Hemelse
Verborgenheden
Genesis
hoofdstuk 29
‘Zoekt eerst het rijk Gods en Zijn
Gerechtigheid, en alle dingen zullen u toegeworpen worden.’ (Mattheüs 6:33).
GENESIS
NEGENENTWINTIGSTE HOOFDSTUK
3751.
Voorafgaand aan het vorige, 28ste hoofdstuk werd uiteengezet wat de Heer over
de laatste tijd van de Kerk bij, (Mattheüs 24:15-18) heeft voorzegd; nu moet
overeenkomstig het opgevatte plan, voorafgaand aan dit hoofdstuk worden
ontvouwd wat daar volgt in de verzen 19 tot en met 22, namelijk deze woorden:
‘Maar wee de in de baarmoeder dragenden of de zogenden in die dagen; doch bidt,
dat uw vlucht niet geschiede in de winter, noch op de sabbat. Want dan zal
grote verdrukking wezen, hoedanige niet is geweest van het begin der wereld tot
nu toe en ook niet zijn zal. En zo die dagen niet verkort werden, geen vlees
zou behouden worden; maar om der uitverkorenen wil zullen die dagen verkort
worden.’
3752.
Wat deze woorden betekenen, kan niemand ooit begrijpen, tenzij hij door de
innerlijke zin is verlicht; dat die woorden niet zijn gezegd over de
vernietiging van Jeruzalem, blijkt uit tal van dingen in dat hoofdstuk, zoals
hieruit: ‘Zo die dagen niet verkort werden, geen vlees zou behouden worden;
maar om der uitverkorenen wil zullen die dagen verkort worden’; en uit het
volgende: ‘Na de verdrukking dier dagen zal de zon verduisterd worden en de
maan zal haar schijnsel niet geven en de sterren zullen van de hemel vallen en
de krachten der hemelen zullen bewogen worden; en dan zal het teken van de Zoon
des Mensen verschijnen; en zij zullen de Zoon des Mensen zien, komende in de
wolken des hemels met kracht en heerlijkheid’, en uit andere plaatsen. Dat die
woorden ook niet zijn gezegd over de ondergang van de wereld, blijkt eveneens
uit tal van dingen in hetzelfde hoofdstuk, als uit hetgeen voorafgaat: ‘Die dan
op het huis is, kome niet af om iets uit zijn huis weg te nemen; en die op het
veld is, kere niet weder achterwaarts om zijn klederen weg te nemen’ en verder uit
het volgende dat nu is aangehaald: ‘Bidt, dat uw vlucht niet geschiede in de
winter noch op de sabbat’; en uit het volgende: ‘Dan zullen er twee op het veld
zijn, de een zal aangenomen en de ander zal verlaten worden; twee malenden, de
een zal aangenomen en de andere zal verlaten worden’. Maar het is duidelijk dat
zij gezegd zijn over de laatste tijd van de Kerk, dat wil zeggen, over haar
verwoesting; en daarvan wordt gezegd dat zij verwoest is, wanneer er geen
naastenliefde meer is.
3753.
Ieder die heilig over de Heer denkt en die gelooft dat het Goddelijke in Hem is
geweest en dat Hij vanuit het Goddelijke heeft gesproken, kan weten en geloven
dat die dingen evenals de overige die de Heer heeft geleerd en gesproken, niet
over één enkele natie werden gezegd, maar over het gehele menselijke geslacht
en niet over de wereldlijke staat, maar over de geestelijke staat ervan; en
eveneens dat de woorden van de Heer die dingen samenvatten die van Zijn rijk
zijn en van de Kerk zijn, want deze zijn Goddelijk en eeuwig. Wie zo gelooft,
komt tot de gevolgtrekking dat deze woorden: ‘Wee in de baarmoeder dragenden of
de zogenden in die dagen’ niet degenen betekenen die in de baarmoeder dragen en
zogen; en dat deze woorden ‘Bidt, dat uw vlucht niet geschiede in de winter,
noch op de sabbat’, niet een vlucht voor een wereldse vijand betekenen,
enzovoort.
3754.
In het voorafgaande werd gehandeld over de drie staten van het goede en ware in
de Kerk; hier wordt nu over de vierde staat gehandeld, die tevens de laatste
is; over de eerste staat, te weten, dat deze het begin was dat zij niet langer
zouden weten wat het goede en wat het ware is, maar daarover onder elkaar
zouden twisten, waaruit valsheden zouden voortkomen, zie nr. 3354. Over de
tweede staat, dat deze was dat zij het goede en ware zouden verachten en ook
verafschuwen en dat dus zo het geloof in de Heer de geest zou geven, in de
graden waarin de naastenliefde zou ophouden, zie nr. 3487, 3488. Over de derde
staat, dat deze was de verlating van de Kerk ten aanzien van het goede en ware,
zie nr. 3651, 3652. Over de vierde staat wordt nu hier gehandeld, te weten die
van de ontwijding van het goede en ware; dat die staat hier wordt beschreven,
kan vaststaan uit de afzonderlijke dingen daar in de innerlijke zin, die zodanig
is.
3755.
Maar wee de in de baarmoeder dragenden en de zogenden in die dagen, betekent
hen die doordrenkt zijn van het goede van de liefde in de Heer en van het goede
van de onschuld; ‘wee’ is een formule die het gevaar van de eeuwige verdoemenis
betekent; in de baarmoeder dragen, is het goede van de hemelse liefde
ontvangen; zogen is ook de staat van onschuld ontvangen; die dagen zijn de
staten waarin de Kerk dan is. Doch bidt, dat uw vlucht niet geschiede in de
winter, noch op de sabbat, betekent zich daarvan verwijderen, dat dit niet
overijld zal plaatsvinden in een staat van te grote koude en in een staat van
te grote hitte; de vlucht is het zich verwijderen van de staat van het goede
van de liefde en van de onschuld, waarover eerder; de vlucht in de winter is
het zich daarvan verwijderen in een staat van al te grote koude; er is koude
wanneer er voor die dingen een afkeer is, die door de eigenliefde wordt
veroorzaakt; de vlucht op de sabbat, is zich daarvan verwijderen in een staat
van al te grote hitte; de hitte is het uiterlijk heilige, terwijl van binnen de
liefde van zich en van de wereld is. Want dan zal grote verdrukking wezen,
hoedanige niet is geweest van het begin der wereld tot nu toe en ook niet zijn
za, betekent de opperste graad van verdraaiing en verwoesting van de Kerk ten
aanzien van het goede en ware, namelijk de ontwijding; want de ontwijding van
het heilige veroorzaakt de eeuwige dood en een veel zwaardere dan de overige
staten van het boze en des te zwaarder naarmate de goede en ware dingen die
ontwijd worden, innerlijker zijn; en omdat deze innerlijke dingen geopend en
bekend zijn in de christelijke Kerk, en zij ontwijd zijn, wordt gezegd dat er
dan grote verdrukking zal zijn, hoedanige niet is geweest van het begin der
wereld tot nu toe en ook niet zal zijn. En zo die dagen niet verkort werden,
geen vlees zou behouden worden; maar om der uitverkorenen wil zullen die dagen
verkort worden, betekenen de verwijdering van degenen die uit de Kerk zijn, van
de innerlijke goede en ware dingen, tot de uiterlijke, opdat toch diegenen
gezaligd kunnen worden die in het leven van het goede en ware zijn; door het
verkort worden van de dagen wordt de staat van de verwijdering aangeduid; door
het niet behouden worden van enig vlees, wordt aangeduid dat anders niemand
gezaligd zou kunnen worden; door de uitverkorenen worden diegenen aangeduid die
in het leven van het goede en ware zijn.
3756.
Dat dit de innerlijke zin van die woorden is, kan ten volle worden aangetoond,
dat met ‘haar in de baarmoeder dragen’ diegenen worden aangeduid die zich eerst
van het goede doordrenken; en dat door ‘haar die zogen’ diegenen worden
aangeduid die zich van de staat van de onschuld doordrenken; door de vlucht,
het zich daarvan verwijderen; door de winter de afkeer van die goede dingen ten
gevolge van de eigenliefde, die zich van de innerlijke dingen meester maakt; en
door de vlucht op de sabbat, de ontwijding, die plaatsvindt wanneer het heilige
in de uiterlijke dingen is en van binnen de liefde van zich en van de wereld;
omdat diezelfde woorden en dergelijke uitdrukkingen in wat volgt, hier en daar
voorkomen, zal daar vanuit de Goddelijke barmhartigheid van de Heer, worden
getoond dat de betekenis daarvan zodanig is.
3757.
Wat echter de ontwijding van het heilige is, weten weinigen, maar het kan
vaststaan uit wat eerder daarover is gezegd en getoond, namelijk, dat diegenen
kunnen ontwijden die weten en erkennen en zich doordrenken van het goede en het
ware, maar niet diegenen die niet hebben erkend en te minder zij die niet
weten, nrs. 593, 1008, 1010, 1059, 3398; dat zij die binnen de Kerk zijn zo de
heilige dingen kunnen ontwijden, maar niet zij die daar buiten zijn, nr. 2051.
Dat degenen die van de hemelse Kerk zijn, de heilige goede dingen kunnen
ontwijden; zij die van de geestelijke Kerk zijn, de heilige ware dingen, nr.
3399. Dat daarom voor de Joden de innerlijke ware dingen niet werden ontsloten,
opdat zij ze niet zouden ontwijden, nr. 3398; dat de natiën het minst van allen
kunnen ontwijden, nr. 2051; dat de ontwijding een vermenging en verbinding is
van het goede en het boze en ook van het ware en het valse, nrs. 1001, 1003,
2426; en dit werd aangeduid door het eten van bloed, wat zo streng werd
verboden in de Joodse Kerk, nr. 1003; dat men daarom zoveel mogelijk van de
erkenning en het geloof van het goede en het ware wordt afgehouden, indien men
daarin niet kan blijven, nrs. 3398, 3402; en dat men dus in onwetendheid wordt
gehouden, nrs. 301-303; en dat ook vandaar de eredienst uiterlijk wordt, nrs.
1327, 1328. Dat de innerlijk ware dingen niet eerder worden onthuld dan wanneer
de Kerk is verwoest, omdat dan het goede en ware niet langer ontwijd kan
worden, nrs. 3398, 3399; dat de Heer daarom eerst toen in de wereld is gekomen,
nr. 3398; welk een groot gevaar uit de ontwijding van het heilige en van het
Woord voortkomt, nrs. 571, 582. GENESIS 29 : 1 – 35 1. En Jakob hief zijn
voeten op en hij ging tot het land der zonen van het oosten. 2. En hij zag en
ziet, een put in het veld, en ziet, daar drie kudden van kleinvee nevens dien
nederliggende, omdat zij uit die put de kudden drenkten; en een grote steen op
de mond van de put. 3. En derwaarts werden al de kudden verzameld en zij
wentelden de steen van boven de mond van de put en drenkten het kleinvee en legden
de steen weer op de mond van de put tot zijn plaats. 4. En Jakob zei tot hen:
Mijn broeders, vanwaar zijt gij; en zij zeiden: Van Haran zijn wij. 5. En hij
zei tot hen: Kent gij Laban, de zoon van Nahor; en zij zeiden: Wij kennen. 6.
