Hemelse Verborgenheden
Genesis hoofdstuk 29
‘Zoekt eerst het rijk
Gods en Zijn Gerechtigheid, en alle dingen zullen u toegeworpen worden.’ (Mattheüs 6:33).
GENESIS NEGENENTWINTIGSTE HOOFDSTUK
3751. Voorafgaand aan het vorige,
28ste hoofdstuk werd uiteengezet wat de Heer over de laatste tijd van de Kerk
bij, (Mattheüs 24:15-18) heeft voorzegd; nu moet overeenkomstig het opgevatte
plan, voorafgaand aan dit hoofdstuk worden ontvouwd wat daar volgt in de verzen
19 tot en met 22, namelijk deze woorden: ‘Maar wee de in de baarmoeder
dragenden of de zogenden in die dagen; doch bidt, dat uw vlucht niet geschiede
in de winter, noch op de sabbat. Want dan zal grote verdrukking wezen,
hoedanige niet is geweest van het begin der wereld tot nu toe en ook niet zijn
zal. En zo die dagen niet verkort werden, geen vlees zou behouden worden; maar
om der uitverkorenen wil zullen die dagen verkort worden.’
3752. Wat deze woorden betekenen,
kan niemand ooit begrijpen, tenzij hij door de innerlijke zin is verlicht; dat
die woorden niet zijn gezegd over de vernietiging van Jeruzalem, blijkt uit tal
van dingen in dat hoofdstuk, zoals hieruit: ‘Zo die dagen niet verkort werden,
geen vlees zou behouden worden; maar om der uitverkorenen wil zullen die dagen
verkort worden’; en uit het volgende: ‘Na de verdrukking dier dagen zal de zon
verduisterd worden en de maan zal haar schijnsel niet geven en de sterren
zullen van de hemel vallen en de krachten der hemelen zullen bewogen worden; en
dan zal het teken van de Zoon des Mensen verschijnen; en zij zullen de Zoon des
Mensen zien, komende in de wolken des hemels met kracht en heerlijkheid’, en
uit andere plaatsen. Dat die woorden ook niet zijn gezegd over de ondergang van
de wereld, blijkt eveneens uit tal van dingen in hetzelfde hoofdstuk, als uit
hetgeen voorafgaat: ‘Die dan op het huis is, kome niet af om iets uit zijn huis
weg te nemen; en die op het veld is, kere niet weder achterwaarts om zijn
klederen weg te nemen’ en verder uit het volgende dat nu is aangehaald: ‘Bidt,
dat uw vlucht niet geschiede in de winter noch op de sabbat’; en uit het
volgende: ‘Dan zullen er twee op het veld zijn, de een zal aangenomen en de
ander zal verlaten worden; twee malenden, de een zal aangenomen en de andere
zal verlaten worden’. Maar het is duidelijk dat zij gezegd zijn over de laatste
tijd van de Kerk, dat wil zeggen, over haar verwoesting; en daarvan wordt
gezegd dat zij verwoest is, wanneer er geen naastenliefde meer is.
3753. Ieder die heilig over de Heer
denkt en die gelooft dat het Goddelijke in Hem is geweest en dat Hij vanuit het
Goddelijke heeft gesproken, kan weten en geloven dat die dingen evenals de
overige die de Heer heeft geleerd en gesproken, niet over één enkele natie
werden gezegd, maar over het gehele menselijke geslacht en niet over de
wereldlijke staat, maar over de geestelijke staat ervan; en eveneens dat de
woorden van de Heer die dingen samenvatten die van Zijn rijk zijn en van de
Kerk zijn, want deze zijn Goddelijk en eeuwig. Wie zo gelooft, komt tot de
gevolgtrekking dat deze woorden: ‘Wee in de baarmoeder dragenden of de zogenden
in die dagen’ niet degenen betekenen die in de baarmoeder dragen en zogen; en
dat deze woorden ‘Bidt, dat uw vlucht niet geschiede in de winter, noch op de
sabbat’, niet een vlucht voor een wereldse vijand betekenen, enzovoort.
3754. In het voorafgaande werd
gehandeld over de drie staten van het goede en ware in de Kerk; hier wordt nu
over de vierde staat gehandeld, die tevens de laatste is; over de eerste staat,
te weten, dat deze het begin was dat zij niet langer zouden weten wat het goede
en wat het ware is, maar daarover onder elkaar zouden twisten, waaruit
valsheden zouden voortkomen, zie nr. 3354. Over de tweede staat, dat deze was
dat zij het goede en ware zouden verachten en ook verafschuwen en dat dus zo
het geloof in de Heer de geest zou geven, in de graden waarin de naastenliefde
zou ophouden, zie nr. 3487, 3488. Over de derde staat, dat deze was de
verlating van de Kerk ten aanzien van het goede en ware, zie nr. 3651, 3652.
Over de vierde staat wordt nu hier gehandeld, te weten die van de ontwijding
van het goede en ware; dat die staat hier wordt beschreven, kan vaststaan uit
de afzonderlijke dingen daar in de innerlijke zin, die zodanig is.
3755. Maar wee de in de baarmoeder
dragenden en de zogenden in die dagen, betekent hen die doordrenkt zijn van het
goede van de liefde in de Heer en van het goede van de onschuld; ‘wee’ is een
formule die het gevaar van de eeuwige verdoemenis betekent; in de baarmoeder
dragen, is het goede van de hemelse liefde ontvangen; zogen is ook de staat van
onschuld ontvangen; die dagen zijn de staten waarin de Kerk dan is. Doch bidt,
dat uw vlucht niet geschiede in de winter, noch op de sabbat, betekent zich
daarvan verwijderen, dat dit niet overijld zal plaatsvinden in een staat van te
grote koude en in een staat van te grote hitte; de vlucht is het zich
verwijderen van de staat van het goede van de liefde en van de onschuld,
waarover eerder; de vlucht in de winter is het zich daarvan verwijderen in een
staat van al te grote koude; er is koude wanneer er voor die dingen een afkeer
is, die door de eigenliefde wordt veroorzaakt; de vlucht op de sabbat, is zich
daarvan verwijderen in een staat van al te grote hitte; de hitte is het
uiterlijk heilige, terwijl van binnen de liefde van zich en van de wereld is.
Want dan zal grote verdrukking wezen, hoedanige niet is geweest van het begin
der wereld tot nu toe en ook niet zijn za, betekent de opperste graad van verdraaiing
en verwoesting van de Kerk ten aanzien van het goede en ware, namelijk de
ontwijding; want de ontwijding van het heilige veroorzaakt de eeuwige dood en
een veel zwaardere dan de overige staten van het boze en des te zwaarder
naarmate de goede en ware dingen die ontwijd worden, innerlijker zijn; en omdat
deze innerlijke dingen geopend en bekend zijn in de christelijke Kerk, en zij
ontwijd zijn, wordt gezegd dat er dan grote verdrukking zal zijn, hoedanige
niet is geweest van het begin der wereld tot nu toe en ook niet zal zijn. En zo
die dagen niet verkort werden, geen vlees zou behouden worden; maar om der
uitverkorenen wil zullen die dagen verkort worden, betekenen de verwijdering
van degenen die uit de Kerk zijn, van de innerlijke goede en ware dingen, tot
de uiterlijke, opdat toch diegenen gezaligd kunnen worden die in het leven van
het goede en ware zijn; door het verkort worden van de dagen wordt de staat van
de verwijdering aangeduid; door het niet behouden worden van enig vlees, wordt
aangeduid dat anders niemand gezaligd zou kunnen worden; door de uitverkorenen
worden diegenen aangeduid die in het leven van het goede en ware zijn.
3756. Dat dit de innerlijke zin van
die woorden is, kan ten volle worden aangetoond, dat met ‘haar in de baarmoeder
dragen’ diegenen worden aangeduid die zich eerst van het goede doordrenken; en
dat door ‘haar die zogen’ diegenen worden aangeduid die zich van de staat van
de onschuld doordrenken; door de vlucht, het zich daarvan verwijderen; door de
winter de afkeer van die goede dingen ten gevolge van de eigenliefde, die zich
van de innerlijke dingen meester maakt; en door de vlucht op de sabbat, de
ontwijding, die plaatsvindt wanneer het heilige in de uiterlijke dingen is en
van binnen de liefde van zich en van de wereld; omdat diezelfde woorden en
dergelijke uitdrukkingen in wat volgt, hier en daar voorkomen, zal daar vanuit
de Goddelijke barmhartigheid van de Heer, worden getoond dat de betekenis
daarvan zodanig is.
3757. Wat echter de ontwijding van
het heilige is, weten weinigen, maar het kan vaststaan uit wat eerder daarover
is gezegd en getoond, namelijk, dat diegenen kunnen ontwijden die weten en
erkennen en zich doordrenken van het goede en het ware, maar niet diegenen die
niet hebben erkend en te minder zij die niet weten, nrs. 593, 1008, 1010, 1059,
3398; dat zij die binnen de Kerk zijn zo de heilige dingen kunnen ontwijden,
maar niet zij die daar buiten zijn, nr. 2051. Dat degenen die van de hemelse
Kerk zijn, de heilige goede dingen kunnen ontwijden; zij die van de geestelijke
Kerk zijn, de heilige ware dingen, nr. 3399. Dat daarom voor de Joden de
innerlijke ware dingen niet werden ontsloten, opdat zij ze niet zouden
ontwijden, nr. 3398; dat de natiën het minst van allen kunnen ontwijden, nr.
2051; dat de ontwijding een vermenging en verbinding is van het goede en het
boze en ook van het ware en het valse, nrs. 1001, 1003, 2426; en dit werd
aangeduid door het eten van bloed, wat zo streng werd verboden in de Joodse
Kerk, nr. 1003; dat men daarom zoveel mogelijk van de erkenning en het geloof
van het goede en het ware wordt afgehouden, indien men daarin niet kan blijven,
nrs. 3398, 3402; en dat men dus in onwetendheid wordt gehouden, nrs. 301-303;
en dat ook vandaar de eredienst uiterlijk wordt, nrs. 1327, 1328. Dat de
innerlijk ware dingen niet eerder worden onthuld dan wanneer de Kerk is
verwoest, omdat dan het goede en ware niet langer ontwijd kan worden, nrs.
3398, 3399; dat de Heer daarom eerst toen in de wereld is gekomen, nr. 3398;
welk een groot gevaar uit de ontwijding van het heilige en van het Woord
voortkomt, nrs. 571, 582. GENESIS 29 : 1 – 35 1. En Jakob hief zijn voeten op
en hij ging tot het land der zonen van het oosten. 2. En hij zag en ziet, een
put in het veld, en ziet, daar drie kudden van kleinvee nevens dien
nederliggende, omdat zij uit die put de kudden drenkten; en een grote steen op
de mond van de put. 3. En derwaarts werden al de kudden verzameld en zij
wentelden de steen van boven de mond van de put en drenkten het kleinvee en legden
de steen weer op de mond van de put tot zijn plaats. 4. En Jakob zei tot hen:
Mijn broeders, vanwaar zijt gij; en zij zeiden: Van Haran zijn wij. 5. En hij
zei tot hen: Kent gij Laban, de zoon van Nahor; en zij zeiden: Wij kennen. 6.
