moeders
broeder; dat dit betekent de erkenning van de aandoening van dat ware, van
welke oorsprong die was, staat vast uit de betekenis van zien, namelijk hier
erkennen, zoals uit het verband blijkt; en uit de uitbeelding van Rachel,
namelijk de aandoening van het innerlijk ware, waarover nr. 3793; de dochter
van Laban, zijn moeders broeder, sluit de oorsprong
in, namelijk dat zij vanuit het zijdelings verwante goede was, dat in
broederschap verbonden was met het redelijk ware, uitgebeeld door Rebekka, de moeder van Jakob.
Met de aandoeningen van het ware en goede is het als volgt
gesteld: de echte aandoeningen van het ware en goede die de mens gewaarwordt,
zijn alle vanuit Goddelijke oorsprong, omdat zij uit de Heer zijn; maar
onderweg bij het neerdalen gaan zij in verschillende en uiteenlopende stromen
heen en vormen daar voor zich nieuwe oorsprongen, want zij worden naar gelang
zij in niet echte en verbasterde aandoeningen en in aandoeningen van het boze
en valse bij de mens vloeien, zo gevarieerd; in de uiterlijke vorm vertonen zij
zich vaak aan de echte gelijk, niettemin zijn zij in de innerlijke vorm
zodanig; de enige aanwijzing waaraan zij onderkend worden, is het doel; hebben
zij zich zelf of de wereld ten doel, dan zijn die aandoeningen niet echt,
hebben zij echter het goede van de naaste, het goede van de gezelschappen en
het goede van het vaderland en meer nog, het goede van de Kerk en het goede van
het rijk van de Heer ten doel, dan zijn zij echt, want dan zijn zij ter wille
van de Heer, want de Heer is in dat opgesomde goede; toch is het de zaak van
een wijze om de doelen bij zichzelf te kennen; soms schijnt het alsof de doelen
zelfzuchtig zijn, terwijl zij dat niet zijn, want de mens is zodanig dat hij in
elk ding afzonderlijk over zichzelf bespiegelt en wel uit zede en gewoonte;
maar als iemand de doelen bij zichzelf wil kennen, laat hij dan alleen maar
letten op het verkwikkelijke dat hij in zich gewaarwordt bij de lof en de roem
die men hem geeft en op het verkwikkelijke dat hij gewaarwordt bij een nut dat
is afgescheiden van hemzelf; indien hij dit laatste verkwikkelijke gewaarwordt,
dan is hij in de echte aandoening; hij moet ook op de verschillende staten
letten waarin hij is, want de staten zelf laten de gewaarwording zeer veel
variëren; dit kan de mens bij zichzelf uitvorsen, maar bij anderen kan hij dit
niet, want de doelen van de aandoeningen van eenieder zijn alleen aan de Heer
bekend; vandaar is het, dat de Heer heeft gezegd: Oordeelt niet, opdat gij niet
geoordeeld wordt; verdoemt niet, opdat gij niet verdoemd wordt’, (Lukas 6:37);
want duizend mensen kunnen in een gelijke aandoening ten aanzien van het ware
en goede schijnen en toch is eenieder in een ongelijke aandoening wat de
oorsprong betreft, dat wil zeggen, wat het doel betreft; dat het doel maakt dat
de aandoening zodanig is, namelijk dat zij echt of onecht of vals is, komt
daarvandaan dat het doel het leven van de mens zelf is, of wat hetzelfde is,
wat van zijn liefde is; wanneer het goede van de naaste, het algemeen welzijn,
het goede van de Kerk en het rijk van de Heer het doel is, dan is de mens wat
zijn ziel betreft, in het rijk van de Heer, dus bij de Heer, want het rijk van
de Heer is niets anders dan het rijk van doelen en nutten
ten behoeve van het goede van het menselijk geslacht, nr. 3645; de engelen zelf
die bij de mens zijn, zijn niet dan alleen in zijn doelen; voor zoveel als de
mens in zo’n doel is als waarin het rijk van de Heer is, voor zoveel scheppen
de engelen een welbehagen in hem en verbinden zij zich met hem als met een
broeder; voor zoveel echter de mens in een zelfzuchtig doel is, voor zoveel
treden de engelen terug en voor zoveel treden de boze geesten uit de hel toe,
want in de hel regeert geen ander doel; hieruit kan blijken van hoeveel belang
het is om uit te vorsen en te weten van welke oorsprong de aandoeningen zijn,
die men nergens anders vandaan kan kennen dan vanuit het doel.
3797. En het kleinvee van Laban, zijn
moeders broeder; dat dit betekent de Kerk en de leer daaruit, staat vast uit de
betekenis van het kleinvee, namelijk de Kerk en de leer, nrs.
3767, 3768, 3783.
Dat hier ook Laban zijn moeders
broeder wordt genoemd, komt omdat daarmee eveneens de erkenning wordt aangeduid
van welke oorsprong zij is, net als vlak hiervoor.
3798. En Jakob trad toe en wentelde de
steen van boven de mond van de put; dat dit betekent dat de Heer vanuit het
natuurlijk goede het Woord opende ten aanzien van de innerlijke dingen, staat
vast uit de uitbeelding van Jakob, namelijk het
Goddelijk Natuurlijke van de Heer, waarover eerder, hier ten aanzien van het
goede daar; en uit de betekenis van de steen wentelen van boven de mond van de
put, te weten het Woord openen ten aanzien van de innerlijke dingen, nrs. 3769, 3771, 3773, 3789.