En hij zei tot hen: Heeft hij vrede; en zij zeiden: Vrede; en zie, Rachel, zijn
dochter komt met het kleinvee. 7. En hij zei: Ziet, nog is de dag groot, het is
niet tijd het vee te verzamelen; drenkt het kleinvee, en gaat, weidt. 8. En zij
zeiden: Wij kunnen niet totdat al de kudden verzameld worden en zij de steen
van boven de mond van de put afwentelen en wij zullen het kleinvee drenken. 9.
Nog was hij sprekende met hen en Rachel kwam met het kleinvee dat haar vader
had, omdat zij een herderin was. 10. En het geschiedde, als Jakob Rachel zag,
de dochter van Laban, zijn moeders broeder en het kleinvee van Laban, zijn
moeders broeder en Jakob trad toe en wentelde
de steen van boven de mond van de put en drenkte het kleinvee van Laban,
zijn moeders broeder. 11. En Jakob kuste Rachel; en hij hief zijn stem op en
weende. 12. En Jakob gaf Rachel te kennen dat hij de broeder van haar vader en
dat hij de zoon van Rebekka was; en zij snelde heen en gaf het aan haar vader
te kennen. 13. En het geschiedde, als Laban de tijding hoorde van Jakob, zijn
zusters zoon en hij snelde hem tegemoet en omhelsde hem en kuste hem en bracht
hem tot zijn huis; en hij vertelde Laban al die woorden. 14. En Laban zei tot
hem: Voorwaar, gij zijt mijn been en mijn vlees; en hij woonde met hem een
maand der dagen. 15. En Laban zei tot Jakob: Omdat gij mijn broeder zijt en
zoudt gij mij om niet dienen; geef mij te kennen, wat zal uw loon zijn. 16. En
Laban had twee dochters, de naam van de grootste was Lea en de naam van de
kleinste was Rachel. 17. En de ogen van Lea waren zwak en Rachel was schoon van
vorm en schoon van aanblik. 18. En Jakob had Rachel lief en hij zei: Ik zal u
zeven jaren dienen voor Rachel, uw kleinste dochter. 19. En Laban zei: Het is
beter dat ik haar aan u geef, dan dat ik haar aan een andere man geef; blijf
met mij. 20. En Jakob diende voor Rachel zeven jaren; en zij waren in zijn ogen
als enige dagen in zijn liefde voor haar. 21. En Jakob zei tot Laban: Geef mijn
vrouw, omdat mijn dagen vervuld zijn en ik tot haar kome. 22. En Laban verzamelde
al de mannen der plaats en hij maakte een maaltijd. 23. En het geschiedde in de
avond en hij nam Lea zijn dochter en leidde haar tot hem en hij kwam tot haar.
24. En Laban gaf haar Zilpa, zijn dienstmaagd, aan Lea, zijn dochter, tot een
dienstmaagd. 25. En het geschiedde in de morgen, en ziet, zij was Lea, en hij
zei tot Laban: Wat is dit, dat gij mij gedaan hebt; heb ik niet voor Rachel met
u gediend en waarom hebt gij mij bedrogen? 26. En Laban zei: Niet geschiedt
alzo in onze plaats, te geven de kleinste voor de eerstgeborene. 27. Vervul
deze week en wij zullen u ook haar geven voor de dienst welke gij met mij nog
zeven andere jaren zult dienen. 28. En Jakob deed alzo en hij vervulde deze
week; en hij gaf hem Rachel, zijn dochter, hem tot een vrouw. 29. En Laban gaf
aan Rachel, zijn dochter, Bilha, zijn dienstmaagd, haar tot een dienstmaagd.
30. En hij kwam ook tot Rachel en hij had ook Rachel meer lief dan Lea; en hij
diende met hem nog zeven andere jaren. 31. En Jehovah zag, dat Lea gehaat was en
Hij opende haar baarmoeder en Rachel was onvruchtbaar. 32. En Lea ontving en
baarde een zoon en zij noemde zijn naam Ruben, omdat zij zei: Daar Jehovah mijn
verdrukking heeft gezien, omdat nu mijn man mij zal liefhebben. 33. En zij
ontving nog en baarde een zoon; en zij zei: Omdat Jehovah gehoord heeft, dat ik
gehaat was, en Hij heeft mij ook deze gegeven; en zij noemde zijn naam Simeon.
34. En zij ontving nog en baarde een zoon en zij zei: Nu zal ditmaal mijn man
aan mij kleven, omdat ik hem drie zonen gebaard heb; daarom noemde zij zijn
naam Levi. 35. En zij ontving nog en
baarde een zoon en zij zei: Ditmaal zal ik Jehovah belijden; daarom noemde zij
zijn naam Juda; en zij hield op van baren.
DE
INHOUD
3758.
In dit hoofdstuk wordt in de innerlijke zin door Jakob gehandeld over het
Natuurlijke van de Heer, hoe het goede van het ware daar verbonden werd met het
verwante goede uit Goddelijke oorsprong, namelijk Laban; eerst door de
aandoening van het uiterlijk ware, te weten Lea; en daarna door de aandoening
van het innerlijke ware, te weten Rachel.
3759.
Daarna wordt door de geboorte van de vier zonen van Jakob uit Lea in de hoogste
zin de opklimming vanuit het uiterlijk ware tot het innerlijk goede beschreven;
maar in de uitbeeldende zin wordt de staat van de Kerk beschreven, die zodanig
is, dat zij niet de innerlijk ware dingen die in het Woord zijn, erkent en
opneemt, maar alleen de uiterlijk ware dingen; en dat zij, omdat dit zo is, tot
de innerlijke opklimt volgens deze orde, dat zij eerst het ware heeft dat van
het geloof wordt genoemd; dan de betrachting volgens dat ware; daarna vanuit
deze de uitoefening van de naastenliefde; en tenslotte de hemelse liefde; deze
vier graden worden aangeduid door de vier zonen van Jakob uit Lea, namelijk
door Ruben, Simeon, Levi en Juda.
DE
INNERLIJKE ZIN
3760. vers 1. En Jakob hief zijn voeten op en
hij ging tot het land der zonen van het oosten. Jakob hief zijn voeten op,
betekent de verheffing van het natuurlijke; en hij ging tot het land der zonen
van het oosten, betekent tot de ware dingen van de liefde.
3761.
Jakob hief zijn voeten op; dat dit de verheffing van het natuurlijke betekent,
staat vast uit de betekenis van opheffen, namelijk de verheffing; en uit de
betekenis van de voeten, namelijk het natuurlijk, waarover hierna; de
verheffing die hier wordt aangeduid, is die waarover in dit hoofdstuk wordt
gehandeld, namelijk van het uiterlijk ware tot het innerlijk goede; in de
hoogste zin, hoe de Heer zijn Natuurlijke verhief tot aan het Goddelijke toe,
volgens de orde, door van het uiterlijk ware door graden tot het innerlijk
goede op te klimmen; en in de uitbeeldende zin, hoe de Heer het natuurlijke van
de mens, wanneer Hij hem wederverwekt, volgens een dergelijke orde, nieuw
maakt. Dat de mens die op volwassen leeftijd wordt wederverwekt voortgaat,
volgens de orde die in dit en in de volgende hoofdstukken in de innerlijke zin
is beschreven, is aan weinigen bekend; dit komt omdat weinigen daarover
nadenken en ook omdat weinigen heden ten dage wederverwekt kunnen worden; want
het zijn de laatste tijden van de Kerk, wanneer er niet langer enige
naastenliefde is en dus geen geloof meer is; en omdat dit zo is, weet men zelfs
niet wat het geloof is en vandaar weet men nog minder wat de naastenliefde is;
en waar deze dingen slechts alleen naar de woorden bekend zijn, maar naar het
wezen onbekend, is het daardoor dat gezegd werd dat weinigen kunnen nadenken
over de orde volgens welke de mens nieuw wordt of wederverwekt wordt en ook dat
weinigen wederverwekt kunnen worden.
Omdat hier over het natuurlijke wordt gehandeld en dit door Jakob wordt
uitgebeeld, wordt er niet gezegd dat hij ‘opstond’ en ging tot het land der
zonen van het oosten, maar dat hij zijn voeten ophief; het ene en het andere
betekent verheffing; dat opstaan dit betekent, zie de nrs. 2401, 2785, 2912,
2927, 3171. Dat hier wordt gezegd de voeten opheffen, gebeurt met betrekking
tot het natuurlijke, want de voeten betekenen het natuurlijke, zie de nrs.
2162, 3147; dat de voeten het natuurlijke of de natuurlijke dingen betekenen,
is vanuit de overeenstemming met de Grootste Mens, waarover nu aan het einde
van de hoofdstukken is gehandeld, in wie, namelijk in de Grootste Mens, zij die
tot de streek van de voeten behoren, diegenen zijn die in het natuurlijk licht
zijn en weinig in het geestelijk licht; vandaar is het ook, dat de dingen die
onderaan de voeten zijn, zoals de zool en de hiel, de laagste natuurlijke
dingen betekenen, zie nr. 259; en vandaar de schoen, die ook soms in het Woord
genoemd wordt, het lichamelijk natuurlijke, namelijk het laatste, nr. 1748.
3762.