En hij zei tot hen: Heeft hij vrede; en zij zeiden: Vrede; en zie, Rachel, zijn
dochter komt met het kleinvee. 7. En hij zei: Ziet, nog is de dag groot, het is
niet tijd het vee te verzamelen; drenkt het kleinvee, en gaat, weidt. 8. En zij
zeiden: Wij kunnen niet totdat al de kudden verzameld worden en zij de steen
van boven de mond van de put afwentelen en wij zullen het kleinvee drenken. 9.
Nog was hij sprekende met hen en Rachel kwam met het kleinvee dat haar vader
had, omdat zij een herderin was. 10. En het geschiedde, als Jakob Rachel zag,
de dochter van Laban, zijn moeders broeder en het kleinvee van Laban, zijn
moeders broeder en Jakob trad toe en wentelde
de steen van boven de mond van de put en drenkte het kleinvee van Laban,
zijn moeders broeder. 11. En Jakob kuste Rachel; en hij hief zijn stem op en
weende. 12. En Jakob gaf Rachel te kennen dat hij de broeder van haar vader en
dat hij de zoon van Rebekka was; en zij snelde heen en gaf het aan haar vader
te kennen. 13. En het geschiedde, als Laban de tijding hoorde van Jakob, zijn
zusters zoon en hij snelde hem tegemoet en omhelsde hem en kuste hem en bracht
hem tot zijn huis; en hij vertelde Laban al die woorden. 14. En Laban zei tot
hem: Voorwaar, gij zijt mijn been en mijn vlees; en hij woonde met hem een
maand der dagen. 15. En Laban zei tot Jakob: Omdat gij mijn broeder zijt en
zoudt gij mij om niet dienen; geef mij te kennen, wat zal uw loon zijn. 16. En
Laban had twee dochters, de naam van de grootste was Lea en de naam van de
kleinste was Rachel. 17. En de ogen van Lea waren zwak en Rachel was schoon van
vorm en schoon van aanblik. 18. En Jakob had Rachel lief en hij zei: Ik zal u
zeven jaren dienen voor Rachel, uw kleinste dochter. 19. En Laban zei: Het is
beter dat ik haar aan u geef, dan dat ik haar aan een andere man geef; blijf
met mij. 20. En Jakob diende voor Rachel zeven jaren; en zij waren in zijn ogen
als enige dagen in zijn liefde voor haar. 21. En Jakob zei tot Laban: Geef mijn
vrouw, omdat mijn dagen vervuld zijn en ik tot haar kome. 22. En Laban verzamelde
al de mannen der plaats en hij maakte een maaltijd. 23. En het geschiedde in de
avond en hij nam Lea zijn dochter en leidde haar tot hem en hij kwam tot haar.
24. En Laban gaf haar Zilpa, zijn dienstmaagd, aan Lea, zijn dochter, tot een
dienstmaagd. 25. En het geschiedde in de morgen, en ziet, zij was Lea, en hij
zei tot Laban: Wat is dit, dat gij mij gedaan hebt; heb ik niet voor Rachel met
u gediend en waarom hebt gij mij bedrogen? 26. En Laban zei: Niet geschiedt
alzo in onze plaats, te geven de kleinste voor de eerstgeborene. 27. Vervul
deze week en wij zullen u ook haar geven voor de dienst welke gij met mij nog
zeven andere jaren zult dienen. 28. En Jakob deed alzo en hij vervulde deze
week; en hij gaf hem Rachel, zijn dochter, hem tot een vrouw. 29. En Laban gaf
aan Rachel, zijn dochter, Bilha, zijn dienstmaagd, haar tot een dienstmaagd.
30. En hij kwam ook tot Rachel en hij had ook Rachel meer lief dan Lea; en hij
diende met hem nog zeven andere jaren. 31. En Jehovah zag, dat Lea gehaat was en
Hij opende haar baarmoeder en Rachel was onvruchtbaar. 32. En Lea ontving en
baarde een zoon en zij noemde zijn naam Ruben, omdat zij zei: Daar Jehovah mijn
verdrukking heeft gezien, omdat nu mijn man mij zal liefhebben. 33. En zij
ontving nog en baarde een zoon; en zij zei: Omdat Jehovah gehoord heeft, dat ik
gehaat was, en Hij heeft mij ook deze gegeven; en zij noemde zijn naam Simeon.
34. En zij ontving nog en baarde een zoon en zij zei: Nu zal ditmaal mijn man
aan mij kleven, omdat ik hem drie zonen gebaard heb; daarom noemde zij zijn
naam Levi. 35. En zij ontving nog en
baarde een zoon en zij zei: Ditmaal zal ik Jehovah belijden; daarom noemde zij
zijn naam Juda; en zij hield op van baren.
DE INHOUD
3758. In dit hoofdstuk wordt in de
innerlijke zin door Jakob gehandeld over het Natuurlijke van de Heer, hoe het
goede van het ware daar verbonden werd met het verwante goede uit Goddelijke
oorsprong, namelijk Laban; eerst door de aandoening van het uiterlijk ware, te
weten Lea; en daarna door de aandoening van het innerlijke ware, te weten
Rachel.
3759. Daarna wordt door de geboorte
van de vier zonen van Jakob uit Lea in de hoogste zin de opklimming vanuit het
uiterlijk ware tot het innerlijk goede beschreven; maar in de uitbeeldende zin
wordt de staat van de Kerk beschreven, die zodanig is, dat zij niet de
innerlijk ware dingen die in het Woord zijn, erkent en opneemt, maar alleen de
uiterlijk ware dingen; en dat zij, omdat dit zo is, tot de innerlijke opklimt
volgens deze orde, dat zij eerst het ware heeft dat van het geloof wordt
genoemd; dan de betrachting volgens dat ware; daarna vanuit deze de uitoefening
van de naastenliefde; en tenslotte de hemelse liefde; deze vier graden worden
aangeduid door de vier zonen van Jakob uit Lea, namelijk door Ruben, Simeon,
Levi en Juda.
DE INNERLIJKE ZIN
3760. vers 1. En Jakob hief zijn voeten op en
hij ging tot het land der zonen van het oosten. Jakob hief zijn voeten op,
betekent de verheffing van het natuurlijke; en hij ging tot het land der zonen
van het oosten, betekent tot de ware dingen van de liefde.
3761. Jakob hief zijn voeten op; dat
dit de verheffing van het natuurlijke betekent, staat vast uit de betekenis van
opheffen, namelijk de verheffing; en uit de betekenis van de voeten, namelijk
het natuurlijk, waarover hierna; de verheffing die hier wordt aangeduid, is die
waarover in dit hoofdstuk wordt gehandeld, namelijk van het uiterlijk ware tot
het innerlijk goede; in de hoogste zin, hoe de Heer zijn Natuurlijke verhief
tot aan het Goddelijke toe, volgens de orde, door van het uiterlijk ware door
graden tot het innerlijk goede op te klimmen; en in de uitbeeldende zin, hoe de
Heer het natuurlijke van de mens, wanneer Hij hem wederverwekt, volgens een
dergelijke orde, nieuw maakt. Dat de mens die op volwassen leeftijd wordt
wederverwekt voortgaat, volgens de orde die in dit en in de volgende
hoofdstukken in de innerlijke zin is beschreven, is aan weinigen bekend; dit
komt omdat weinigen daarover nadenken en ook omdat weinigen heden ten dage
wederverwekt kunnen worden; want het zijn de laatste tijden van de Kerk,
wanneer er niet langer enige naastenliefde is en dus geen geloof meer is; en
omdat dit zo is, weet men zelfs niet wat het geloof is en vandaar weet men nog
minder wat de naastenliefde is; en waar deze dingen slechts alleen naar de
woorden bekend zijn, maar naar het wezen onbekend, is het daardoor dat gezegd
werd dat weinigen kunnen nadenken over de orde volgens welke de mens nieuw wordt
of wederverwekt wordt en ook dat weinigen wederverwekt kunnen worden. Omdat hier over het natuurlijke wordt
gehandeld en dit door Jakob wordt uitgebeeld, wordt er niet gezegd dat hij
‘opstond’ en ging tot het land der zonen van het oosten, maar dat hij zijn
voeten ophief; het ene en het andere betekent verheffing; dat opstaan dit
betekent, zie de nrs. 2401, 2785, 2912, 2927, 3171. Dat hier wordt gezegd de
voeten opheffen, gebeurt met betrekking tot het natuurlijke, want de voeten
betekenen het natuurlijke, zie de nrs. 2162, 3147; dat de voeten het
natuurlijke of de natuurlijke dingen betekenen, is vanuit de overeenstemming
met de Grootste Mens, waarover nu aan het einde van de hoofdstukken is
gehandeld, in wie, namelijk in de Grootste Mens, zij die tot de streek van de
voeten behoren, diegenen zijn die in het natuurlijk licht zijn en weinig in het
geestelijk licht; vandaar is het ook, dat de dingen die onderaan de voeten
zijn, zoals de zool en de hiel, de laagste natuurlijke dingen betekenen, zie
nr. 259; en vandaar de schoen, die ook soms in het Woord genoemd wordt, het
lichamelijk natuurlijke, namelijk het laatste, nr. 1748.