Dat de hoogste innerlijke zin hier is dat de Heer vanuit het
natuurlijk goede het Woord heeft geopend ten aanzien van de innerlijke dingen,
is omdat door Jakob hier het goede in het natuurlijke
wordt uitgebeld, want Jakob trekt de uitbeelding van
het goede aan, omdat daaraan nu het ware moet worden toegevoegd door de
aandoening die Rachel uitbeeldt, zie de nrs. 3775,
3793 en dat vanuit het goede het Woord ten aanzien van de innerlijke dingen
ervan wordt geopend, nr. 3773; dat vanuit het goede het Woord wordt geopend, is
duidelijk; eenieder ziet vanuit de liefde waarin hij is, de dingen die van die
liefde zijn en de dingen die hij ziet, noemt hij ware dingen, omdat die bij hem
passen; in de liefde van eenieder is het licht van zijn leven, want de liefde
gedraagt zich als een vlam waaruit het licht komt; hoedanig dus de liefde of de
vlam is, zodanig licht van het ware heeft hij; zij die in de liefde van het
goede zijn, kunnen de dingen zien die van die liefde zijn, dus de ware dingen
die in het Woord zijn en deze voor zoveel en hoedanig zij in de liefde van het
goede zijn; want dan vloeit vanuit de hemel, dat wil zeggen, door de hemel uit
de Heer, het licht of het inzicht in; vandaar is het dat niemand, zoals eerder
werd gezegd, de innerlijke dingen van het Woord kan zien en erkennen dan alleen
degene die in het goede is ten aanzien van het leven.
3799. En hij drenkte het
kleinvee van Laban, zijn moeders broeder; dat dit het
onderricht betekent, staat vast uit de betekenis van het kleinvee drenken,
namelijk het onderricht, nr. 3772.
Dat hier voor de derde maal Laban,
zijn moeders broeder wordt genoemd, is omdat de oorsprong wordt aangewezen
waaruit het kleinvee en waaruit Rachel, dat wil zeggen, de leer en de
aandoening van het innerlijke ware, is.
3800. En Jakob kuste Rachel; dat dit
betekent de liefde jegens de innerlijke ware dingen, staat vast uit de
betekenis van kussen, namelijk de vereniging en de verbinding vanuit
aandoening, zie de nrs. 3573, 3574, dus de liefde,
omdat de liefde in zich bezien, de vereniging en de verbinding vanuit
aandoening is; en uit de uitbeelding van Rachel, namelijk de aandoening van het
innerlijk ware, waarover nr. 3793; hieruit blijkt dat door ‘Jakob
kuste Rachel’ de liefde jegens de innerlijk ware dingen wordt aangeduid.
3801. En hij hief zijn stem op en weende; dat dit de gloed van de
liefde betekent, staat vast uit de betekenis van de stem opheffen en wenen,
namelijk de gloed van de liefde, want het wenen behoort tot de bedroefdheid en
het behoort tot de liefde en het is van beide de hoogste graad.
3802. vers 12,13. En Jakob gaf
Rachel te kennen, dat hij de broeder van haar vader en dat hij de zoon van Rebekka was; en zij snelde heen en gaf het aan haar vader
te kennen.
En het geschiedde, als Laban de
tijding hoorde van Jakob, zijn zusters zoon en hij
snelde hem tegemoet en omhelsde hem en kuste hem en bracht hem tot zijn huis;
en hij vertelde Laban al die woorden.
Jakob gaf Rachel te
kennen, dat hij de broeder van haar vader was, betekent de verwantschap van het
goede dat Jakob is en van het goede dat Laban is; en dat hij de zoon van Rebekka
was, betekent de verbinding van de verwantschappen;
en zij snelde heen en gaf het aan haar vader te kennen, betekent de erkenning
door de innerlijke ware dingen; en het geschiedde als Laban
de tijding hoorde van Jakob, zijn zusters zoon,
betekent de erkenning van het verwante goede; en hij snelde hem tegemoet,
betekent de overeenkomst; en omhelsde hem, betekent de aandoening; en kuste
hem, betekent de inwijding; en hij bracht hem tot zijn huis, betekent, tot de
verbinding; en hij vertelde Laban al die woorden,
betekent vanuit de ware dingen.
3803. En Jakob
gaf Rachel te kennen dat hij de broeder van haar vader was; dat dit de
verwantschap van het goede dat Laban is, betekent,
staat vast vanuit de betekenis van ‘te kennen geven’, namelijk bekend maken;
uit de uitbeelding van Jakob, namelijk het goede,
waarover eerder; uit de uitbeelding van Rachel aan wie het bekend werd gemaakt,
namelijk de aandoening van het innerlijk ware, zie nr. 3793; uit de betekenis
van de broeder, die hier Jakob is, namelijk het
goede, nrs. 367, 2360, 3303, 3459; en uit de
betekenis van de vader, die hier Laban is, namelijk
eveneens het goede, nr. 3703; hieruit en uit het verband blijkt, dat door ‘Jakob gaf Rachel te kennen dat hij de broeder van haar
vader was’ de verwantschap van het goede dat Jakob is
en van het goede dat Laban is, wordt aangeduid; maar
de verwantschap zelf uiteenzetten en vandaar de verbinding van het ene en het
andere door de aandoening van het innerlijk ware, dat Rachel is, zou de zaak in
het duister brengen, omdat weinigen weten wat het goede van het natuurlijke is
en dat dit is onderscheiden van het goede van het redelijke en wat het
zijdelings verwante goede van gemeenschappelijk stam is en ook wat de
aandoening van het innerlijk ware is; wie zich hierover niet uit eigen
navorsing enig idee heeft verworven, verkrijgt uit een beschrijving een
vluchtig, zo al enig idee; want de mens neemt voor zoveel van anderen op als
hij, òf vanuit het eigene heeft, òf
door beschouwing van de zaak bij zich, voor zichzelf verwerft; de overige
dingen glijden voorbij.
(Digitale uitgave Swedenborg
Boekhuis 2015 – www.swedenborg.nl)
UpToDate 20233-2024