En hij ging tot het land der zonen van het oosten; dat dit betekent tot de ware
dingen van de liefde, namelijk de verheffing daartoe, staat vast uit de betekenis
van het land der zonen van het oosten; dat Aram of Syrië het land der zonen van
het oosten werd genoemd, is duidelijk, omdat Jakob zich daarheen begaf, zie ook
nr. 3249; dat door Syrië in het algemeen de erkentenissen van het goede worden
aangeduid, werd in de nrs. 1232, 1234 aangetoond; maar in het bijzonder worden
door Aram Naharaim of door het ‘Syrië der rivieren’ de erkentenissen van het
ware aangeduid, nrs. 3051, 3664; hier wordt echter niet gezegd dat hij ging tot
Aram of Syrië, maar tot het land van de zonen van het oosten, opdat datgene
wordt aangeduid waarover in dit gehele hoofdstuk wordt gehandeld, namelijk de
opklimming tot de ware dingen van de liefde; ware dingen van de liefde worden
die ware dingen genoemd, die elders hemelse ware dingen zijn genoemd, want het
zijn de erkentenissen ten aanzien van de naastenliefde jegens de naaste en ten
aanzien van de liefde tot de Heer; in de hoogste zin, waarin over de Heer wordt
gehandeld, zijn het de ware dingen van de Goddelijke liefde; die ware dingen,
namelijk over de naastenliefde jegens de naaste en over de liefde tot de Heer,
moeten worden geleerd voordat de mens kan worden wederverwekt en zij moeten ook
erkend en geloofd worden; en voor zoveel zij worden erkend en geloofd en met
het leven doordrenkt, voor zoveel wordt de mens ook wederverwekt en voor zoveel
worden zij dan in het natuurlijke van de mens geplant, waarin zij zijn als in
hun aardbodem; eerst worden zij daarin geplant door het onderricht van de
ouders en de leermeesters, dan vanuit het Woord van de Heer, daarna vanuit
eigen bespiegeling over die dingen; maar daardoor alleen worden zij slechts in
het natuurlijke geheugen van de mens weggelegd en daar bij de erkentenissen
ondergebracht, niettemin worden zij niet erkend, geloofd en wordt men er niet
van doordrenkt, tenzij het leven dienovereenkomstig is, want dan komt de mens
in de aandoening en voor zoveel als hij in de aandoening krachtens het leven
komt, voor zoveel worden zij in zijn natuurlijke als in hun aardbodem geplant;
voor zover deze waarheden niet op deze manier worden ingeplant, zijn zij
weliswaar bij de mens, maar slechts in zijn geheugen, als iets wat men kent of
als een of ander historisch gegeven, dat tot niets anders van nut is dan dat
hij daarover kan spreken en daarmee naam maken en daardoor naam rijkdom en eer
verkrijgen; maar dan zijn zij niet ingeplant. Dat door het land van de zonen
van het oosten de ware dingen van de liefde worden aangeduid, dus de
erkentenissen van het ware die tot het goede dienen, kan vaststaan uit de
betekenis van de zonen, namelijk de ware dingen, waarover de nrs. 489, 491,
533, 1147, 2623; en uit de betekenis van het oosten, namelijk de liefde,
waarover de nrs.101, 1250, 3249; hun land is de aardbodem waarin zij zijn. Dat
de zonen van het oosten diegenen zijn die in de erkentenissen van het ware en
het goede zijn en dus in de ware dingen van de liefde, kan ook elders uit het
Woord vaststaan, zoals in het eerste Boek der Koningen: ‘De wijsheid van Salomo
werd vermenigvuldigd meer dan wijsheid
van al de zonen van het oosten en meer dan alle wijsheid van de Egyptenaren’,
(1 Koningen 4:30), waar door de wijsheid van de zonen van het oosten de
innerlijke erkentenissen van het ware en het goede worden aangeduid, dus
diegenen die daarin zijn; door de wijsheid van de Egyptenaren evenwel de
wetenschap van deze zelfde erkentenissen en die wetenschap is in een lagere
graad; dat door de Egyptenaren de wetenschappelijke dingen in het algemeen
worden aangeduid, zie de nrs. 1164, 1165, 1462. Bij Jeremia: ‘Alzo zei Jehovah:
Maakt u op, klimt op tegen Kedar, verwoest de zonen van het oosten; zij zullen
hun tenten en hun kudden van kleinvee nemen, hun gordijnen en al hun vaten en
hun kamelen’, (Jeremia 49:28); dat daar onder de zonen van het oosten diegenen
worden verstaan die in de erkentenissen van het goede en ware zijn, staat
daaruit vast dat zij hun tenten en kudden van kleinvee zullen nemen en verder
de gordijnen en al hun vaten, en ook hun kamelen; want door de tenten worden de
heilige dingen van het goede aangeduid, nrs. 414, 1102, 2145, 2152, 3312; door
de kudden van kleinvee de goede dingen van de naastenliefde, nrs. 343, 2566;
door de gordijnen de heilige ware dingen, nrs. 2576, 3478; door de vaten de
ware dingen van het geloof en de wetenschappelijke dingen, nrs. 3068, 3079;
door de kamelen de wetenschappelijke dingen in het algemeen, nrs. 3048, 3071,
3143, 3145; dus door de zonen van het oosten, degenen die daarin zijn, dat wil
zeggen die in de erkentenissen van het goede en ware zijn. Dat de wijzen uit de
oosterse streken, die tot Jezus kwamen toen Hij geboren werd, van diegenen
waren die ‘zonen van het oosten’ werden genoemd, kan hieruit vaststaan dat zij
in de erkentenis waren dat de Heer geboren zou worden en dat zij Zijn Komst
wisten uit de ster die aan hen in het oosten verscheen, waarover het volgende
bij Mattheüs: ‘Toen Jezus in Bethlehem van Judea geboren was, ziet, er kwamen
wijzen uit de oosterse streken te Jeruzalem, zeggende: Waar is de geboren
Koning der Joden, want wij hebben Zijn ster uit het oosten gezien en wij zijn
gekomen om Hem te aanbidden’, (Mattheüs 2:1,2); dat bij de zonen van het
oosten, die uit Syrië waren, een dergelijk profetische van oudsher heeft
bestaan, blijkt uit de profetie van Bileam ten aanzien van de Komst van de Heer,
bij Mozes: ‘Ik zie Hem en niet nu; Ik aanschouw Hem en niet nabij; een ster zal
opgaan uit Jakob en een scepter zal opstaan uit Israël’, (Numeri 24:17); dat
Bileam uit het land der zonen van het oosten of uit Syrië was, blijkt uit het
volgende bij Mozes: ‘Bileam uitte zijn uitspraak en hij zei: ‘Uit Syrië heeft
mij Balak toegeleid, uit de bergen van het oosten’, (Numeri 23:7); die wijzen
die tot Jezus kwamen toen Hij geboren werd, worden magiërs genoemd, maar zo
werden de wijzen toentertijd genoemd, als uit meerdere plaatsen blijkt, zoals
in, (Genesis 41:8; Exodus 7:11; Daniël 2:27; 4:6,7; 1 Koningen 4:30); en hier
en daar bij de profeten. Dat de zonen van het oosten in de tegenovergestelde
zin de erkentenissen van het boze en valse betekenen, dus diegenen die daarin
zijn, blijkt bij Jesaja: ‘De nijd van Efraïm zal wijken en de vijanden van Juda
zullen uitgeroeid worden; zij zullen vliegen op de schouder der Filistijnen
zeewaarts en zij zullen tezamen de zonen van het oosten beroven’, (Jesaja
11:13,14). Bij Ezechiël: ‘Tegen de zonen Ammons, ziet, Ik heb u overgeleverd
aan de zonen van het oosten tot een erfenis en zij zullen hun ordeningen in u
opstellen’, (Ezechiël 25:4,10). In het Boek Richteren: ‘Als Israël gezaaid had
en Midian klom op en Amalek en de zonen van het oosten, en zij klommen op over
hem’, (Richteren 6:3); Midian voor hen die in het valse zijn, omdat zij niet in
het goede van het leven zijn, nr. 3242; Amalek voor hen die in de valse dingen
zijn waarmee zij de ware dingen bestrijden, nr. 1679; de zonen van het oosten
voor hen die in de erkentenissen van het valse zijn.
3763.
vers 2,3. En hij zag, en ziet, een put in het veld, en ziet, daar drie kudden
van kleinvee, daarnaast nederliggende, omdat zij uit de put de kudden drenkten;
en een grote steen op de mond van de put.
En derwaarts werden al de kudden verzameld en zij wentelden de steen van
boven de mond van de put en drenkten het kleinvee en legden de steen weer op de
mond van de put tot zijn plaats. Hij zag, betekent de doorvatting; ziet, een
put, betekent het Woord; in het veld, betekent voor de Kerken; en ziet daar
drie kudden van kleinvee daarnaast nederliggende, betekent de heilige dingen
van de Kerken en van de leerstellige dingen; omdat zij uit die put de kudden
drenkten, betekent dat daaruit de wetenschap is; en een grote steen op de mond
van de put, betekent dat het gesloten was; en derwaarts werden al de kudden
verzameld, betekent dat alle Kerken en haar leerstellige dingen, daaruit zijn;
en zij wentelden de steen van boven de mond van de put, betekent dat zij het
ontsloten; en drenkten het kleinvee, betekent dat daaruit de Leer is; en legden
de steen weer op de mond van de put tot zijn plaats, betekent dat het intussen
gesloten was.
3764.
Hij zag, dat dit de doorvatting betekent, staat vast uit de betekenis van zien,
namelijk doorvatten, waarover in wat volgt van dit hoofdstuk bij vers 32, waar
over Ruben wordt gehandeld, die naar het woord ‘zien’ genoemd werd.
3765.
Ziet, een put; dat dit het Woord betekent, staat vast uit de betekenis van de
put, namelijk het Woord en ook de Leer vanuit het Woord, nrs. 2702, 3096, 3424;
het Woord wordt hier put genoemd, omdat over het natuurlijke wordt gehandeld,
dat in zich beschouwd, het Woord slechts naar de letterlijke zin bevat; maar
het Woord wordt bron genoemd, wanneer over het redelijke wordt gehandeld, waar
vanuit het Woord in de innerlijke zin kan worden doorvat.
3766.
In het veld; dat dit betekent voor de Kerken, staat vast uit de betekenis van
het veld, namelijk de Kerk ten aanzien van het goede, nr. 2971; de Kerk wordt
in het Woord aangeduid door land, door aardbodem en door veld, maar met een
verschil: dat het veld de Kerk is, komt omdat zij zoals een veld de zaden van
het goede en ware opneemt; want de Kerk heeft het Woord waaruit de zaden zijn;
vandaar is het ook dat al wat in het veld is, ook dat betekent wat van de Kerk
is, zoals het zaaisel, de oogst, het gewas dat op het veld staat, de tarwe, de
gerst en de overige dingen en ook deze met een verschil in betekenis.
3767.
En ziet, daar drie kudden van kleinvee daarnaast nederliggende; dat dit de
heilige dingen van de Kerken en van de leerstellige dingen betekent, staat vast
uit de betekenis van drie, te weten het heilige, waarover de nrs. 720, 901; uit
de betekenis van de kudden van kleinvee, namelijk die dingen die van de Kerk
zijn, dus de leerstellige dingen; in het bijzonder betekent het kleinvee
degenen die binnen de Kerk zijn en de goede dingen die van de naastenliefde en
de ware dingen die van het geloof zijn leren en zich daarvan doordrenken en dan
betekent de herder degene die deze dingen onderwijst; in het algemeen echter
betekent het kleinvee al diegenen die in het goede zijn, dus die tot de Kerk
van de Heer in het gehele aardrijk behoren; en omdat al diegenen door de leerstellige
dingen in het goede en ware worden binnengeleid, worden dus door het kleinvee
ook de leerstellige dingen aangeduid; want die dingen die maken dat de mens
zodanig zal zijn en de mens zelf die zodanig is, worden door hetzelfde woord in
de innerlijke zin verstaan; want het subject, dat de mens is, wordt verstaan
vanuit datgene waardoor hij mens is; vandaar is het, dat soms wordt gezegd dat
namen dingen betekenen en ook diegenen bij wie die dingen zijn, zoals Tyrus en
Zidon dat zij de erkentenissen van het goede en ware betekenen en ook degenen
die in de erkentenissen zijn; en dat Egypte de wetenschap betekent en Aschur de
redenering, maar dan worden diegenen verstaan die daarin zijn; evenzo in de
overige dingen; maar de spraak in de hemel bij de engelen vindt plaats door
dingen zonder de voorstelling van personen, dus door universele dingen; de
oorzaak hiervan is dat zij zo ontelbare dingen samenvatten, maar vooral vanwege hiervan, dat zij al het goede en ware
aan de Heer toeschrijven en niets aan zichzelf; vandaar zijn de ideeën van hun
spraak alleen maar tot de Heer bepaald; hieruit blijkt nu vanwaar het is dat
gezegd wordt dat het kleinvee de Kerken betekent en ook de leerstellige dingen.