3762. En hij ging tot het land der
zonen van het oosten; dat dit betekent tot de ware dingen van de liefde,
namelijk de verheffing daartoe, staat vast uit de betekenis van het land der
zonen van het oosten; dat Aram of Syrië het land der zonen van het oosten werd
genoemd, is duidelijk, omdat Jakob zich daarheen begaf, zie ook nr. 3249; dat
door Syrië in het algemeen de erkentenissen van het goede worden aangeduid,
werd in de nrs. 1232, 1234 aangetoond; maar in het bijzonder worden door Aram
Naharaim of door het ‘Syrië der rivieren’ de erkentenissen van het ware
aangeduid, nrs. 3051, 3664; hier wordt echter niet gezegd dat hij ging tot Aram
of Syrië, maar tot het land van de zonen van het oosten, opdat datgene wordt
aangeduid waarover in dit gehele hoofdstuk wordt gehandeld, namelijk de
opklimming tot de ware dingen van de liefde; ware dingen van de liefde worden
die ware dingen genoemd, die elders hemelse ware dingen zijn genoemd, want het
zijn de erkentenissen ten aanzien van de naastenliefde jegens de naaste en ten
aanzien van de liefde tot de Heer; in de hoogste zin, waarin over de Heer wordt
gehandeld, zijn het de ware dingen van de Goddelijke liefde; die ware dingen,
namelijk over de naastenliefde jegens de naaste en over de liefde tot de Heer,
moeten worden geleerd voordat de mens kan worden wederverwekt en zij moeten ook
erkend en geloofd worden; en voor zoveel zij worden erkend en geloofd en met
het leven doordrenkt, voor zoveel wordt de mens ook wederverwekt en voor zoveel
worden zij dan in het natuurlijke van de mens geplant, waarin zij zijn als in
hun aardbodem; eerst worden zij daarin geplant door het onderricht van de ouders
en de leermeesters, dan vanuit het Woord van de Heer, daarna vanuit eigen
bespiegeling over die dingen; maar daardoor alleen worden zij slechts in het
natuurlijke geheugen van de mens weggelegd en daar bij de erkentenissen
ondergebracht, niettemin worden zij niet erkend, geloofd en wordt men er niet
van doordrenkt, tenzij het leven dienovereenkomstig is, want dan komt de mens
in de aandoening en voor zoveel als hij in de aandoening krachtens het leven
komt, voor zoveel worden zij in zijn natuurlijke als in hun aardbodem geplant;
voor zover deze waarheden niet op deze manier worden ingeplant, zijn zij
weliswaar bij de mens, maar slechts in zijn geheugen, als iets wat men kent of
als een of ander historisch gegeven, dat tot niets anders van nut is dan dat hij
daarover kan spreken en daarmee naam maken en daardoor naam rijkdom en eer
verkrijgen; maar dan zijn zij niet ingeplant. Dat door het land van de zonen
van het oosten de ware dingen van de liefde worden aangeduid, dus de
erkentenissen van het ware die tot het goede dienen, kan vaststaan uit de
betekenis van de zonen, namelijk de ware dingen, waarover de nrs. 489, 491,
533, 1147, 2623; en uit de betekenis van het oosten, namelijk de liefde,
waarover de nrs.101, 1250, 3249; hun land is de aardbodem waarin zij zijn. Dat
de zonen van het oosten diegenen zijn die in de erkentenissen van het ware en
het goede zijn en dus in de ware dingen van de liefde, kan ook elders uit het
Woord vaststaan, zoals in het eerste Boek der Koningen: ‘De wijsheid van Salomo
werd vermenigvuldigd meer dan wijsheid
van al de zonen van het oosten en meer dan alle wijsheid van de Egyptenaren’,
(1 Koningen 4:30), waar door de wijsheid van de zonen van het oosten de
innerlijke erkentenissen van het ware en het goede worden aangeduid, dus
diegenen die daarin zijn; door de wijsheid van de Egyptenaren evenwel de
wetenschap van deze zelfde erkentenissen en die wetenschap is in een lagere
graad; dat door de Egyptenaren de wetenschappelijke dingen in het algemeen
worden aangeduid, zie de nrs. 1164, 1165, 1462. Bij Jeremia: ‘Alzo zei Jehovah:
Maakt u op, klimt op tegen Kedar, verwoest de zonen van het oosten; zij zullen
hun tenten en hun kudden van kleinvee nemen, hun gordijnen en al hun vaten en
hun kamelen’, (Jeremia 49:28); dat daar onder de zonen van het oosten diegenen
worden verstaan die in de erkentenissen van het goede en ware zijn, staat
daaruit vast dat zij hun tenten en kudden van kleinvee zullen nemen en verder
de gordijnen en al hun vaten, en ook hun kamelen; want door de tenten worden de
heilige dingen van het goede aangeduid, nrs. 414, 1102, 2145, 2152, 3312; door
de kudden van kleinvee de goede dingen van de naastenliefde, nrs. 343, 2566;
door de gordijnen de heilige ware dingen, nrs. 2576, 3478; door de vaten de
ware dingen van het geloof en de wetenschappelijke dingen, nrs. 3068, 3079;
door de kamelen de wetenschappelijke dingen in het algemeen, nrs. 3048, 3071,
3143, 3145; dus door de zonen van het oosten, degenen die daarin zijn, dat wil
zeggen die in de erkentenissen van het goede en ware zijn. Dat de wijzen uit de
oosterse streken, die tot Jezus kwamen toen Hij geboren werd, van diegenen
waren die ‘zonen van het oosten’ werden genoemd, kan hieruit vaststaan dat zij
in de erkentenis waren dat de Heer geboren zou worden en dat zij Zijn Komst
wisten uit de ster die aan hen in het oosten verscheen, waarover het volgende
bij Mattheüs: ‘Toen Jezus in Bethlehem van Judea geboren was, ziet, er kwamen
wijzen uit de oosterse streken te Jeruzalem, zeggende: Waar is de geboren
Koning der Joden, want wij hebben Zijn ster uit het oosten gezien en wij zijn
gekomen om Hem te aanbidden’, (Mattheüs 2:1,2); dat bij de zonen van het
oosten, die uit Syrië waren, een dergelijk profetische van oudsher heeft
bestaan, blijkt uit de profetie van Bileam ten aanzien van de Komst van de
Heer, bij Mozes: ‘Ik zie Hem en niet nu; Ik aanschouw Hem en niet nabij; een
ster zal opgaan uit Jakob en een scepter zal opstaan uit Israël’, (Numeri
24:17); dat Bileam uit het land der zonen van het oosten of uit Syrië was, blijkt
uit het volgende bij Mozes: ‘Bileam uitte zijn uitspraak en hij zei: ‘Uit Syrië
heeft mij Balak toegeleid, uit de bergen van het oosten’, (Numeri 23:7); die
wijzen die tot Jezus kwamen toen Hij geboren werd, worden magiërs genoemd, maar
zo werden de wijzen toentertijd genoemd, als uit meerdere plaatsen blijkt,
zoals in, (Genesis 41:8; Exodus 7:11; Daniël 2:27; 4:6,7; 1 Koningen 4:30); en
hier en daar bij de profeten. Dat de zonen van het oosten in de
tegenovergestelde zin de erkentenissen van het boze en valse betekenen, dus
diegenen die daarin zijn, blijkt bij Jesaja: ‘De nijd van Efraïm zal wijken en
de vijanden van Juda zullen uitgeroeid worden; zij zullen vliegen op de
schouder der Filistijnen zeewaarts en zij zullen tezamen de zonen van het oosten
beroven’, (Jesaja 11:13,14). Bij Ezechiël: ‘Tegen de zonen Ammons, ziet, Ik heb
u overgeleverd aan de zonen van het oosten tot een erfenis en zij zullen hun
ordeningen in u opstellen’, (Ezechiël 25:4,10). In het Boek Richteren: ‘Als
Israël gezaaid had en Midian klom op en Amalek en de zonen van het oosten, en
zij klommen op over hem’, (Richteren 6:3); Midian voor hen die in het valse
zijn, omdat zij niet in het goede van het leven zijn, nr. 3242; Amalek voor hen
die in de valse dingen zijn waarmee zij de ware dingen bestrijden, nr. 1679; de
zonen van het oosten voor hen die in de erkentenissen van het valse zijn.
3763. vers 2,3. En hij zag, en ziet,
een put in het veld, en ziet, daar drie kudden van kleinvee, daarnaast
nederliggende, omdat zij uit de put de kudden drenkten; en een grote steen op
de mond van de put. En derwaarts werden
al de kudden verzameld en zij wentelden de steen van boven de mond van de put
en drenkten het kleinvee en legden de steen weer op de mond van de put tot zijn
plaats. Hij zag, betekent de doorvatting; ziet, een put, betekent het Woord; in
het veld, betekent voor de Kerken; en ziet daar drie kudden van kleinvee
daarnaast nederliggende, betekent de heilige dingen van de Kerken en van de
leerstellige dingen; omdat zij uit die put de kudden drenkten, betekent dat
daaruit de wetenschap is; en een grote steen op de mond van de put, betekent
dat het gesloten was; en derwaarts werden al de kudden verzameld, betekent dat
alle Kerken en haar leerstellige dingen, daaruit zijn; en zij wentelden de
steen van boven de mond van de put, betekent dat zij het ontsloten; en drenkten
het kleinvee, betekent dat daaruit de Leer is; en legden de steen weer op de
mond van de put tot zijn plaats, betekent dat het intussen gesloten was.
3764. Hij zag, dat dit de
doorvatting betekent, staat vast uit de betekenis van zien, namelijk
doorvatten, waarover in wat volgt van dit hoofdstuk bij vers 32, waar over
Ruben wordt gehandeld, die naar het woord ‘zien’ genoemd werd.
3765. Ziet, een put; dat dit het Woord
betekent, staat vast uit de betekenis van de put, namelijk het Woord en ook de
Leer vanuit het Woord, nrs. 2702, 3096, 3424; het Woord wordt hier put genoemd,
omdat over het natuurlijke wordt gehandeld, dat in zich beschouwd, het Woord
slechts naar de letterlijke zin bevat; maar het Woord wordt bron genoemd,
wanneer over het redelijke wordt gehandeld, waar vanuit het Woord in de
innerlijke zin kan worden doorvat.
3766. In het veld; dat dit betekent
voor de Kerken, staat vast uit de betekenis van het veld, namelijk de Kerk ten
aanzien van het goede, nr. 2971; de Kerk wordt in het Woord aangeduid door
land, door aardbodem en door veld, maar met een verschil: dat het veld de Kerk
is, komt omdat zij zoals een veld de zaden van het goede en ware opneemt; want
de Kerk heeft het Woord waaruit de zaden zijn; vandaar is het ook dat al wat in
het veld is, ook dat betekent wat van de Kerk is, zoals het zaaisel, de oogst,
het gewas dat op het veld staat, de tarwe, de gerst en de overige dingen en ook
deze met een verschil in betekenis.
3767. En ziet, daar drie kudden van
kleinvee daarnaast nederliggende; dat dit de heilige dingen van de Kerken en
van de leerstellige dingen betekent, staat vast uit de betekenis van drie, te
weten het heilige, waarover de nrs. 720, 901; uit de betekenis van de kudden
van kleinvee, namelijk die dingen die van de Kerk zijn, dus de leerstellige
dingen; in het bijzonder betekent het kleinvee degenen die binnen de Kerk zijn
en de goede dingen die van de naastenliefde en de ware dingen die van het
geloof zijn leren en zich daarvan doordrenken en dan betekent de herder degene
die deze dingen onderwijst; in het algemeen echter betekent het kleinvee al
diegenen die in het goede zijn, dus die tot de Kerk van de Heer in het gehele
aardrijk behoren; en omdat al diegenen door de leerstellige dingen in het goede
en ware worden binnengeleid, worden dus door het kleinvee ook de leerstellige
dingen aangeduid; want die dingen die maken dat de mens zodanig zal zijn en de
mens zelf die zodanig is, worden door hetzelfde woord in de innerlijke zin
verstaan; want het subject, dat de mens is, wordt verstaan vanuit datgene
waardoor hij mens is; vandaar is het, dat soms wordt gezegd dat namen dingen
betekenen en ook diegenen bij wie die dingen zijn, zoals Tyrus en Zidon dat zij
de erkentenissen van het goede en ware betekenen en ook degenen die in de
erkentenissen zijn; en dat Egypte de wetenschap betekent en Aschur de
redenering, maar dan worden diegenen verstaan die daarin zijn; evenzo in de
overige dingen; maar de spraak in de hemel bij de engelen vindt plaats door
dingen zonder de voorstelling van personen, dus door universele dingen; de
oorzaak hiervan is dat zij zo ontelbare dingen samenvatten, maar vooral vanwege hiervan, dat zij al het goede en ware
aan de Heer toeschrijven en niets aan zichzelf; vandaar zijn de ideeën van hun
spraak alleen maar tot de Heer bepaald; hieruit blijkt nu vanwaar het is dat
gezegd wordt dat het kleinvee de Kerken betekent en ook de leerstellige dingen.
Er wordt gezegd dat de kudden van kleinvee waren nederliggende naast de put,
omdat de leerstellige dingen vanuit het Woord zijn; dat de put het Woord is,
werd eerder in nr. 3765 gezegd.
3768. Omdat zij uit die put de
kudden drenkten; dat dit betekent dat daaruit de wetenschap is, namelijk vanuit
het Woord, staat vast uit de betekenis van de put, namelijk het Woord, waarover
eerder in nr. 3765; uit de betekenis van drenken of doen drinken, te weten
onderricht worden, waarover nr. 3069; en uit de betekenis van de kudden,
namelijk de wetenschap van de leerstellige dingen, waarover eveneens hiervoor
in nr. 3767; hieruit blijkt dat ‘uit de put drenkten zij de kudden’ wordt
aangeduid dat vanuit het Woord de wetenschap van de leerstellige dingen van het
goede en ware is. In deze dingen die over Jakob volgen, wordt in de hoogste zin
gehandeld over de Heer, hoe Hijzelf Zijn Natuurlijke Goddelijk maakte en in dit
hoofdstuk over de inwijding; daarom wordt hier over het Woord en over de leer
daaruit gehandeld; want door de leer vanuit het Woord is er inwijding en
wederverwekking; en omdat deze door de put en door de drie kudden van kleinvee
worden aangeduid, worden daarom deze dingen historisch vermeld; en als zij die
dingen niet betekenden, zouden zij van te weinig gewicht zijn om in het Goddelijk
Woord vermeld te worden; wat zij behelzen, kan duidelijk zijn, namelijk dat
alle wetenschap en leer van het goede en ware vanuit het Woord is. De
natuurlijke mens kan weliswaar weten en ook doorvatten wat het goede en ware
is, maar slechts het natuurlijk en burgerlijk goede en ware, maar het
geestelijk goede en ware kan hij niet weten; dit zal vanuit openbaring en dus
vanuit het Woord zijn; zo kan bijvoorbeeld de mens vanuit het redelijke dat
iedereen heeft, weten dat men de naaste dient lief te hebben en dat men God
moet vereren, maar hoe de naaste geliefd en hoe God vereerd moet worden, kan
hij niet dan vanuit het Woord weten, dus wat het geestelijk goede en ware is;
zoals dat het goede zelf, de naaste is, dus degenen die in het goede zijn en
dit overeenkomstig het goede waarin zij zijn; en dat dus het goede de naaste
is, omdat in het goede de Heer is en dat dus in de liefde van het goede de Heer
wordt liefgehad. Evenzo kunnen zij die het Woord niet hebben, ook niet weten
dat al het goede uit de Heer is en dat het bij de mens invloeit en de
aandoening van het goede maakt en dat die aandoening de naastenliefde wordt
genoemd; zij die het Woord niet hebben, kunnen ook niet weten wie de God van
het heelal is; dat het de Heer is, is voor hen verborgen, terwijl toch het
binnenste van de aandoening of van de naastenliefde en dus het binnenste van
het goede Hemzelf zal beogen; hieruit blijkt, wat het geestelijk goede is, dat
men nergens anders vandaan kan weten dan vanuit het Woord. Maar wat de natiën
betreft, zij kunnen het, zolang zij in de wereld zijn, weliswaar niet weten,
maar toch zijn zij, wanneer zij onder elkaar in wederzijdse naastenliefde
leven, vandaar in het vermogen om in het andere leven in zulke dingen
onderricht te kunnen worden; en dat zij ook gemakkelijk opnemen en daarvan
doordrenkt worden, zie de nrs. 2589 tot 2604.
3769. En een grote steen op de mond
van de put; dat dit betekent, dat het gesloten was, namelijk het Woord, kan
zonder ontvouwing duidelijk zijn. Het Woord wordt gesloten genoemd, wanneer het
alleen naar de zin van de letter wordt verstaan en al wat daar staat voor het
leerstellige wordt aangenomen; en nog meer is het gesloten, wanneer die dingen
voor leerstelligheden worden erkend die de begeerten van de liefde van zich en
van de wereld begunstigen, want vooral deze wentelen een grote steen op de mond
van de put, dat wil zeggen, sluiten het Woord; en evenzo als men dan niet weet,
wil men ook niet weten dat er een of
andere innerlijke zin wordt ontvouwd; en ook vanuit de in de Kerk aanvaarde
leerstellige dingen waarop men de gehele letterlijke zin van het Woord door
verschillende uitleggingen betrekt. Wat het is, dat het Woord gesloten is, kan
vooral uit de Joden blijken, die alle en de afzonderlijke dingen volgens de
letter verklaren en vandaar geloven dat zij boven allen op de gehele aarde
uitverkoren zijn en dat de Messias zal komen die hen in het land Kanaän zal
leiden en hen boven alle natiën en volken van de aarde verheffen; want zij zijn
in aardse en lichamelijke liefden, die zodanig zijn dat zij het Woord ten
aanzien van de innerlijke dingen geheel en al uitsluiten; daarom weten zij ook
nog niet of er enig hemels rijk is en of zij na de dood zullen leven, wat de
innerlijke mens is, zelfs niet eens dat er iets geestelijks bestaat, te minder
dat de Messias is gekomen om de zielen te zaligen; dat het Woord voor hen
gesloten is, kan voldoende hieruit blijken dat zij, hoewel zij tussen de
christenen leven, toch hoegenaamd niets van hun leerstellige dingen opnemen,
overeenkomstig deze woorden bij Jesaja: ‘Zeg tot dit volk: Hoort horende en
verstaat niet en ziet ziende en kent niet; maak het hart van dit volk vet en
maak zijn oren zwaar en bestrijk zijn ogen; en ik zei: Hoe lang Heer; en Hij
zei: Totdat de steden verwoest zijn, totdat er geen bewoner zal zijn en de
huizen, dat er geen mens zal zijn en de aardbodem verwoest zal zijn tot
verlating’, (Jesaja 6:9-11; Mattheüs 13:14,15; Johannes 12:40,41). Want voor
zoveel als de mens in de liefde van zich en van de wereld is en in de begeerten
ervan, zoveel wordt het Woord voor hem gesloten; want die liefden hebben hem
ten doel en dit doel steekt het natuurlijk schijnsel aan en dooft het hemels
licht uit, zodat zij scherp de dingen zien die van zich en van de wereld zijn,
maar niet in het minst de dingen die van de Heer en van Zijn rijk zijn; en
wanneer dit zo is, kunnen zij weliswaar het Woord lezen, maar vanuit het doel
om eer en schatten te bemachtigen of vanuit het doel om gezien te worden, of
vanuit een liefde en de daaruit aangenomen gewoonte of vanuit een vroomheid,
maar toch niet vanuit het doel om het leven te verbeteren; voor hen is het
Woord op verschillende wijze gesloten, voor sommigen zozeer, dat zij geenszins
iets anders willen weten dan wat hun leerstellige dingen voorschrijven, hoe die
ook mogen zijn; indien men bijvoorbeeld zou zeggen dat aan Petrus niet de macht
is gegeven om de hemel te openen en die te sluiten, maar dat zij aan het geloof
van de liefde gegeven is, dat door de sleutels van Petrus wordt aangeduid, dan
erkennen zij dat op geen enkele wijze, omdat de liefde van zich en van de
wereld in de weg staat; en indien iemand zou zeggen dat de heiligen niet
vereerd moeten worden, maar enig en alleen de Heer, nemen zij ook dit niet op;
indien iemand zou zeggen dat onder het brood en de wijn in het Heilig Avondmaal
de Liefde van de Heer jegens het gehele menselijke geslacht en de wederkerige
liefde van de mens tot de Heer wordt verstaan, geloven zij dit evenmin; en
indien iemand zou zeggen dat het geloof niets doet, tenzij er het goede van het
geloof, dat wil zeggen, de naastenliefde is, leggen zij dit andersom uit;
evenzo in overige dingen. Zij die zodanig zijn, kunnen van het ware dat in het
Woord is, hoegenaamd niets zien, maar blijven hardnekkig in hun dogma; en zij
willen zelfs niet eens horen dat er een innerlijke zin is waarin de heiligheid
en heerlijkheid van het Woord is; ja zelfs, wanneer zij horen dat er een is,
walgen zij van afkeer bij het horen alleen al daarvan, zozeer is het Woord
gesloten; terwijl toch het Woord zodanig is, dat het tot in de hemel en door de
hemel tot de Heer open is en alleen gesloten is ten opzichte van de mens voor
zoveel hij in de boze dingen van de liefde van zich en van de wereld is, met
betrekking tot de doelen van het leven en in de beginselen van het valse
daaruit. Hieruit kan vaststaan, wat het is, dat een grote steen op de mond van
de put was.
Hemelse Verborgenheden
Genesis hoofdstuk 29
.………………………………………………….……………………………………………………
Digitale uitgave Swedenborg
Boekhuis 2015 – www.swedenborg.nl HV pag. 1532
3770. En derwaarts werden al de kudden verzameld; dat dit betekent, dat alle
Kerken en haar leerstellige dingen daaruit zijn, blijkt uit de betekenis van de
kudden, namelijk de Kerken en ook de leerstellige dingen die van de Kerken
zijn, waarover de nrs. 3767, 3768; en dat deze vanuit het Woord zijn, wordt
aangeduid door derwaarts verzameld worden.
3771. En zij wentelden de steen van boven de mond van de put; dat dit betekent,
dat zij het ontsloten, blijkt uit wat eerder in nr. 3769 is gezegd over de
betekenis van de grote steen op de mond van de put, namelijk dat het Woord
gesloten was; hieruit blijkt dat ‘zij wentelden de steen van boven de mond van
de put’ wil zeggen dat zij het ontsloten.
3772. En drenkten het kleinvee; dat dit betekent dat daaruit de leer is, blijkt
uit de betekenis van drenken of doen drinken, namelijk onderrichten, waarover
de nrs. 3069, 3768; en uit de betekenis van het kleinvee, namelijk degenen die
in de goede en ware dingen van het geloof zijn, waarover de nrs. 343, 3767, zo
is dus drenken, onderrichten vanuit het Woord, en dus de Leer.