Er wordt gezegd dat de kudden van kleinvee waren nederliggende naast de put,
omdat de leerstellige dingen vanuit het Woord zijn; dat de put het Woord is,
werd eerder in nr. 3765 gezegd.
3768.
Omdat zij uit die put de kudden drenkten; dat dit betekent dat daaruit de
wetenschap is, namelijk vanuit het Woord, staat vast uit de betekenis van de
put, namelijk het Woord, waarover eerder in nr. 3765; uit de betekenis van
drenken of doen drinken, te weten onderricht worden, waarover nr. 3069; en uit
de betekenis van de kudden, namelijk de wetenschap van de leerstellige dingen,
waarover eveneens hiervoor in nr. 3767; hieruit blijkt dat ‘uit de put drenkten
zij de kudden’ wordt aangeduid dat vanuit het Woord de wetenschap van de
leerstellige dingen van het goede en ware is. In deze dingen die over Jakob
volgen, wordt in de hoogste zin gehandeld over de Heer, hoe Hijzelf Zijn
Natuurlijke Goddelijk maakte en in dit hoofdstuk over de inwijding; daarom
wordt hier over het Woord en over de leer daaruit gehandeld; want door de leer
vanuit het Woord is er inwijding en wederverwekking; en omdat deze door de put
en door de drie kudden van kleinvee worden aangeduid, worden daarom deze dingen
historisch vermeld; en als zij die dingen niet betekenden, zouden zij van te
weinig gewicht zijn om in het Goddelijk Woord vermeld te worden; wat zij
behelzen, kan duidelijk zijn, namelijk dat alle wetenschap en leer van het
goede en ware vanuit het Woord is. De natuurlijke mens kan weliswaar weten en
ook doorvatten wat het goede en ware is, maar slechts het natuurlijk en
burgerlijk goede en ware, maar het geestelijk goede en ware kan hij niet weten;
dit zal vanuit openbaring en dus vanuit het Woord zijn; zo kan bijvoorbeeld de
mens vanuit het redelijke dat iedereen heeft, weten dat men de naaste dient
lief te hebben en dat men God moet vereren, maar hoe de naaste geliefd en hoe
God vereerd moet worden, kan hij niet dan vanuit het Woord weten, dus wat het
geestelijk goede en ware is; zoals dat het goede zelf, de naaste is, dus
degenen die in het goede zijn en dit overeenkomstig het goede waarin zij zijn;
en dat dus het goede de naaste is, omdat in het goede de Heer is en dat dus in
de liefde van het goede de Heer wordt liefgehad. Evenzo kunnen zij die het
Woord niet hebben, ook niet weten dat al het goede uit de Heer is en dat het
bij de mens invloeit en de aandoening van het goede maakt en dat die aandoening
de naastenliefde wordt genoemd; zij die het Woord niet hebben, kunnen ook niet
weten wie de God van het heelal is; dat het de Heer is, is voor hen verborgen,
terwijl toch het binnenste van de aandoening of van de naastenliefde en dus het
binnenste van het goede Hemzelf zal beogen; hieruit blijkt, wat het geestelijk
goede is, dat men nergens anders vandaan kan weten dan vanuit het Woord. Maar
wat de natiën betreft, zij kunnen het, zolang zij in de wereld zijn, weliswaar
niet weten, maar toch zijn zij, wanneer zij onder elkaar in wederzijdse
naastenliefde leven, vandaar in het vermogen om in het andere leven in zulke
dingen onderricht te kunnen worden; en dat zij ook gemakkelijk opnemen en
daarvan doordrenkt worden, zie de nrs. 2589 tot 2604.
3769.
En een grote steen op de mond van de put; dat dit betekent, dat het gesloten
was, namelijk het Woord, kan zonder ontvouwing duidelijk zijn. Het Woord wordt
gesloten genoemd, wanneer het alleen naar de zin van de letter wordt verstaan
en al wat daar staat voor het leerstellige wordt aangenomen; en nog meer is het
gesloten, wanneer die dingen voor leerstelligheden worden erkend die de
begeerten van de liefde van zich en van de wereld begunstigen, want vooral deze
wentelen een grote steen op de mond van de put, dat wil zeggen, sluiten het
Woord; en evenzo als men dan niet weet, wil
men ook niet weten dat er een of andere innerlijke zin wordt ontvouwd;
en ook vanuit de in de Kerk aanvaarde leerstellige dingen waarop men de gehele
letterlijke zin van het Woord door verschillende uitleggingen betrekt. Wat het
is, dat het Woord gesloten is, kan vooral uit de Joden blijken, die alle en de
afzonderlijke dingen volgens de letter verklaren en vandaar geloven dat zij boven
allen op de gehele aarde uitverkoren zijn en dat de Messias zal komen die hen
in het land Kanaän zal leiden en hen boven alle natiën en volken van de aarde
verheffen; want zij zijn in aardse en lichamelijke liefden, die zodanig zijn
dat zij het Woord ten aanzien van de innerlijke dingen geheel en al uitsluiten;
daarom weten zij ook nog niet of er enig hemels rijk is en of zij na de dood
zullen leven, wat de innerlijke mens is, zelfs niet eens dat er iets
geestelijks bestaat, te minder dat de Messias is gekomen om de zielen te
zaligen; dat het Woord voor hen gesloten is, kan voldoende hieruit blijken dat
zij, hoewel zij tussen de christenen leven, toch hoegenaamd niets van hun
leerstellige dingen opnemen, overeenkomstig deze woorden bij Jesaja: ‘Zeg tot dit
volk: Hoort horende en verstaat niet en ziet ziende en kent niet; maak het hart
van dit volk vet en maak zijn oren zwaar en bestrijk zijn ogen; en ik zei: Hoe
lang Heer; en Hij zei: Totdat de steden verwoest zijn, totdat er geen bewoner
zal zijn en de huizen, dat er geen mens zal zijn en de aardbodem verwoest zal
zijn tot verlating’, (Jesaja 6:9-11; Mattheüs 13:14,15; Johannes 12:40,41).
Want voor zoveel als de mens in de liefde van zich en van de wereld is en in de
begeerten ervan, zoveel wordt het Woord voor hem gesloten; want die liefden
hebben hem ten doel en dit doel steekt het natuurlijk schijnsel aan en dooft
het hemels licht uit, zodat zij scherp de dingen zien die van zich en van de
wereld zijn, maar niet in het minst de dingen die van de Heer en van Zijn rijk
zijn; en wanneer dit zo is, kunnen zij weliswaar het Woord lezen, maar vanuit
het doel om eer en schatten te bemachtigen of vanuit het doel om gezien te
worden, of vanuit een liefde en de daaruit aangenomen gewoonte of vanuit een
vroomheid, maar toch niet vanuit het doel om het leven te verbeteren; voor hen
is het Woord op verschillende wijze gesloten, voor sommigen zozeer, dat zij
geenszins iets anders willen weten dan wat hun leerstellige dingen
voorschrijven, hoe die ook mogen zijn; indien men bijvoorbeeld zou zeggen dat
aan Petrus niet de macht is gegeven om de hemel te openen en die te sluiten,
maar dat zij aan het geloof van de liefde gegeven is, dat door de sleutels van
Petrus wordt aangeduid, dan erkennen zij dat op geen enkele wijze, omdat de
liefde van zich en van de wereld in de weg staat; en indien iemand zou zeggen
dat de heiligen niet vereerd moeten worden, maar enig en alleen de Heer, nemen
zij ook dit niet op; indien iemand zou zeggen dat onder het brood en de wijn in
het Heilig Avondmaal de Liefde van de Heer jegens het gehele menselijke
geslacht en de wederkerige liefde van de mens tot de Heer wordt verstaan,
geloven zij dit evenmin; en indien iemand zou zeggen dat het geloof niets doet,
tenzij er het goede van het geloof, dat wil zeggen, de naastenliefde is, leggen
zij dit andersom uit; evenzo in overige dingen. Zij die zodanig zijn, kunnen
van het ware dat in het Woord is, hoegenaamd niets zien, maar blijven
hardnekkig in hun dogma; en zij willen zelfs niet eens horen dat er een
innerlijke zin is waarin de heiligheid en heerlijkheid van het Woord is; ja
zelfs, wanneer zij horen dat er een is, walgen zij van afkeer bij het horen
alleen al daarvan, zozeer is het Woord gesloten; terwijl toch het Woord zodanig
is, dat het tot in de hemel en door de hemel tot de Heer open is en alleen
gesloten is ten opzichte van de mens voor zoveel hij in de boze dingen van de
liefde van zich en van de wereld is, met betrekking tot de doelen van het leven
en in de beginselen van het valse daaruit. Hieruit kan vaststaan, wat het is,
dat een grote steen op de mond van de put was.
Hemelse
Verborgenheden
Genesis
hoofdstuk 29
.………………………………………………….……………………………………………………
Digitale uitgave Swedenborg Boekhuis 2015 –
www.swedenborg.nl HV pag. 1532
3770. En derwaarts werden al de kudden verzameld; dat dit
betekent, dat alle Kerken en haar leerstellige dingen daaruit zijn, blijkt uit
de betekenis van de kudden, namelijk de Kerken en ook de leerstellige dingen
die van de Kerken zijn, waarover de nrs. 3767, 3768; en dat deze vanuit het
Woord zijn, wordt aangeduid door derwaarts verzameld worden.
3771. En zij wentelden de steen van boven de mond van de put; dat
dit betekent, dat zij het ontsloten, blijkt uit wat eerder in nr. 3769 is
gezegd over de betekenis van de grote steen op de mond van de put, namelijk dat
het Woord gesloten was; hieruit blijkt dat ‘zij wentelden de steen van boven de
mond van de put’ wil zeggen dat zij het ontsloten.
3772. En drenkten het kleinvee; dat dit betekent dat daaruit de leer
is, blijkt uit de betekenis van drenken of doen drinken, namelijk onderrichten,
waarover de nrs. 3069, 3768; en uit de betekenis van het kleinvee, namelijk
degenen die in de goede en ware dingen van het geloof zijn, waarover de nrs.
343, 3767, zo is dus drenken, onderrichten vanuit het Woord, en dus de Leer.