3773. En legden de steen weer op de mond van de put tot zijn plaats; dat dit
betekent dat het intussen gesloten was, staat vast uit wat over de steen op de
mond van de put, is gezegd, nrs. 3769, 3771. Hiermee, namelijk dat het Woord
voor de Kerken ontsloten is, en daarna dat het gesloten is, is het als volgt
gesteld; in het begin wanneer een Kerk wordt ingesteld, is het Woord eerst voor
hen gesloten, maar daarna wordt het, terwijl de Heer daarin dus zo de
voorziening treft, ontsloten en daaruit leren zij dat de gehele leer wordt
gegrondvest op deze twee geboden: dat men de Heer boven alles moet liefhebben
en de naaste zoals zichzelf; wanneer men deze twee geboden als einddoel heeft,
dan is het Woord ontsloten, want de gehele Wet en alle Profeten, dat wil
zeggen, het gehele Woord, hangen dermate daarvan af, dat alle dingen daaruit
zijn, en wel zó, dat alle dingen daarop betrekking hebben; en omdat zij dan in
de beginselen van het ware en goede zijn, worden zij verlicht in de
afzonderlijke dingen die zij in het Woord zien, want de Heer is dan door de
engelen bij hen en leert hen, hoewel zij het niet weten en leidt hen ook in het
leven van het ware en goede; dit kan ook duidelijk zijn uit alle Kerken, dat
zij zodanig zijn geweest in haar kindsheid en dat zij de Heer hebben vereerd
vanuit de liefde en de naaste van harte hebben liefgehad; maar in de loop van
de tijd verwijderden de Kerken zich van deze twee geboden en bogen van het
goede van de liefde en van de naastenliefde af tot die dingen die van het
geloof worden genoemd, dus van het leven tot de leer en voor zoveel als dit
gebeurt, voor zoveel wordt het Woord gesloten; dit is het wat door deze woorden
in de innerlijke zin wordt aangeduid ‘Ziet, een put in het veld, en ziet, daar
drie kudden van kleinvee daarnaast nederliggende, omdat zij vanuit die put de
kudden drenkten en een grote steen op de mond van de put. En derwaarts werden
al de kudden verzameld en zij wentelden de steen van boven de mond van de put
en drenkten het kleinvee en legden de steen weer op de mond van de put tot zijn
plaats’.
3774. vers 4-6. En Jakob zei tot hen: Mijn broeders, vanwaar zijt gij; en
zij zeiden: Van Haran zijn wij. En hij zei tot hen: Kent gij Laban, de zoon van
Nahor; en zij zeiden: Wij kennen. En hij zei tot hen: Heeft hij vrede; en zij
zeiden: Vrede; en ziet, Rachel, zijn dochter, komt met het kleinvee.
Jakob zei tot hen,
betekent het ware van het goede; mijn broeders, vanwaar zijt gij, betekent de
naastenliefde, van welke oorsprong is zij daar; en zij zeiden: Van Haran zijn
wij, betekent vanuit het goede van gemeenschappelijke stam; en hij zei tot hen:
Kent gij Laban, de zoon van Nahor, betekent, of zij het goede van deze stam
hebben; en zij zeiden: Wij kennen, betekent het bevestigende; en hij zei tot
hen: Heeft hij vrede, betekent, is het niet vanuit het rijk van de Heer; en zij
zeiden: Vrede, betekent het bevestigende; en ziet, Rachel zijn dochter, betekent
de aandoening van het innerlijk ware; komt met het kleinvee, betekent de
innerlijke leerstellige dingen.
3775. Jakob zei tot hen; dat dit het ware van het goede betekent, staat vast
uit de uitbeelding van Jakob, namelijk het Goddelijk Natuurlijke van de Heer,
waarover eerder; omdat alle en de afzonderlijke dingen, waar dan ook, op het
goede en ware betrekking hebben, nrs. 3166, 3513, 3519, hebben de dingen die in
het natuurlijke zijn dat dus ook en omdat het goede en ware in het natuurlijke,
wanneer de mens wordt wederverwekt, in het begin in een andere staat is dan in
de voortgang en aan het einde, wordt dus door Jakob het natuurlijke uitgebeeld
ten aanzien van het ware en goede overeenkomstig de staat, hier ten aanzien van
het ware van het goede; maar die verschillende dingen waar zij zich ook
bevinden, afzonderlijk uiteenzetten, zou gelijk staan met die dingen in het
duister brengen, vooral bij hen die geen duidelijke voorstelling over het ware
en het goede hebben en nog minder over het ware waardoor het goede is en over
het ware dat vanuit het goede is.
3776. Mijn broeders, vanwaar zijt gij; dat dit de naastenliefde betekent, van
welke oorsprong zij daar is, staat vast uit de betekenis van de broeders,
namelijk zij die in het goede zijn en vandaar het goede zelf zijn, dus de
naastenliefde, nrs. 367, 2360, 3303, 3459; en uit de betekenis van ‘vanwaar
zijt gij’, namelijk van welke oorsprong.
Hieruit blijkt ook
dat de dingen die in de zin van de letter dingen van een vraag zijn en datgene
wat tot personen bepaald is, in de innerlijke zin in een idee vallen, dat niet
tot iemand bepaald is; want de historische dingen van de letter vallen weg in
de hemel bij de engelen, wanneer die de mens verlaten en de hemel binnengaan;
hieruit kan blijken hoe het gesteld is met de vraag van Jakob tot de mannen van
Haran: ‘Mijn broeders, vanwaar zijt gij’, namelijk dat het betekent, van welke
oorsprong is de naastenliefde daar.
Hiermee is het als
volgt gesteld: de naastenliefde die in de uiterlijke vorm als naastenliefde
verschijnt, is niet altijd de naastenliefde in de innerlijke vorm; aan het
einddoel wordt onderkend van welke aard zij is en vanwaar zij is; een
naastenliefde die ontstaat vanuit een einddoel ter wille van zich of ter wille
van de wereld, is niet de naastenliefde in de innerlijke vorm, ja, zij mag
zelfs ook geen naastenliefde worden genoemd; maar de naastenliefde die ontstaat
vanuit het einddoel ter wille van de naaste, ter wille van het algemeen
welzijn, ter wille van de hemel en dus zo ter wille van de Heer, is de
naastenliefde zelf en heeft in zich de aandoening om van harte wel te doen en
vandaar het verkwikkelijke van het leven en dit wordt in het andere leven het
gezegende.
Het is van het
grootste belang om dit te weten, opdat de mens zal weten wat het rijk van de
Heer in zich is.
Over het onderzoek
naar deze naastenliefde, of wat hetzelfde is, naar dit goede, wordt in deze
verzen nu gehandeld; en hier wordt eerst gevraagd van welke oorsprong de
naastenliefde daar is, wat wordt aangeduid door ‘mijn broeders, vanwaar zijt
gij’.
3777. En zij zeiden: Van Haran zijn wij; dat dit betekent, vanuit het goede van
gemeenschappelijke stam, blijkt uit de betekenis van Haran, namelijk het
zijdelings verwante goede van gemeenschappelijke stam, waarover nr. 3612.
3778. En hij zei tot hen: Kent gij Laban, de zoon van Nahor; dat dit betekent
of zij het goede van deze stam hebben, staat vast uit de uitbeelding van Laban,
namelijk het zijdelings verwante goede van gemeenschappelijke stam, zie de nrs.
3612, 3665; en uit de uitbeelding
van Nahor, namelijk die gemeenschappelijke stam, waaruit het goede is dat
Laban uitbeeldt; dat kennen in de innerlijke zin is, daaruit zijn, blijkt uit
het verband.
Hoe het gesteld is
met de uitbeelding van het zijdelings verwante goede door Nahor, Bethuël en
Laban, moet in het kort worden gezegd; Therach, die de vader van drie zonen
was, namelijk van Abraham, Nahor en Haran, (Genesis 11:27) beeldt de
gemeenschappelijke stam uit waaruit de Kerken zijn; Therach zelf was weliswaar een
afgodendienaar, maar de uitbeeldende dingen betreffen niet de persoon, maar de
zaak, zie nr. 1361; en omdat de uitbeeldende Joodse Kerk met Abraham inzette en
bij zijn nakomelingen uit Jakob werd ingesteld, trekt Therach en zijn drie
zonen de uitbeelding van de Kerken aan; Abram trekt de uitbeelding van de echte
Kerk aan, hoedanig zij is bij degenen die het Woord hebben; maar Nahor, zijn
broeder, trekt de uitbeelding van de Kerk aan hoedanig die is bij de natiën die
het Woord niet hebben; dat de Kerk van de Heer over het gehele aardrijk is
verspreid en dat zij ook is onder de natiën die in naastenliefde leven, blijkt
uit wat hier en daar over de natiën werd getoond; vandaar nu is het dat door
Nahor, zijn zoon Bethuël en diens zoon Laban het zijdelings verwante goede van
gemeenschappelijke stam wordt uitgebeeld, dat wil zeggen het goede waarin
degenen zijn die van de Kerk van de Heer bij de natiën zijn; dit goede
verschilt hierin van het goede van de gemeenschappelijke stam in rechte lijn,
dat het geen echte ware dingen zijn die met hun goede worden verbonden, maar
dat het merendeels uiterlijke schijnbaarheden zijn, die zinsbegoochelingen
worden genoemd, want zij hebben het Woord niet waaruit zij verlicht kunnen
worden; weliswaar is het goede in zijn wezen enig, maar het neemt het hoedanige
aan van de ware dingen die daarin geplant worden; daarvandaan komen de
verschillen; de ware dingen die aan de natiën als waar verschijnen, zijn in het
algemeen dat zij de een of andere god vereren, van wie zij hun goede vragen en
aan wie zij dat toeschrijven; en zolang als zij in de wereld leven, weten zij
niet dat die God de Heer is; en eveneens dat zij hun God onder beelden, die zij
heilig houden, aanbidden en nog tal van andere dingen meer; toch verhinderen
deze dingen niet, dat zij evengoed als de christenen gezaligd kunnen worden,
als zij maar in de liefde tot hun God en in de liefde jegens de naaste leven;
want zo zijn zij in het vermogen om in het andere leven de innerlijke dingen op
te nemen, zie de nrs. 932, 1032, 1059, 2049, 2051, 2284, 2589 tot 2604, 2861,
2863, 3263.
Hieruit blijkt wat
er onder het zijdelings verwante goede van gemeenschappelijke stam wordt
verstaan; dat door Nahor diegenen buiten de Kerk worden uitgebeeld, die in
broederschap vanuit het goede zijn, zie de nrs. 2863, 2864, 2868; dat door
Bethuël het goede van de natiën van de eerste klasse wordt uitgebeeld, nrs.
2865, 3665; en door Laban de aandoening van het uiterlijk of lichamelijk goede
en eigenlijk het zijdelings verwante goede van gemeenschappelijke stam, nrs.
3612, 3665.
Met dit goede is
het zo gesteld, dat het de mens allereerst als middel van dienst is om zich het
geestelijk goede te verwerven, want het is lichamelijk uiterlijk en vanuit
uiterlijke schijnbaarheden, die in zich schijnbaarheden zijn; in de knapenjaren
erkent de mens niets anders voor waar en goed en hoewel het hem geleerd wordt
wat het innerlijke goede en ware is, heeft hij er toch geen andere dan een
lichamelijke voorstelling van; en omdat de eerste voorstelling zodanig is, is
daarom een zodanig goede en ware het eerste middel waardoor de innerlijke ware
en goede dingen worden binnengeleid; het is deze verborgenheid die hier door
Jakob en Laban wordt uitgebeeld.
3779. En zij zeiden: Wij kennen; dat dit het bevestigende betekent, kan zonder
ontvouwing duidelijk zijn.
3780. En hij zei tot hen: Heeft hij vrede; dat dit betekent, is het niet vanuit
het rijk van de Heer, namelijk het goede, blijkt uit de betekenis van de vrede,
waarover hierna; in de historische zin wordt ten aanzien van Laban gevraagd of
hij vrede heeft, maar in de innerlijke zin ten aanzien van het goede dat door
Laban wordt uitgebeeld; dat Laban het zijdelings
verwante goede van gemeenschappelijke stam is, dat wil zeggen, hoedanig het
bij de natiën is die in de gemeenschappelijke Kerk, dat wil zeggen, in het rijk
van de Heer zijn, zie eerder in nr. 3778; hieruit blijkt wat door die woorden
‘is het niet vanuit het rijk van de Heer’ wordt aangeduid.
Wat de vrede
betreft, die betekent in de hoogste zin de Heer Zelf, en vandaar in de
innerlijke zin Zijn Rijk; en de vrede is het Goddelijke van de Heer dat het
meest van binnen het goede aandoet waarin degenen zijn die daar zijn; dat dit
door de vrede in het Woord wordt aangeduid, kan uit tal van plaatsen vaststaan,
zoals bij Jesaja: ‘Een Knaap is ons geboren, een Zoon is ons gegeven, op
wiens schouder de heerschappij, en Zijn Naam zal genoemd worden: Wonderlijk,
Raad, God, Held, Vader der eeuwigheid, Vorst des vredes: van het
vermenigvuldigende van de heerschappij en van de vrede zal geen einde zijn op
de troon van David en op Zijn rijk’, (Jesaja 9:5,6); waar Vorst des vredes
duidelijk voor de Heer en vermenigvuldigende de heerschappij en de vrede, voor
diegenen die in Zijn rijk zijn, dus voor het rijk zelf.
Bij dezelfde: ‘Het
werk der gerechtigheid zal vrede zijn en de arbeid der gerechtigheid rust en
zekerheid tot in het eeuwige; en Mijn volk zal in een habitakel des vredes
wonen’, (Jesaja 32:17,18) daar wordt over het rijk van de Heer gesproken,
waar vrede, rust en zekerheid op elkaar volgen; het habitakel des vredes voor
de hemel.
Bij dezelfde: ‘De
engelen des vredes wenen bitterlijk; de paden zijn verwoest, die over de weg
gaat, heeft opgehouden’, (Jesaja 33:7,8); engelen des vredes voor hen die
in het rijk van de Heer zijn, dus voor het rijk zelf en in de hoogste zin voor
de Heer; de paden zijn verwoest en die over de weg gaat, heeft opgehouden,
betekent dat nergens meer het ware is; dat paden en wegen de ware dingen zijn,
zie de nrs. 627, 2333.
Bij dezelfde: ‘Hoe
verkwikkelijk zijn op de bergen de voeten van degenen die het goede boodschapt,
die de vrede doet horen, zeggende tot Zion, Uw God regeert’, (Jesaja 52:7);
die het goede
boodschapt en de vrede doet horen, voor het rijk van de Heer.
Bij dezelfde: ‘De
bergen zullen wijken en de heuvelen zullen heen bewogen worden, maar Mijn
Barmhartigheid zal van met u niet wijken en het verbond van Mijn vrede zal niet
heen bewogen worden’, (Jesaja 54:10).
Bij dezelfde:
‘De weg des vredes hebben zij niet gekend en er is ook geen gericht in hun
gangen’, (Jesaja 59:8).
Bij Jeremia: ‘Ik
zal Mijn vrede wegrapen van met dit volk, gezegde van Jehovah, de erbarming en
de barmhartigheid’, (Jeremia 16:5).
Bij dezelfde: ‘De
schaapskooien des vredes zijn verwoest, vanwege de gloed van Jehovah’, (Jeremia
25:37).
Bij dezelfde:
‘De profeet die profeteert van vrede, wanneer het woord van de profeet komt,
zal als profeet gekend worden, dat Jehovah hem gezonden heeft’, (Jeremia
28:9).
Bij dezelfde: ‘Ik
ken de gedachten welke Ik over u denk, gezegde van Jehovah, gedachten des
vredes’, (Jeremia 29:11).
Bij Haggaï: ‘De
heerlijkheid van dit latere huis zal groter zijn dan van het vorige, want in
deze plaats zal Ik vrede geven’, (Haggaï 2:10).
Bij Zacharia: ‘Zij
zullen een zaad des vredes zijn, de wijnstok zal zijn vrucht geven en de aarde
zal haar inkomen geven en de hemelen zullen hun dauw geven’, (Zacharia
8:12).
Bij David: ‘Bewaar
de ongereptheid en zie het rechte, omdat het laatste voor de man is vrede’, (Psalm
37:37).
Bij Lukas:
‘Jezus tot de discipelen: In wat huis gij zult ingaan, zegt eerst ‘vrede zij
dezen huize’; en indien aldaar een zoon des vredes mocht geweest zijn, zo zal
uw vrede op hem rusten; maar indien niet, zo zal hij op u wederkeren’,
(Lukas 10:5,6).
Bij Johannes: ‘Vrede
laat Ik u, Mijn vrede geef Ik u; niet gelijk de wereld geeft, geef Ik u’, (Johannes
14:27).
Bij dezelfde: ‘Jezus zei: Deze dingen heb Ik tot u gesproken, opdat gij
in Mij vrede hebt’, (Johannes 16:33).
In al deze plaatsen
betekent de vrede in de hoogste zin de Heer; in de uitbeeldende zin Zijn rijk
en het goede uit de Heer daar, dus het Goddelijke dat invloeit in het goede of
in de aandoeningen van het goede, dat ook vanuit het binnenste de vreugden en
de gelukzaligheden maakt; hieruit blijkt wat er verstaan wordt onder deze
woorden van de zegen:
‘Jehovah zal Zijn
aangezichten tot u verheffen en zal u vrede geven’, (Numeri 6:26);
en wat onder de van
oudsher gebruikelijke begroeting: ‘Vrede zij ulieden’; en onder
dezelfde, door de Heer tot de apostelen gezegd, (Johannes 20:19,21,26); zie ook
de nrs. 92, 93, 1726, 2780, 3170, 3696.
3781. En zij zeiden: Vrede; dat dit het bevestigende betekent, kan zonder
verklaring duidelijk zijn, want het is een beamend antwoord.
3782. En ziet, Rachel, zijn dochter; dat dit de aandoening van het innerlijk
ware betekent, staat vast uit de uitbeelding van Rachel, namelijk de aandoening
van het innerlijk ware; en van Lea, namelijk de aandoening van het uiterlijk
ware, waarover hierna.
3783. Komt met het kleinvee; dat dit de innerlijke leerstellige dingen
betekent, staat vast uit de betekenis van het kleinvee, namelijk de Kerk en ook
de leerstellige dingen, waarover de nrs. 3767, 3768, 3772; hier de innerlijke
leerstellige dingen, omdat het van Rachel wordt gezegd, dat zij kwam met het
kleinvee.
3784. vers 7,8. En hij zei: Ziet, nog is de dag groot, het is niet tijd het vee
te verzamelen; drenkt het kleinvee en gaat, weidt.
En zij zeiden: Wij
kunnen niet totdat al de kudden verzameld worden en zij de steen van boven de
mond van de put afwentelen en wij zullen het kleinvee drenken.
Hij zei: Ziet, nog
is de dag groot, betekent dat nu de staat voortschrijdend is; het is niet tijd
het vee te verzamelen, betekent dat de goede en ware dingen van de Kerken en
van de leerstellige dingen nog niet bijeen zijn; drenkt het kleinvee, en gaat
en weidt, betekent, toch onderricht daaruit voor weinigen; en zij zeiden: Wij
kunnen niet totdat al de kudden verzameld worden, betekent, dat zij tezamen
moeten zijn; en zij de steen van boven de mond van de put afwentelen, betekent,
dat zo dus de dingen die van het Woord zijn worden onthuld; en wij zullen het
kleinvee drenken, betekent, dat zij dan worden onderricht.
3785. Hij zei: Ziet, nog is de dag groot; dat dit betekent, dat nu de staat
voortschrijdend is, staat vast uit de betekenis van de dag, namelijk de staat,
nrs. 23, 487, 488, 493, 2788, 3462; dat ‘ziet, nog groot’ het voortschrijdende
is, blijkt uit het verband.
3786. Het is niet tijd het vee te verzamelen; dat dit betekent dat de goede en
ware dingen van de Kerken en van de leerstellige dingen nog niet bijeen zijn,
staat vast uit de betekenis van de tijd, namelijk de staat in het algemeen,
waarover de nrs. 2625, 2788, 2837, 3254, 3356; uit de betekenis van verzameld
worden, namelijk bijeen zijn; en uit de betekenis van het vee, namelijk in het
algemeen de goede en ware dingen van de Kerken en van de leerstellige dingen;
dat het vee in het algemeen die dingen betekent, is omdat de dieren de rituele
dingen van de uitbeeldende Kerk en in het Woord, de aandoeningen van het goede
of van het ware zijn, zoals kan vaststaan in de nrs. 45, 46, 142, 143, 246,
714, 715, 2679, 2979, 3203, 3502, 3508, 3510, 3665, 3699, 3701 is getoond.
Evenzo is het in
het algemeen met de Kerk gesteld wanneer deze wordt ingesteld; eerst zullen de
leerstellige dingen van het goede en ware bijeen zijn, want deze zijn het
waarop de Kerk gebouwd wordt; de leerstellige dingen hebben ook onder elkaar
een verband en hebben
wederzijds betrekking op elkaar; indien zij dan ook niet tevoren bijeen
zijn, dan zal er een onvolledigheid zijn en moeten de dingen die ontbreken door
het redelijke van de mens worden aangevuld; en hoe blind en vol hersenschimmen
dit redelijke in de geestelijke en de Goddelijke dingen is wanneer het vanuit
zich gevolgtrekkingen maakt, werd eerder hier en daar getoond; daarom is aan de
Kerk het Woord gegeven waarin alle leerstellige dingen van het goede en ware
zijn; hierin is het met de Kerk in het algemeen gesteld zoals in het bijzonder
met de mens die wordt wederverwekt, want deze is een Kerk in het bijzonder; dat
bij de mens tevoren de leerstellige dingen van het goede en ware, die van de
Kerk zijn, tezamen moeten zijn alvorens hij wordt wederverwekt, werd eerder
gezegd; dit is het wat in de innerlijke zin wordt aangeduid door ‘Ziet nog is
de dag groot, het is niet tijd het vee te verzamelen’.