3773. En legden de steen weer op de mond van de put tot zijn
plaats; dat dit betekent dat het intussen gesloten was, staat vast uit wat over
de steen op de mond van de put, is gezegd, nrs. 3769, 3771. Hiermee, namelijk
dat het Woord voor de Kerken ontsloten is, en daarna dat het gesloten is, is
het als volgt gesteld; in het begin wanneer een Kerk wordt ingesteld, is het
Woord eerst voor hen gesloten, maar daarna wordt het, terwijl de Heer daarin
dus zo de voorziening treft, ontsloten en daaruit leren zij dat de gehele leer
wordt gegrondvest op deze twee geboden: dat men de Heer boven alles moet
liefhebben en de naaste zoals zichzelf; wanneer men deze twee geboden als
einddoel heeft, dan is het Woord ontsloten, want de gehele Wet en alle
Profeten, dat wil zeggen, het gehele Woord, hangen dermate daarvan af, dat alle
dingen daaruit zijn, en wel zó, dat alle dingen daarop betrekking hebben; en
omdat zij dan in de beginselen van het ware en goede zijn, worden zij verlicht
in de afzonderlijke dingen die zij in het Woord zien, want de Heer is dan door
de engelen bij hen en leert hen, hoewel zij het niet weten en leidt hen ook in
het leven van het ware en goede; dit kan ook duidelijk zijn uit alle Kerken,
dat zij zodanig zijn geweest in haar kindsheid en dat zij de Heer hebben
vereerd vanuit de liefde en de naaste van harte hebben liefgehad; maar in de
loop van de tijd verwijderden de Kerken zich van deze twee geboden en bogen van
het goede van de liefde en van de naastenliefde af tot die dingen die van het
geloof worden genoemd, dus van het leven tot de leer en voor zoveel als dit
gebeurt, voor zoveel wordt het Woord gesloten; dit is het wat door deze woorden
in de innerlijke zin wordt aangeduid ‘Ziet, een put in het veld, en ziet, daar
drie kudden van kleinvee daarnaast nederliggende, omdat zij vanuit die put de
kudden drenkten en een grote steen op de mond van de put. En derwaarts werden
al de kudden verzameld en zij wentelden de steen van boven de mond van de put
en drenkten het kleinvee en legden de steen weer op de mond van de put tot zijn
plaats’.
3774. vers 4-6. En Jakob zei tot hen: Mijn broeders, vanwaar
zijt gij; en zij zeiden: Van Haran zijn wij. En hij zei tot hen: Kent gij
Laban, de zoon van Nahor; en zij zeiden: Wij kennen. En hij zei tot hen: Heeft
hij vrede; en zij zeiden: Vrede; en ziet, Rachel, zijn dochter, komt met het
kleinvee.
Jakob zei tot hen, betekent het ware van het goede; mijn broeders,
vanwaar zijt gij, betekent de naastenliefde, van welke oorsprong is zij daar;
en zij zeiden: Van Haran zijn wij, betekent vanuit het goede van
gemeenschappelijke stam; en hij zei tot hen: Kent gij Laban, de zoon van Nahor,
betekent, of zij het goede van deze stam hebben; en zij zeiden: Wij kennen,
betekent het bevestigende; en hij zei tot hen: Heeft hij vrede, betekent, is
het niet vanuit het rijk van de Heer; en zij zeiden: Vrede, betekent het
bevestigende; en ziet, Rachel zijn dochter, betekent de aandoening van het
innerlijk ware; komt met het kleinvee, betekent de innerlijke leerstellige
dingen.
3775. Jakob zei tot hen; dat dit het ware van het goede betekent,
staat vast uit de uitbeelding van Jakob, namelijk het Goddelijk Natuurlijke van
de Heer, waarover eerder; omdat alle en de afzonderlijke dingen, waar dan ook,
op het goede en ware betrekking hebben, nrs. 3166, 3513, 3519, hebben de dingen
die in het natuurlijke zijn dat dus ook en omdat het goede en ware in het
natuurlijke, wanneer de mens wordt wederverwekt, in het begin in een andere
staat is dan in de voortgang en aan het einde, wordt dus door Jakob het
natuurlijke uitgebeeld ten aanzien van het ware en goede overeenkomstig de
staat, hier ten aanzien van het ware van het goede; maar die verschillende
dingen waar zij zich ook bevinden, afzonderlijk uiteenzetten, zou gelijk staan
met die dingen in het duister brengen, vooral bij hen die geen duidelijke
voorstelling over het ware en het goede hebben en nog minder over het ware
waardoor het goede is en over het ware dat vanuit het goede is.
3776. Mijn broeders, vanwaar zijt gij; dat dit de naastenliefde
betekent, van welke oorsprong zij daar is, staat vast uit de betekenis van de
broeders, namelijk zij die in het goede zijn en vandaar het goede zelf zijn,
dus de naastenliefde, nrs. 367, 2360, 3303, 3459; en uit de betekenis van
‘vanwaar zijt gij’, namelijk van welke oorsprong.
Hieruit blijkt ook dat de dingen die in de zin van de letter
dingen van een vraag zijn en datgene wat tot personen bepaald is, in de
innerlijke zin in een idee vallen, dat niet tot iemand bepaald is; want de
historische dingen van de letter vallen weg in de hemel bij de engelen, wanneer
die de mens verlaten en de hemel binnengaan; hieruit kan blijken hoe het
gesteld is met de vraag van Jakob tot de mannen van Haran: ‘Mijn broeders,
vanwaar zijt gij’, namelijk dat het betekent, van welke oorsprong is de
naastenliefde daar.
Hiermee is het als volgt gesteld: de naastenliefde die in de
uiterlijke vorm als naastenliefde verschijnt, is niet altijd de naastenliefde
in de innerlijke vorm; aan het einddoel wordt onderkend van welke aard zij is
en vanwaar zij is; een naastenliefde die ontstaat vanuit een einddoel ter wille
van zich of ter wille van de wereld, is niet de naastenliefde in de innerlijke
vorm, ja, zij mag zelfs ook geen naastenliefde worden genoemd; maar de
naastenliefde die ontstaat vanuit het einddoel ter wille van de naaste, ter
wille van het algemeen welzijn, ter wille van de hemel en dus zo ter wille van
de Heer, is de naastenliefde zelf en heeft in zich de aandoening om van harte
wel te doen en vandaar het verkwikkelijke van het leven en dit wordt in het
andere leven het gezegende.
Het is van het grootste belang om dit te weten, opdat de mens
zal weten wat het rijk van de Heer in zich is.
Over het onderzoek naar deze naastenliefde, of wat hetzelfde
is, naar dit goede, wordt in deze verzen nu gehandeld; en hier wordt eerst
gevraagd van welke oorsprong de naastenliefde daar is, wat wordt aangeduid door
‘mijn broeders, vanwaar zijt gij’.
3777. En zij zeiden: Van Haran zijn wij; dat dit betekent, vanuit
het goede van gemeenschappelijke stam, blijkt uit de betekenis van Haran,
namelijk het zijdelings verwante goede van gemeenschappelijke stam, waarover
nr. 3612.
3778. En hij zei tot hen: Kent gij Laban, de zoon van Nahor; dat
dit betekent of zij het goede van deze stam hebben, staat vast uit de
uitbeelding van Laban, namelijk het zijdelings verwante goede van
gemeenschappelijke stam, zie de nrs. 3612, 3665; en uit de uitbeelding
van Nahor, namelijk
die gemeenschappelijke stam, waaruit het goede is dat Laban uitbeeldt; dat
kennen in de innerlijke zin is, daaruit zijn, blijkt uit het verband.
Hoe het gesteld is met de uitbeelding van het zijdelings
verwante goede door Nahor, Bethuël en Laban, moet in het kort worden gezegd;
Therach, die de vader van drie zonen was, namelijk van Abraham, Nahor en Haran,
(Genesis 11:27) beeldt de gemeenschappelijke stam uit waaruit de Kerken zijn;
Therach zelf was weliswaar een afgodendienaar, maar de uitbeeldende dingen
betreffen niet de persoon, maar de zaak, zie nr. 1361; en omdat de uitbeeldende
Joodse Kerk met Abraham inzette en bij zijn nakomelingen uit Jakob werd
ingesteld, trekt Therach en zijn drie zonen de uitbeelding van de Kerken aan;
Abram trekt de uitbeelding van de echte Kerk aan, hoedanig zij is bij degenen
die het Woord hebben; maar Nahor, zijn broeder, trekt de uitbeelding van de
Kerk aan hoedanig die is bij de natiën die het Woord niet hebben; dat de Kerk
van de Heer over het gehele aardrijk is verspreid en dat zij ook is onder de
natiën die in naastenliefde leven, blijkt uit wat hier en daar over de natiën
werd getoond; vandaar nu is het dat door Nahor, zijn zoon Bethuël en diens zoon
Laban het zijdelings verwante goede van gemeenschappelijke stam wordt
uitgebeeld, dat wil zeggen het goede waarin degenen zijn die van de Kerk van de
Heer bij de natiën zijn; dit goede verschilt hierin van het goede van de
gemeenschappelijke stam in rechte lijn, dat het geen echte ware dingen zijn die
met hun goede worden verbonden, maar dat het merendeels uiterlijke
schijnbaarheden zijn, die zinsbegoochelingen worden genoemd, want zij hebben
het Woord niet waaruit zij verlicht kunnen worden; weliswaar is het goede in
zijn wezen enig, maar het neemt het hoedanige aan van de ware dingen die daarin
geplant worden; daarvandaan komen de verschillen; de ware dingen die aan de
natiën als waar verschijnen, zijn in het algemeen dat zij de een of andere god
vereren, van wie zij hun goede vragen en aan wie zij dat toeschrijven; en
zolang als zij in de wereld leven, weten zij niet dat die God de Heer is; en
eveneens dat zij hun God onder beelden, die zij heilig houden, aanbidden en nog
tal van andere dingen meer; toch verhinderen deze dingen niet, dat zij evengoed
als de christenen gezaligd kunnen worden, als zij maar in de liefde tot hun God
en in de liefde jegens de naaste leven; want zo zijn zij in het vermogen om in
het andere leven de innerlijke dingen op te nemen, zie de nrs. 932, 1032, 1059,
2049, 2051, 2284, 2589 tot 2604, 2861, 2863, 3263.
Hieruit blijkt wat er onder het zijdelings verwante goede van
gemeenschappelijke stam wordt verstaan; dat door Nahor diegenen buiten de Kerk
worden uitgebeeld, die in broederschap vanuit het goede zijn, zie de nrs. 2863,
2864, 2868; dat door Bethuël het goede van de natiën van de eerste klasse wordt
uitgebeeld, nrs. 2865, 3665; en door Laban de aandoening van het uiterlijk of
lichamelijk goede en eigenlijk het zijdelings verwante goede van
gemeenschappelijke stam, nrs. 3612, 3665.