3787. Drenkt het kleinvee, en gaat, weidt; dat dit betekent, toch onderricht
daaruit voor weinigen, staat vast uit de betekenis van het kleinvee drenken,
namelijk vanuit het Woord onderrichten, waarover nr. 3772; en uit de betekenis
van ‘gaat, weidt’ namelijk daaruit het leven en de leer; dat gaan het leven is,
zie de nrs. 3335, 3690; en dat weiden de leer is, nr. 343 en in wat volgt; de
verborgenheid die daarin schuilt, is deze, dat het er weinigen zijn die het
helemaal tot een volle staat brengen, waarover nr. 2636 en die dus kunnen
worden wederverwekt.
3788. En zij zeiden: Wij kunnen niet, totdat al de kudden verzameld worden; dat
dit betekent, dat zij tezamen moeten zijn, staat vast uit de betekenis van
verzameld worden, namelijk bijeen of tezamen zijn, nr. 3786; en uit de
betekenis van de kudden, namelijk de leerstellige dingen, waarover de nrs.
3767, 3768; wat deze woorden behelzen, kan vaststaan uit wat eerder in de nrs.
3786, 3787 werd gezegd.
3789. En zij de steen van boven de mond van de put afwentelen; dat dit
betekent, dat zo de dingen die van het Woord zijn worden onthuld, staat vast
uit de betekenis van de steen afwentelen, namelijk onthuld worden, waarover de
nrs. 3769, 3771, 3773; en uit de betekenis van de put, namelijk het Woord,
waarover de nrs. 3424, 3765.
3790. En wij zullen het kleinvee drenken; dat dit betekent, dat zij dan worden
onderricht, staat vast uit de betekenis van het kleinvee drenken, namelijk
onderrichten, waarover de nrs. 3772, 3787; dit blijkt ook uit wat voorafgaat.
3791. vers 9-11. Nog was hij sprekende met hen en Rachel kwam met het
kleinvee hetwelk haar vader had, omdat zij een herderin was.
En het geschiedde,
als Jakob Rachel zag, de dochter van Laban, zijn moeders broeder, en het
kleinvee van Laban, zijn moeders broeder, en Jakob trad toe en wentelde de
steen van boven de mond van de put en drenkte het kleinvee van Laban, zijn
moeders broeder.
En Jakob kuste
Rachel en hij hief zijn stem op en weende.
Nog was hij
sprekende met hen, betekent het denken toen; en Rachel kwam met het kleinvee,
betekent de aandoening van het innerlijk ware, dat van de Kerk en van de leer
is; hetwelk haar vader had, betekent vanuit het goede ten aanzien van de
oorsprong; omdat zij een herderin was, betekent dat de aandoening van het
innerlijk ware dat in het Woord is, leert; en het geschiedde als Jakob Rachel
zag, de dochter van Laban, zijn moeders broeder, betekent de erkenning van de
aandoening van dat ware, van welke oorsprong zij was; en het kleinvee van
Laban, zijn moeders broeder, betekent de Kerk en de leer daaruit; en Jakob trad
toe en wentelde de steen van boven de mond van de put, betekent dat de Heer
vanuit het natuurlijk goede het Woord onthulde ten aanzien van de innerlijke
dingen; en hij drenkte het kleinvee van Laban, zijn moeders broeder, betekent
het onderricht; en Jakob kuste Rachel, betekent de liefde jegens de innerlijke
ware dingen; en hij hief zijn stem op en weende, betekent de gloed van de
liefde.
3792. Nog was hij sprekende met hen; dat dit het denken toen betekent, staat
vast uit de betekenis van spreken in de historische gedeelten van het Woord,
namelijk denken, nrs. 2271, 2287, 2619; dat het toen was, is duidelijk, omdat
het op dezelfde tijd was dat hij met hen sprak, of wat hetzelfde is, ‘nog was
hij sprekende met hen’, en Rachel aankwam.
3793. En Rachel kwam met het kleinvee; dat dit de aandoening van het innerlijk
ware, dat van de Kerk en van de leer is, betekent, staat vast uit de
uitbeelding van Rachel, namelijk de aandoening van het natuurlijk ware; en uit
de betekenis van het kleinvee, namelijk de Kerk en ook de leer, nrs. 3767,
3768, 3783.
Opdat men zal weten
hoe het gesteld is met de uitbeelding van Rachel, namelijk de aandoening van
het innerlijk ware en met Lea, namelijk de aandoening van het uiterlijk ware,
moet het in het kort worden gezegd: het natuurlijke dat door Jakob wordt
uitgebeeld, bestaat uit het goede en het ware; en hierin, namelijk in het
natuurlijke, moet evenals in alle en de afzonderlijke dingen in de mens, ja
zelfs in de gehele natuur, een huwelijk zijn van het goede en het ware; zonder
het huwelijk van het goede en het ware wordt er niets voortgebracht; alle
voortbrenging en uitwerking is daaruit; in het natuurlijke bij de mens is,
wanneer hij geboren wordt, het huwelijk van het goede en ware niet, omdat
alleen de mens niet in de Goddelijke orde wordt geboren; er is weliswaar het
goede van de onschuld en van de naastenliefde, dat in de eerste kindsheid uit
de Heer invloeit, maar er is niet enig ware, waarmee dat goede gepaard kan
worden; bij de voortgang in leeftijd wordt dit goede, dat hem in de kindsheid
uit de Heer werd ingeboezemd, naar de innerlijke dingen toegetrokken en daar
door de Heer gehouden, opdat daarmee de staten van het leven die hij daarna
aantrekt, getemperd worden; vandaar is het, dat de mens zonder het goede van de
kindsheid en eerste knapenjaren erger en wilder zou zijn dan welk wild dier dan
ook; wanneer dat goede van de kindsheid wordt ingetrokken, volgt in het
natuurlijke van de mens het boze op en treedt binnen, waarmee zich het valse
samenkoppelt en er vindt een verbinding en als het ware een huwelijk van het
boze en het valse bij hem plaats en opdat de mens gezaligd zal worden, moet hij
wederverwekt worden en het boze in hem verwijderd worden en het goede uit de
Heer ingeboezemd worden; en overeenkomstig het goede dat hij opneemt, wordt hem
het ware ingeboezemd, opdat er een samenkoppeling of als het ware een huwelijk
van het goede en het ware zal plaatsvinden.
Dit is het wat door
Jakob en door zijn twee echtgenoten, namelijk Rachel en Lea, wordt uitgebeeld;
Jakob trekt daarom nu de uitbeelding van het natuurlijke goede aan en Rachel de
uitbeelding van het ware; maar omdat alle verbinding van het ware met het goede
door aandoening plaatsvindt, is het de aandoening van het ware dat met het
goede moet worden samengekoppeld, en dit beeldt Rachel uit; bovendien bestaat
er in het natuurlijke, evenals in het redelijke, een innerlijke en een
uiterlijke; Rachel beeldt de aandoening van het innerlijk ware uit en Lea de
aandoening van het uiterlijk ware.
Laban die haar
vader is beeldt het goede van gemeenschappelijke stam uit, maar zoals gezegd,
het zijdelings verwante en dit goede is datgene dat in de zijlijn overeenstemt
met het ware van het redelijke, namelijk Rebekka, nrs. 3012, 3013, 3077;
vandaar beelden de dochters vanuit dat goede de aandoeningen in het natuurlijke
uit, want deze zijn als dochters uit dat goede als uit een vader; en omdat die
aandoeningen met het natuurlijk goede moeten worden samengekoppeld, beelden zij
dus de aandoeningen van het ware uit: de ene aandoening van het innerlijk ware,
de andere de aandoening van het uiterlijk ware.
Met de
wederverwekking van de mens ten aanzien van zijn natuurlijke is het net zo
gesteld als met Jakob en met beide dochters van Laban, Rachel en Lea; degene
die hier dus het Woord overeenkomstig de innerlijke zin kan zien en vatten,
ziet deze verborgenheid voor hem onthuld; maar geen ander kan dit zien dan
alleen hij die in het goede en ware is; de anderen kunnen, hoezeer zij ook
doorvatting van dingen mogen hebben in wat tot het zedelijk en burgerlijk leven
behoort en als verstandige mensen verschijnen, niets van dien aard tot aan de
erkenning toe zien; want zij weten niet wat het goede en het ware is, want het
boze houden zij voor het goede en het valse voor het ware; zodra dan ook het
goede wordt genoemd, doet zich de idee van het boze voor en wanneer het ware
wordt genoemd, de idee van het valse; vandaar is het, dat zij niets van inzicht
hebben in deze dingen die in de innerlijke zin zijn bevat, maar bij het eerste
horen ervan, komen duisternissen opzetten die het licht uitdoven.
3794. Hetwelk haar vader had; dat dit betekent, vanuit het goede ten aanzien
van de oorsprong, staat vast uit de uitbeelding van Laban die hier de vader is,
namelijk het zijdelings verwante van gemeenschappelijke stam, nrs. 3612, 3665,
3778 en ook uit de betekenis van de vader, namelijk het goede, waarover nr.
3703.
3795. Omdat zij een herderin was, of zij was iemand die weidt; dat dit
betekent, dat de aandoening van het innerlijk ware dat in het Woord is, leert,
staat vast uit de betekenis van de herder of van iemand die weidt, namelijk
iemand die leidt en leert, nr. 343; en uit de uitbeelding van Rachel, die hier
‘zij’ is, namelijk de aandoening van het innerlijk ware, waarover nr. 3793; dat
het vanuit het Woord is, is omdat zij met het kleinvee tot de put ging; dat de
put het Woord is, zie nr. 3765; en bovendien is het de aandoening van het
innerlijk ware, die leert, want vanuit die aandoening is de Kerk een Kerk en de
herder een herder.
Dat de herder en
degeen die weidt, in het Woord diegenen betekent die leiden en onderwijzen, is
omdat het kleinvee degenen betekent die geleid en onderwezen worden, dus de
Kerken en ook de leren die van de Kerk zijn, nrs. 3767, 3768, 3783; dat de
herder en de kudde van kleinvee dit betekenen, is in de christelijke wereld
overbekend, want zo worden degenen genoemd die onderwijzen en onderwezen
worden; daarom wordt ervan afgezien dit uit het Woord te bevestigen.
3796. En het geschiedde als Jakob Rachel zag, de dochter van Laban, zijn
moeders broeder; dat dit betekent de erkenning van de aandoening van dat ware,
van welke oorsprong die was, staat vast uit de betekenis van zien, namelijk
hier erkennen, zoals uit het verband blijkt; en uit de uitbeelding van Rachel,
namelijk de aandoening van het innerlijk ware, waarover nr. 3793; de dochter
van Laban, zijn moeders broeder, sluit de oorsprong in, namelijk dat zij vanuit
het zijdelings verwante goede was, dat in broederschap verbonden was met het
redelijk ware, uitgebeeld door Rebekka, de moeder van Jakob.