Met dit goede is het zo gesteld, dat het de mens allereerst
als middel van dienst is om zich het geestelijk goede te verwerven, want het is
lichamelijk uiterlijk en vanuit uiterlijke schijnbaarheden, die in zich
schijnbaarheden zijn; in de knapenjaren erkent de mens niets anders voor waar
en goed en hoewel het hem geleerd wordt wat het innerlijke goede en ware is,
heeft hij er toch geen andere dan een lichamelijke voorstelling van; en omdat
de eerste voorstelling zodanig is, is daarom een zodanig goede en ware het
eerste middel waardoor de innerlijke ware en goede dingen worden binnengeleid;
het is deze verborgenheid die hier door Jakob en Laban wordt uitgebeeld.
3779. En zij zeiden: Wij kennen; dat dit het bevestigende
betekent, kan zonder ontvouwing duidelijk zijn.
3780. En hij zei tot hen: Heeft hij vrede; dat dit betekent, is
het niet vanuit het rijk van de Heer, namelijk het goede, blijkt uit de
betekenis van de vrede, waarover hierna; in de historische zin wordt ten
aanzien van Laban gevraagd of hij vrede heeft, maar in de innerlijke zin ten
aanzien van het goede dat door Laban wordt uitgebeeld; dat Laban het zijdelings
verwante goede van
gemeenschappelijke stam is, dat wil zeggen, hoedanig het bij de natiën is die
in de gemeenschappelijke Kerk, dat wil zeggen, in het rijk van de Heer zijn,
zie eerder in nr. 3778; hieruit blijkt wat door die woorden ‘is het niet vanuit
het rijk van de Heer’ wordt aangeduid.
Wat de vrede betreft, die betekent in de hoogste zin de Heer
Zelf, en vandaar in de innerlijke zin Zijn Rijk; en de vrede is het Goddelijke
van de Heer dat het meest van binnen het goede aandoet waarin degenen zijn die
daar zijn; dat dit door de vrede in het Woord wordt aangeduid, kan uit tal van
plaatsen vaststaan, zoals bij Jesaja: ‘Een Knaap is ons geboren, een Zoon is
ons gegeven, op wiens schouder de heerschappij, en Zijn Naam zal genoemd
worden: Wonderlijk, Raad, God, Held, Vader der eeuwigheid, Vorst des vredes:
van het vermenigvuldigende van de heerschappij en van de vrede zal geen einde
zijn op de troon van David en op Zijn rijk’, (Jesaja 9:5,6); waar Vorst des
vredes duidelijk voor de Heer en vermenigvuldigende de heerschappij en de
vrede, voor diegenen die in Zijn rijk zijn, dus voor het rijk zelf.
Bij dezelfde: ‘Het werk der gerechtigheid zal vrede zijn
en de arbeid der gerechtigheid rust en zekerheid tot in het eeuwige; en Mijn
volk zal in een habitakel des vredes wonen’, (Jesaja 32:17,18) daar wordt
over het rijk van de Heer gesproken, waar vrede, rust en zekerheid op elkaar
volgen; het habitakel des vredes voor de hemel.
Bij dezelfde: ‘De engelen des vredes wenen bitterlijk; de
paden zijn verwoest, die over de weg gaat, heeft opgehouden’, (Jesaja
33:7,8); engelen des vredes voor hen die in het rijk van de Heer zijn, dus voor
het rijk zelf en in de hoogste zin voor de Heer; de paden zijn verwoest en die
over de weg gaat, heeft opgehouden, betekent dat nergens meer het ware is; dat
paden en wegen de ware dingen zijn, zie de nrs. 627, 2333.
Bij dezelfde: ‘Hoe verkwikkelijk zijn op de bergen de
voeten van degenen die het goede boodschapt, die de vrede doet horen, zeggende
tot Zion, Uw God regeert’, (Jesaja 52:7);
die het goede boodschapt en de vrede doet horen, voor het
rijk van de Heer.
Bij dezelfde: ‘De bergen zullen wijken en de heuvelen
zullen heen bewogen worden, maar Mijn Barmhartigheid zal van met u niet wijken
en het verbond van Mijn vrede zal niet heen bewogen worden’, (Jesaja
54:10).
Bij dezelfde: ‘De weg des vredes hebben zij niet gekend en
er is ook geen gericht in hun gangen’, (Jesaja 59:8).
Bij Jeremia: ‘Ik zal Mijn vrede wegrapen van met dit volk,
gezegde van Jehovah, de erbarming en de barmhartigheid’, (Jeremia 16:5).
Bij dezelfde: ‘De schaapskooien des vredes zijn verwoest,
vanwege de gloed van Jehovah’, (Jeremia 25:37).
Bij dezelfde: ‘De profeet die profeteert van vrede,
wanneer het woord van de profeet komt, zal als profeet gekend worden, dat
Jehovah hem gezonden heeft’, (Jeremia 28:9).
Bij dezelfde: ‘Ik ken de gedachten welke Ik over u denk,
gezegde van Jehovah, gedachten des vredes’, (Jeremia 29:11).
Bij Haggaï: ‘De heerlijkheid van dit latere huis zal
groter zijn dan van het vorige, want in deze plaats zal Ik vrede geven’,
(Haggaï 2:10).
Bij Zacharia: ‘Zij zullen een zaad des vredes zijn, de
wijnstok zal zijn vrucht geven en de aarde zal haar inkomen geven en de hemelen
zullen hun dauw geven’, (Zacharia 8:12).
Bij David: ‘Bewaar de ongereptheid en zie het rechte,
omdat het laatste voor de man is vrede’, (Psalm 37:37).
Bij Lukas: ‘Jezus tot de discipelen: In wat huis gij zult
ingaan, zegt eerst ‘vrede zij dezen huize’; en indien aldaar een zoon des
vredes mocht geweest zijn, zo zal uw vrede op hem rusten; maar indien niet, zo
zal hij op u wederkeren’, (Lukas 10:5,6).
Bij Johannes: ‘Vrede laat Ik u, Mijn vrede geef Ik u; niet
gelijk de wereld geeft, geef Ik u’, (Johannes 14:27).
Bij dezelfde: ‘Jezus
zei: Deze dingen heb Ik tot u gesproken, opdat gij in Mij vrede hebt’,
(Johannes 16:33).
In al deze plaatsen betekent de vrede in de hoogste zin de
Heer; in de uitbeeldende zin Zijn rijk en het goede uit de Heer daar, dus het
Goddelijke dat invloeit in het goede of in de aandoeningen van het goede, dat
ook vanuit het binnenste de vreugden en de gelukzaligheden maakt; hieruit
blijkt wat er verstaan wordt onder deze woorden van de zegen:
‘Jehovah zal Zijn aangezichten tot u verheffen en zal u vrede
geven’, (Numeri
6:26);
en wat onder de van oudsher gebruikelijke begroeting: ‘Vrede
zij ulieden’; en onder dezelfde, door de Heer tot de apostelen gezegd,
(Johannes 20:19,21,26); zie ook de nrs. 92, 93, 1726, 2780, 3170, 3696.
3781. En zij zeiden: Vrede; dat dit het bevestigende betekent,
kan zonder verklaring duidelijk zijn, want het is een beamend antwoord.
3782. En ziet, Rachel, zijn dochter; dat dit de aandoening van
het innerlijk ware betekent, staat vast uit de uitbeelding van Rachel, namelijk
de aandoening van het innerlijk ware; en van Lea, namelijk de aandoening van
het uiterlijk ware, waarover hierna.
3783. Komt met het kleinvee; dat dit de innerlijke leerstellige
dingen betekent, staat vast uit de betekenis van het kleinvee, namelijk de Kerk
en ook de leerstellige dingen, waarover de nrs. 3767, 3768, 3772; hier de
innerlijke leerstellige dingen, omdat het van Rachel wordt gezegd, dat zij kwam
met het kleinvee.
3784. vers 7,8. En hij zei: Ziet, nog is de dag groot, het is
niet tijd het vee te verzamelen; drenkt het kleinvee en gaat, weidt.
En zij zeiden: Wij kunnen niet totdat al de kudden verzameld worden
en zij de steen van boven de mond van de put afwentelen en wij zullen het
kleinvee drenken.
Hij zei: Ziet, nog is de dag groot, betekent dat nu de staat
voortschrijdend is; het is niet tijd het vee te verzamelen, betekent dat de
goede en ware dingen van de Kerken en van de leerstellige dingen nog niet
bijeen zijn; drenkt het kleinvee, en gaat en weidt, betekent, toch onderricht
daaruit voor weinigen; en zij zeiden: Wij kunnen niet totdat al de kudden
verzameld worden, betekent, dat zij tezamen moeten zijn; en zij de steen van
boven de mond van de put afwentelen, betekent, dat zo dus de dingen die van het
Woord zijn worden onthuld; en wij zullen het kleinvee drenken, betekent, dat
zij dan worden onderricht.
3785. Hij zei: Ziet, nog is de dag groot; dat dit betekent, dat
nu de staat voortschrijdend is, staat vast uit de betekenis van de dag,
namelijk de staat, nrs. 23, 487, 488, 493, 2788, 3462; dat ‘ziet, nog groot’
het voortschrijdende is, blijkt uit het verband.
3786. Het is niet tijd het vee te verzamelen; dat dit betekent
dat de goede en ware dingen van de Kerken en van de leerstellige dingen nog
niet bijeen zijn, staat vast uit de betekenis van de tijd, namelijk de staat in
het algemeen, waarover de nrs. 2625, 2788, 2837, 3254, 3356; uit de betekenis
van verzameld worden, namelijk bijeen zijn; en uit de betekenis van het vee,
namelijk in het algemeen de goede en ware dingen van de Kerken en van de
leerstellige dingen; dat het vee in het algemeen die dingen betekent, is omdat
de dieren de rituele dingen van de uitbeeldende Kerk en in het Woord, de
aandoeningen van het goede of van het ware zijn, zoals kan vaststaan in de nrs.
45, 46, 142, 143, 246, 714, 715, 2679, 2979, 3203, 3502, 3508, 3510, 3665,
3699, 3701 is getoond.
Evenzo is het in het algemeen met de Kerk gesteld wanneer
deze wordt ingesteld; eerst zullen de leerstellige dingen van het goede en ware
bijeen zijn, want deze zijn het waarop de Kerk gebouwd wordt; de leerstellige
dingen hebben ook onder elkaar een verband en hebben
wederzijds betrekking
op elkaar; indien zij dan ook niet tevoren bijeen zijn, dan zal er een
onvolledigheid zijn en moeten de dingen die ontbreken door het redelijke van de
mens worden aangevuld; en hoe blind en vol hersenschimmen dit redelijke in de
geestelijke en de Goddelijke dingen is wanneer het vanuit zich gevolgtrekkingen
maakt, werd eerder hier en daar getoond; daarom is aan de Kerk het Woord
gegeven waarin alle leerstellige dingen van het goede en ware zijn; hierin is
het met de Kerk in het algemeen gesteld zoals in het bijzonder met de mens die
wordt wederverwekt, want deze is een Kerk in het bijzonder; dat bij de mens
tevoren de leerstellige dingen van het goede en ware, die van de Kerk zijn,
tezamen moeten zijn alvorens hij wordt wederverwekt, werd eerder gezegd; dit is
het wat in de innerlijke zin wordt aangeduid door ‘Ziet nog is de dag groot,
het is niet tijd het vee te verzamelen’.
3787. Drenkt het kleinvee, en gaat, weidt; dat dit betekent, toch
onderricht daaruit voor weinigen, staat vast uit de betekenis van het kleinvee
drenken, namelijk vanuit het Woord onderrichten, waarover nr. 3772; en uit de
betekenis van ‘gaat, weidt’ namelijk daaruit het leven en de leer; dat gaan het
leven is, zie de nrs. 3335, 3690; en dat weiden de leer is, nr. 343 en in wat
volgt; de verborgenheid die daarin schuilt, is deze, dat het er weinigen zijn
die het helemaal tot een volle staat brengen, waarover nr. 2636 en die dus
kunnen worden wederverwekt.
3788. En zij zeiden: Wij kunnen niet, totdat al de kudden
verzameld worden; dat dit betekent, dat zij tezamen moeten zijn, staat vast uit
de betekenis van verzameld worden, namelijk bijeen of tezamen zijn, nr. 3786;
en uit de betekenis van de kudden, namelijk de leerstellige dingen, waarover de
nrs. 3767, 3768; wat deze woorden behelzen, kan vaststaan uit wat eerder in de
nrs. 3786, 3787 werd gezegd.
3789. En zij de steen van boven de mond van de put afwentelen;
dat dit betekent, dat zo de dingen die van het Woord zijn worden onthuld, staat
vast uit de betekenis van de steen afwentelen, namelijk onthuld worden,
waarover de nrs. 3769, 3771, 3773; en uit de betekenis van de put, namelijk het
Woord, waarover de nrs. 3424, 3765.
3790. En wij zullen het kleinvee drenken; dat dit betekent, dat
zij dan worden onderricht, staat vast uit de betekenis van het kleinvee
drenken, namelijk onderrichten, waarover de nrs. 3772, 3787; dit blijkt ook uit
wat voorafgaat.
3791. vers 9-11. Nog was hij sprekende met hen en Rachel kwam met
het kleinvee hetwelk haar vader had, omdat zij een herderin was.
En het geschiedde, als Jakob Rachel zag, de dochter van
Laban, zijn moeders broeder, en het kleinvee van Laban, zijn moeders broeder,
en Jakob trad toe en wentelde de steen van boven de mond van de put en drenkte
het kleinvee van Laban, zijn moeders broeder.
En Jakob kuste Rachel en hij hief zijn stem op en weende.
Nog was hij sprekende met hen, betekent het denken toen; en
Rachel kwam met het kleinvee, betekent de aandoening van het innerlijk ware,
dat van de Kerk en van de leer is; hetwelk haar vader had, betekent vanuit het
goede ten aanzien van de oorsprong; omdat zij een herderin was, betekent dat de
aandoening van het innerlijk ware dat in het Woord is, leert; en het geschiedde
als Jakob Rachel zag, de dochter van Laban, zijn moeders broeder, betekent de
erkenning van de aandoening van dat ware, van welke oorsprong zij was; en het
kleinvee van Laban, zijn moeders broeder, betekent de Kerk en de leer daaruit;
en Jakob trad toe en wentelde de steen van boven de mond van de put, betekent
dat de Heer vanuit het natuurlijk goede het Woord onthulde ten aanzien van de
innerlijke dingen; en hij drenkte het kleinvee van Laban, zijn moeders broeder,
betekent het onderricht; en Jakob kuste Rachel, betekent de liefde jegens de
innerlijke ware dingen; en hij hief zijn stem op en weende, betekent de gloed
van de liefde.
3792. Nog was hij sprekende met hen; dat dit het denken toen
betekent, staat vast uit de betekenis van spreken in de historische gedeelten
van het Woord, namelijk denken, nrs. 2271, 2287, 2619; dat het toen was, is
duidelijk, omdat het op dezelfde tijd was dat hij met hen sprak, of wat
hetzelfde is, ‘nog was hij sprekende met hen’, en Rachel aankwam.
3793. En Rachel kwam met het kleinvee; dat dit de aandoening van
het innerlijk ware, dat van de Kerk en van de leer is, betekent, staat vast uit
de uitbeelding van Rachel, namelijk de aandoening van het natuurlijk ware; en
uit de betekenis van het kleinvee, namelijk de Kerk en ook de leer, nrs. 3767,
3768, 3783.
Opdat men zal weten hoe het gesteld is met de uitbeelding van
Rachel, namelijk de aandoening van het innerlijk ware en met Lea, namelijk de
aandoening van het uiterlijk ware, moet het in het kort worden gezegd: het
natuurlijke dat door Jakob wordt uitgebeeld, bestaat uit het goede en het ware;
en hierin, namelijk in het natuurlijke, moet evenals in alle en de
afzonderlijke dingen in de mens, ja zelfs in de gehele natuur, een huwelijk
zijn van het goede en het ware; zonder het huwelijk van het goede en het ware
wordt er niets voortgebracht; alle voortbrenging en uitwerking is daaruit; in
het natuurlijke bij de mens is, wanneer hij geboren wordt, het huwelijk van het
goede en ware niet, omdat alleen de mens niet in de Goddelijke orde wordt
geboren; er is weliswaar het goede van de onschuld en van de naastenliefde, dat
in de eerste kindsheid uit de Heer invloeit, maar er is niet enig ware, waarmee
dat goede gepaard kan worden; bij de voortgang in leeftijd wordt dit goede, dat
hem in de kindsheid uit de Heer werd ingeboezemd, naar de innerlijke dingen
toegetrokken en daar door de Heer gehouden, opdat daarmee de staten van het
leven die hij daarna aantrekt, getemperd worden; vandaar is het, dat de mens
zonder het goede van de kindsheid en eerste knapenjaren erger en wilder zou
zijn dan welk wild dier dan ook; wanneer dat goede van de kindsheid wordt
ingetrokken, volgt in het natuurlijke van de mens het boze op en treedt binnen,
waarmee zich het valse samenkoppelt en er vindt een verbinding en als het ware
een huwelijk van het boze en het valse bij hem plaats en opdat de mens gezaligd
zal worden, moet hij wederverwekt worden en het boze in hem verwijderd worden en
het goede uit de Heer ingeboezemd worden; en overeenkomstig het goede dat hij
opneemt, wordt hem het ware ingeboezemd, opdat er een samenkoppeling of als het
ware een huwelijk van het goede en het ware zal plaatsvinden.
Dit is het wat door Jakob en door zijn twee echtgenoten,
namelijk Rachel en Lea, wordt uitgebeeld; Jakob trekt daarom nu de uitbeelding
van het natuurlijke goede aan en Rachel de uitbeelding van het ware; maar omdat
alle verbinding van het ware met het goede door aandoening plaatsvindt, is het
de aandoening van het ware dat met het goede moet worden samengekoppeld, en dit
beeldt Rachel uit; bovendien bestaat er in het natuurlijke, evenals in het
redelijke, een innerlijke en een uiterlijke; Rachel beeldt de aandoening van
het innerlijk ware uit en Lea de aandoening van het uiterlijk ware.
Laban die haar vader is beeldt het goede van
gemeenschappelijke stam uit, maar zoals gezegd, het zijdelings verwante en dit
goede is datgene dat in de zijlijn overeenstemt met het ware van het redelijke,
namelijk Rebekka, nrs. 3012, 3013, 3077; vandaar beelden de dochters vanuit dat
goede de aandoeningen in het natuurlijke uit, want deze zijn als dochters uit
dat goede als uit een vader; en omdat die aandoeningen met het natuurlijk goede
moeten worden samengekoppeld, beelden zij dus de aandoeningen van het ware uit:
de ene aandoening van het innerlijk ware, de andere de aandoening van het
uiterlijk ware.
Met de wederverwekking van de mens ten aanzien van zijn
natuurlijke is het net zo gesteld als met Jakob en met beide dochters van
Laban, Rachel en Lea; degene die hier dus het Woord overeenkomstig de
innerlijke zin kan zien en vatten, ziet deze verborgenheid voor hem onthuld;
maar geen ander kan dit zien dan alleen hij die in het goede en ware is; de
anderen kunnen, hoezeer zij ook doorvatting van dingen mogen hebben in wat tot
het zedelijk en burgerlijk leven behoort en als verstandige mensen verschijnen,
niets van dien aard tot aan de erkenning toe zien; want zij weten niet wat het
goede en het ware is, want het boze houden zij voor het goede en het valse voor
het ware; zodra dan ook het goede wordt genoemd, doet zich de idee van het boze
voor en wanneer het ware wordt genoemd, de idee van het valse; vandaar is het,
dat zij niets van inzicht hebben in deze dingen die in de innerlijke zin zijn
bevat, maar bij het eerste horen ervan, komen duisternissen opzetten die het
licht uitdoven.
3794. Hetwelk haar vader had; dat dit betekent, vanuit het goede
ten aanzien van de oorsprong, staat vast uit de uitbeelding van Laban die hier
de vader is, namelijk het zijdelings verwante van gemeenschappelijke stam, nrs.
3612, 3665, 3778 en ook uit de betekenis van de vader, namelijk het goede,
waarover nr. 3703.
3795. Omdat zij een herderin was, of zij was iemand die weidt; dat
dit betekent, dat de aandoening van het innerlijk ware dat in het Woord is,
leert, staat vast uit de betekenis van de herder of van iemand die weidt,
namelijk iemand die leidt en leert, nr. 343; en uit de uitbeelding van Rachel,
die hier ‘zij’ is, namelijk de aandoening van het innerlijk ware, waarover nr.
3793; dat het vanuit het Woord is, is omdat zij met het kleinvee tot de put
ging; dat de put het Woord is, zie nr. 3765; en bovendien is het de aandoening
van het innerlijk ware, die leert, want vanuit die aandoening is de Kerk een
Kerk en de herder een herder.
Dat de herder en degeen die weidt, in het Woord diegenen
betekent die leiden en onderwijzen, is omdat het kleinvee degenen betekent die
geleid en onderwezen worden, dus de Kerken en ook de leren die van de Kerk
zijn, nrs. 3767, 3768, 3783; dat de herder en de kudde van kleinvee dit
betekenen, is in de christelijke wereld overbekend, want zo worden degenen
genoemd die onderwijzen en onderwezen worden; daarom wordt ervan afgezien dit
uit het Woord te bevestigen.
3796. En het geschiedde als Jakob Rachel zag, de dochter van
Laban, zijn moeders broeder; dat dit betekent de erkenning van de aandoening
van dat ware, van welke oorsprong die was, staat vast uit de betekenis van
zien, namelijk hier erkennen, zoals uit het verband blijkt; en uit de
uitbeelding van Rachel, namelijk de aandoening van het innerlijk ware, waarover
nr. 3793; de dochter van Laban, zijn moeders broeder, sluit de oorsprong in,
namelijk dat zij vanuit het zijdelings verwante goede was, dat in broederschap
verbonden was met het redelijk ware, uitgebeeld door Rebekka, de moeder van
Jakob.