Met de aandoeningen
van het ware en goede is het als volgt gesteld: de echte aandoeningen van het
ware en goede die de mens gewaarwordt, zijn alle vanuit Goddelijke oorsprong,
omdat zij uit de Heer zijn; maar onderweg bij het neerdalen gaan zij in
verschillende en uiteenlopende stromen heen en vormen daar voor zich nieuwe
oorsprongen, want zij worden naar gelang zij in niet echte en verbasterde aandoeningen
en in aandoeningen van het boze en valse bij de mens vloeien, zo gevarieerd; in
de uiterlijke vorm vertonen zij zich vaak aan de echte gelijk, niettemin zijn
zij in de innerlijke vorm zodanig; de enige aanwijzing waaraan zij onderkend
worden, is het doel; hebben zij zich zelf of de wereld ten doel, dan zijn die
aandoeningen niet echt, hebben zij echter het goede van de naaste, het goede
van de gezelschappen en het goede van het vaderland en meer nog, het goede van
de Kerk en het goede van het rijk van de Heer ten doel, dan zijn zij echt, want
dan zijn zij ter wille van de Heer, want de Heer is in dat opgesomde goede;
toch is het de zaak van een wijze om de doelen bij zichzelf te kennen; soms
schijnt het alsof de doelen zelfzuchtig zijn, terwijl zij dat niet zijn, want
de mens is zodanig dat hij in elk ding afzonderlijk over zichzelf bespiegelt en
wel uit zede en gewoonte; maar als iemand de doelen bij zichzelf wil kennen,
laat hij dan alleen maar letten op het verkwikkelijke dat hij in zich gewaarwordt
bij de lof en de roem die men hem geeft en op het verkwikkelijke dat hij
gewaarwordt bij een nut dat is afgescheiden van hemzelf; indien hij dit laatste
verkwikkelijke gewaarwordt, dan is hij in de echte aandoening; hij moet ook op
de verschillende staten letten waarin hij is, want de staten zelf laten de
gewaarwording zeer veel variëren; dit kan de mens bij zichzelf uitvorsen, maar
bij anderen kan hij dit niet, want de doelen van de aandoeningen van eenieder
zijn alleen aan de Heer bekend; vandaar is het, dat de Heer heeft gezegd:
Oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld wordt; verdoemt niet, opdat gij niet
verdoemd wordt’, (Lukas 6:37); want duizend mensen kunnen in een gelijke
aandoening ten aanzien van het ware en goede schijnen en toch is eenieder in een
ongelijke aandoening wat de oorsprong betreft, dat wil zeggen, wat het doel
betreft; dat het doel maakt dat de aandoening zodanig is, namelijk dat zij echt
of onecht of vals is, komt daarvandaan dat het doel het leven van de mens zelf
is, of wat hetzelfde is, wat van zijn liefde is; wanneer het goede van de
naaste, het algemeen welzijn, het goede van de Kerk en het rijk van de Heer het
doel is, dan is de mens wat zijn ziel betreft, in het rijk van de Heer, dus bij
de Heer, want het rijk van de Heer is niets anders dan het rijk van doelen en
nutten ten behoeve van het goede van het menselijk geslacht, nr. 3645; de
engelen zelf die bij de mens zijn, zijn niet dan alleen in zijn doelen; voor
zoveel als de mens in zo’n doel is als waarin het rijk van de Heer is, voor
zoveel scheppen de engelen een welbehagen in hem en verbinden zij zich met hem
als met een broeder; voor zoveel echter de mens in een zelfzuchtig doel is,
voor zoveel treden de engelen terug en voor zoveel treden de boze geesten uit
de hel toe, want in de hel regeert geen ander doel; hieruit kan blijken van
hoeveel belang het is om uit te vorsen en te weten van welke oorsprong de
aandoeningen zijn, die men nergens anders vandaan kan kennen dan vanuit het
doel.
3797. En het kleinvee van Laban, zijn moeders broeder; dat dit betekent de Kerk
en de leer daaruit, staat vast uit de betekenis van het kleinvee, namelijk de
Kerk en de leer, nrs. 3767, 3768, 3783.
Dat hier ook Laban
zijn moeders broeder wordt genoemd, komt omdat daarmee eveneens de erkenning
wordt aangeduid van welke oorsprong zij is, net als vlak hiervoor.
3798. En Jakob trad toe en wentelde de steen van boven de mond van de put; dat
dit betekent dat de Heer vanuit het natuurlijk goede het Woord opende ten
aanzien van de innerlijke dingen, staat vast uit de uitbeelding van Jakob,
namelijk het Goddelijk Natuurlijke van de Heer, waarover eerder, hier ten
aanzien van het goede daar; en uit de betekenis van de steen wentelen van boven
de mond van de put, te weten het Woord openen ten aanzien van de innerlijke
dingen, nrs. 3769, 3771, 3773, 3789.
Dat de hoogste
innerlijke zin hier is dat de Heer vanuit het natuurlijk goede het Woord heeft
geopend ten aanzien van de innerlijke dingen, is omdat door Jakob hier het
goede in het natuurlijke wordt uitgebeld, want Jakob trekt de uitbeelding van
het goede aan, omdat daaraan nu het ware moet worden toegevoegd door de
aandoening die Rachel uitbeeldt, zie de nrs. 3775, 3793 en dat vanuit het goede
het Woord ten aanzien van de innerlijke dingen ervan wordt geopend, nr. 3773;
dat vanuit het goede het Woord wordt geopend, is duidelijk; eenieder ziet
vanuit de liefde waarin hij is, de dingen die van die liefde zijn en de dingen
die hij ziet, noemt hij ware dingen, omdat die bij hem passen; in de liefde van
eenieder is het licht van zijn leven, want de liefde gedraagt zich als een vlam
waaruit het licht komt; hoedanig dus de liefde of de vlam is, zodanig licht van
het ware heeft hij; zij die in de liefde van het goede zijn, kunnen de dingen
zien die van die liefde zijn, dus de ware dingen die in het Woord zijn en deze
voor zoveel en hoedanig zij in de liefde van het goede zijn; want dan vloeit
vanuit de hemel, dat wil zeggen, door de hemel uit de Heer, het licht of het
inzicht in; vandaar is het dat niemand, zoals eerder werd gezegd, de innerlijke
dingen van het Woord kan zien en erkennen dan alleen degene die in het goede is
ten aanzien van het leven.
3799. En hij drenkte het kleinvee van Laban,
zijn moeders broeder; dat dit het onderricht betekent, staat vast uit de
betekenis van het kleinvee drenken, namelijk het onderricht, nr. 3772.
Dat hier voor de
derde maal Laban, zijn moeders broeder wordt genoemd, is omdat de oorsprong
wordt aangewezen waaruit het kleinvee en waaruit Rachel, dat wil zeggen, de
leer en de aandoening van het innerlijke ware, is.
3800. En Jakob kuste Rachel; dat dit betekent de liefde jegens de innerlijke
ware dingen, staat vast uit de betekenis van kussen, namelijk de vereniging en
de verbinding vanuit aandoening, zie de nrs. 3573, 3574, dus de liefde, omdat
de liefde in zich bezien, de vereniging en de verbinding vanuit aandoening is;
en uit de uitbeelding van Rachel, namelijk de aandoening van het innerlijk
ware, waarover nr. 3793; hieruit blijkt dat door ‘Jakob kuste Rachel’ de liefde
jegens de innerlijk ware dingen wordt aangeduid.
3801. En hij hief zijn stem op en weende; dat dit de gloed van de liefde
betekent, staat vast uit de betekenis van de stem opheffen en wenen, namelijk
de gloed van de liefde, want het wenen behoort tot de bedroefdheid en het
behoort tot de liefde en het is van beide de hoogste graad.
3802. vers 12,13. En Jakob gaf Rachel te kennen, dat hij de broeder van haar
vader en dat hij de zoon van Rebekka was; en zij snelde heen en gaf het aan
haar vader te kennen.
En het geschiedde,
als Laban de tijding hoorde van Jakob, zijn zusters zoon en hij snelde hem
tegemoet en omhelsde hem en kuste hem en bracht hem tot zijn huis; en hij
vertelde Laban al die woorden.
Jakob gaf Rachel te
kennen, dat hij de broeder van haar vader was, betekent de verwantschap van het
goede dat Jakob is en van het goede dat Laban is; en dat hij de zoon van
Rebekka was, betekent de verbinding van de verwantschappen; en zij snelde heen
en gaf het aan haar vader te kennen, betekent de erkenning door de innerlijke
ware dingen; en het geschiedde als Laban de tijding hoorde van Jakob, zijn
zusters zoon, betekent de erkenning van het verwante goede; en hij snelde hem
tegemoet, betekent de overeenkomst; en omhelsde hem, betekent de aandoening; en
kuste hem, betekent de inwijding; en hij bracht hem tot zijn huis, betekent,
tot de verbinding; en hij vertelde Laban al die woorden, betekent vanuit de
ware dingen.
3803. En
Jakob gaf Rachel te kennen dat hij de broeder van haar vader was; dat dit de
verwantschap van het goede dat Laban is, betekent, staat vast vanuit de
betekenis van ‘te kennen geven’, namelijk bekend maken; uit de uitbeelding van
Jakob, namelijk het goede, waarover eerder; uit de uitbeelding van Rachel aan
wie het bekend werd gemaakt, namelijk de aandoening van het innerlijk ware, zie
nr. 3793; uit de betekenis van de broeder, die hier Jakob is, namelijk het
goede, nrs. 367, 2360, 3303, 3459; en uit de betekenis van de vader, die hier
Laban is, namelijk eveneens het goede, nr. 3703; hieruit en uit het verband
blijkt, dat door ‘Jakob gaf Rachel te kennen dat hij de broeder van haar vader
was’ de verwantschap van het goede dat Jakob is en van het goede dat Laban is,
wordt aangeduid; maar de verwantschap zelf uiteenzetten en vandaar de
verbinding van het ene en het andere door de aandoening van het innerlijk ware,
dat Rachel is, zou de zaak in het duister brengen, omdat weinigen weten wat het
goede van het natuurlijke is en dat dit is onderscheiden van het goede van het
redelijke en wat het zijdelings verwante goede van gemeenschappelijk stam is en
ook wat de aandoening van het innerlijk ware is; wie zich hierover niet uit
eigen navorsing enig idee heeft verworven, verkrijgt uit een beschrijving een
vluchtig, zo al enig idee; want de mens neemt voor zoveel van anderen op als
hij, òf vanuit het eigene heeft, òf door beschouwing van de zaak bij zich, voor
zichzelf verwerft; de overige dingen glijden voorbij.
(Digitale uitgave
Swedenborg Boekhuis 2015 – www.swedenborg.nl)
UpToDate 2024-2025