Met de aandoeningen van het ware en goede is het als volgt
gesteld: de echte aandoeningen van het ware en goede die de mens gewaarwordt,
zijn alle vanuit Goddelijke oorsprong, omdat zij uit de Heer zijn; maar
onderweg bij het neerdalen gaan zij in verschillende en uiteenlopende stromen
heen en vormen daar voor zich nieuwe oorsprongen, want zij worden naar gelang
zij in niet echte en verbasterde aandoeningen en in aandoeningen van het boze
en valse bij de mens vloeien, zo gevarieerd; in de uiterlijke vorm vertonen zij
zich vaak aan de echte gelijk, niettemin zijn zij in de innerlijke vorm
zodanig; de enige aanwijzing waaraan zij onderkend worden, is het doel; hebben
zij zich zelf of de wereld ten doel, dan zijn die aandoeningen niet echt,
hebben zij echter het goede van de naaste, het goede van de gezelschappen en
het goede van het vaderland en meer nog, het goede van de Kerk en het goede van
het rijk van de Heer ten doel, dan zijn zij echt, want dan zijn zij ter wille
van de Heer, want de Heer is in dat opgesomde goede; toch is het de zaak van
een wijze om de doelen bij zichzelf te kennen; soms schijnt het alsof de doelen
zelfzuchtig zijn, terwijl zij dat niet zijn, want de mens is zodanig dat hij in
elk ding afzonderlijk over zichzelf bespiegelt en wel uit zede en gewoonte;
maar als iemand de doelen bij zichzelf wil kennen, laat hij dan alleen maar
letten op het verkwikkelijke dat hij in zich gewaarwordt bij de lof en de roem
die men hem geeft en op het verkwikkelijke dat hij gewaarwordt bij een nut dat
is afgescheiden van hemzelf; indien hij dit laatste verkwikkelijke gewaarwordt,
dan is hij in de echte aandoening; hij moet ook op de verschillende staten
letten waarin hij is, want de staten zelf laten de gewaarwording zeer veel
variëren; dit kan de mens bij zichzelf uitvorsen, maar bij anderen kan hij dit
niet, want de doelen van de aandoeningen van eenieder zijn alleen aan de Heer
bekend; vandaar is het, dat de Heer heeft gezegd: Oordeelt niet, opdat gij niet
geoordeeld wordt; verdoemt niet, opdat gij niet verdoemd wordt’, (Lukas 6:37);
want duizend mensen kunnen in een gelijke aandoening ten aanzien van het ware
en goede schijnen en toch is eenieder in een ongelijke aandoening wat de
oorsprong betreft, dat wil zeggen, wat het doel betreft; dat het doel maakt dat
de aandoening zodanig is, namelijk dat zij echt of onecht of vals is, komt
daarvandaan dat het doel het leven van de mens zelf is, of wat hetzelfde is,
wat van zijn liefde is; wanneer het goede van de naaste, het algemeen welzijn,
het goede van de Kerk en het rijk van de Heer het doel is, dan is de mens wat
zijn ziel betreft, in het rijk van de Heer, dus bij de Heer, want het rijk van
de Heer is niets anders dan het rijk van doelen en nutten ten behoeve van het
goede van het menselijk geslacht, nr. 3645; de engelen zelf die bij de mens
zijn, zijn niet dan alleen in zijn doelen; voor zoveel als de mens in zo’n doel
is als waarin het rijk van de Heer is, voor zoveel scheppen de engelen een
welbehagen in hem en verbinden zij zich met hem als met een broeder; voor
zoveel echter de mens in een zelfzuchtig doel is, voor zoveel treden de engelen
terug en voor zoveel treden de boze geesten uit de hel toe, want in de hel
regeert geen ander doel; hieruit kan blijken van hoeveel belang het is om uit
te vorsen en te weten van welke oorsprong de aandoeningen zijn, die men nergens
anders vandaan kan kennen dan vanuit het doel.
3797. En het kleinvee van Laban, zijn moeders broeder; dat dit
betekent de Kerk en de leer daaruit, staat vast uit de betekenis van het
kleinvee, namelijk de Kerk en de leer, nrs. 3767, 3768, 3783.
Dat hier ook Laban zijn moeders broeder wordt genoemd, komt
omdat daarmee eveneens de erkenning wordt aangeduid van welke oorsprong zij is,
net als vlak hiervoor.
3798. En Jakob trad toe en wentelde de steen van boven de mond
van de put; dat dit betekent dat de Heer vanuit het natuurlijk goede het Woord
opende ten aanzien van de innerlijke dingen, staat vast uit de uitbeelding van
Jakob, namelijk het Goddelijk Natuurlijke van de Heer, waarover eerder, hier
ten aanzien van het goede daar; en uit de betekenis van de steen wentelen van
boven de mond van de put, te weten het Woord openen ten aanzien van de
innerlijke dingen, nrs. 3769, 3771, 3773, 3789.
Dat de hoogste innerlijke zin hier is dat de Heer vanuit het
natuurlijk goede het Woord heeft geopend ten aanzien van de innerlijke dingen,
is omdat door Jakob hier het goede in het natuurlijke wordt uitgebeld, want
Jakob trekt de uitbeelding van het goede aan, omdat daaraan nu het ware moet
worden toegevoegd door de aandoening die Rachel uitbeeldt, zie de nrs. 3775,
3793 en dat vanuit het goede het Woord ten aanzien van de innerlijke dingen
ervan wordt geopend, nr. 3773; dat vanuit het goede het Woord wordt geopend, is
duidelijk; eenieder ziet vanuit de liefde waarin hij is, de dingen die van die
liefde zijn en de dingen die hij ziet, noemt hij ware dingen, omdat die bij hem
passen; in de liefde van eenieder is het licht van zijn leven, want de liefde
gedraagt zich als een vlam waaruit het licht komt; hoedanig dus de liefde of de
vlam is, zodanig licht van het ware heeft hij; zij die in de liefde van het
goede zijn, kunnen de dingen zien die van die liefde zijn, dus de ware dingen
die in het Woord zijn en deze voor zoveel en hoedanig zij in de liefde van het
goede zijn; want dan vloeit vanuit de hemel, dat wil zeggen, door de hemel uit
de Heer, het licht of het inzicht in; vandaar is het dat niemand, zoals eerder
werd gezegd, de innerlijke dingen van het Woord kan zien en erkennen dan alleen
degene die in het goede is ten aanzien van het leven.
3799. En hij drenkte het
kleinvee van Laban, zijn moeders broeder; dat dit het onderricht betekent,
staat vast uit de betekenis van het kleinvee drenken, namelijk het onderricht,
nr. 3772.
Dat hier voor de derde maal Laban, zijn moeders broeder wordt
genoemd, is omdat de oorsprong wordt aangewezen waaruit het kleinvee en waaruit
Rachel, dat wil zeggen, de leer en de aandoening van het innerlijke ware, is.
3800. En Jakob kuste Rachel; dat dit betekent de liefde jegens de
innerlijke ware dingen, staat vast uit de betekenis van kussen, namelijk de
vereniging en de verbinding vanuit aandoening, zie de nrs. 3573, 3574, dus de
liefde, omdat de liefde in zich bezien, de vereniging en de verbinding vanuit
aandoening is; en uit de uitbeelding van Rachel, namelijk de aandoening van het
innerlijk ware, waarover nr. 3793; hieruit blijkt dat door ‘Jakob kuste Rachel’
de liefde jegens de innerlijk ware dingen wordt aangeduid.
3801. En hij hief zijn stem op en weende; dat dit de gloed van de
liefde betekent, staat vast uit de betekenis van de stem opheffen en wenen,
namelijk de gloed van de liefde, want het wenen behoort tot de bedroefdheid en
het behoort tot de liefde en het is van beide de hoogste graad.
3802. vers 12,13. En Jakob gaf Rachel te kennen, dat hij de
broeder van haar vader en dat hij de zoon van Rebekka was; en zij snelde heen
en gaf het aan haar vader te kennen.
En het geschiedde, als Laban de tijding hoorde van Jakob,
zijn zusters zoon en hij snelde hem tegemoet en omhelsde hem en kuste hem en
bracht hem tot zijn huis; en hij vertelde Laban al die woorden.
Jakob gaf Rachel te kennen, dat hij de broeder van haar vader
was, betekent de verwantschap van het goede dat Jakob is en van het goede dat
Laban is; en dat hij de zoon van Rebekka was, betekent de verbinding van de
verwantschappen; en zij snelde heen en gaf het aan haar vader te kennen,
betekent de erkenning door de innerlijke ware dingen; en het geschiedde als
Laban de tijding hoorde van Jakob, zijn zusters zoon, betekent de erkenning van
het verwante goede; en hij snelde hem tegemoet, betekent de overeenkomst; en
omhelsde hem, betekent de aandoening; en kuste hem, betekent de inwijding; en
hij bracht hem tot zijn huis, betekent, tot de verbinding; en hij vertelde
Laban al die woorden, betekent vanuit de ware dingen.
3803. En Jakob gaf Rachel te kennen dat
hij de broeder van haar vader was; dat dit de verwantschap van het goede dat
Laban is, betekent, staat vast vanuit de betekenis van ‘te kennen geven’,
namelijk bekend maken; uit de uitbeelding van Jakob, namelijk het goede,
waarover eerder; uit de uitbeelding van Rachel aan wie het bekend werd gemaakt,
namelijk de aandoening van het innerlijk ware, zie nr. 3793; uit de betekenis
van de broeder, die hier Jakob is, namelijk het goede, nrs. 367, 2360, 3303,
3459; en uit de betekenis van de vader, die hier Laban is, namelijk eveneens
het goede, nr. 3703; hieruit en uit het verband blijkt, dat door ‘Jakob gaf
Rachel te kennen dat hij de broeder van haar vader was’ de verwantschap van het
goede dat Jakob is en van het goede dat Laban is, wordt aangeduid; maar de
verwantschap zelf uiteenzetten en vandaar de verbinding van het ene en het
andere door de aandoening van het innerlijk ware, dat Rachel is, zou de zaak in
het duister brengen, omdat weinigen weten wat het goede van het natuurlijke is
en dat dit is onderscheiden van het goede van het redelijke en wat het
zijdelings verwante goede van gemeenschappelijk stam is en ook wat de
aandoening van het innerlijk ware is; wie zich hierover niet uit eigen
navorsing enig idee heeft verworven, verkrijgt uit een beschrijving een
vluchtig, zo al enig idee; want de mens neemt voor zoveel van anderen op als
hij, òf vanuit het eigene heeft, òf door beschouwing van de zaak bij zich, voor
zichzelf verwerft; de overige dingen glijden voorbij.
Digitale uitgave Swedenborg Boekhuis 2015 –
www.swedenborg.nl
UpToDate 2022